Tedavisi sonrası uyuşturucuya dönmeyi engelleyen ilaç geliştiriliyor

Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)
Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)
TT

Tedavisi sonrası uyuşturucuya dönmeyi engelleyen ilaç geliştiriliyor

Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)
Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)

ABD’li bir araştırma ekibi, bırakıldıktan sonra uyuşturucu tüketimine dönüşü önlemek için kullanılabilecek bir terapötik ilaç düzey izlemine ulaştı.
Çalışma, "Ulusal Sains Akademisi Prosidees" dergisinde yayınlandı. Araştırmacılar, "Histon Designia 5 veya HDAC5" olarak bilinen ve narkotik maddelerin tüketimi ile ilişkili olumlu anıların azaltılmasında önemli rol oynayan bir enzim buldular.
Güney Carolina Üniversitesi Nöroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Christopher Kwan şunları söylüyor: “Enzimin eroin ile ilişkili sinyalleri sınırladığını ve uyuşturucu aramaya iten güçlü uyarıcılara karşı olduğunu bulduk ve bu, enzimin işlevinin uyuşturucu kullanımına geri dönmemeyi arttırdığını gösteriyor.” dedi. Kwan, bu sonuca ulaşmak için ise uzun süre uyuşturucu verilip sonra bundan mahrum bırakılan farelerde, narkotik maddelere dönüş davranışlarını inceledi. Farelere bir kola basarak eroin alma imkânı verildi ve aynı zamanda kullanımı ile ilişkili görsel ve ses sinyalleri sağlandı.
Eroinin günlük kullanıldığı 2 ila 3 haftalık bir dönemden sonra fareler, eroin kullandıkları alana götürülmeden önce bir hafta yemek yemekten kaçındı. Uyuşturucu ile ilişkili bu alan, farenin eroin kullanımını tetikleyen davranışını arttırdı ancak fareye herhangi bir eroin verilmedi.
Buna ek olarak, farelerde uyuşturucu arama davranışı, daha önce eroin kullanımıyla bağlantılı görsel ve ses sinyalleri açığa çıkarılarak uyarılarak açığa çıkarılmıştı. Son olarak ise farelere uyuşturucu hissi hatırlatmak için küçük bir doz eroin verildi.



Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
TT

Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)

İştahı veya kas kütlesini olumsuz etkilemeden kan şekerini düşürerek yağ yakımını artıran bir diyet hapı, hastaların ağır yan etkiler yaşamadan zayıflamasını sağlayabilir.

Tip 2 diyabet ve obezite hastaları için geliştirilen potansiyel yeni ilaç tedavisi, tablet şeklinde alınıyor ve Ozempic'le Wegovy gibi GLP-1 iğnelerinden tamamen farklı bir şekilde çalışıyor.

Bu iğneler kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ediyor. 

Bu enjeksiyonlar bağırsak ve beyin arasındaki açlık sinyallerini etkiliyor ancak sıklıkla iştah kaybına, kas kütlesinde azalmaya ve sindirim sorunlarına neden olarak kişinin daha halsiz veya çökmüş hissetmesine yol açabiliyor.

Ancak yeni ilaç kaslardaki metabolizmayı tetikleyerek daha fazla yağ yakmalarını sağlayarak çalışıyor.

Bu tedavi, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda hem kan şekeri kontrolü hem de vücut yapısı üzerinde olumlu etkiler gösterirken günümüzün GLP-1 bazlı ilaçlarla ilişkili yan etkileri sergilemedi.

Karolinska Enstitüsü ve Stockholm Üniversitesi'nden araştırmacıların hakemli dergi Cell'de yayımladığı çalışma, 48 sağlıklı katılımcı ve tip 2 diyabet hastası 25 kişinin yer aldığı ilk klinik denemede, insanların da bu tedaviye iyi yanıt verebildiğini ortaya koydu.

Stockholm Üniversitesi Wenner-Gren Enstitüsü Moleküler Biyobilim Bölümü'nden öğretim üyesi ve çalışmanın yazarı Tore Bengtsson şöyle diyor:

Sonuçlarımız kas kütlesini kaybetmeden metabolik sağlığı iyileştirebileceğimiz bir geleceğe işaret ediyor. Kaslar, tip 2 diyabet ve obezitede önem arz ediyor ve kas kütlesi de beklenen yaşam süresiyle doğrudan ilişkili.

İlaç, araştırmacıların laboratuvarda geliştirdiği β2 (beta) agonisti türü adlı bir maddeye dayanıyor. Beta 2 agonisti ilaçlar genellikle astım tedavisinde kullanılıyor ancak kalp çarıntısı veya titreme gibi yan etkilere yol açabiliyor.

Araştırmacılar oluşturdukları molekülün, kalbi aşırı uyarmadan kaslar üzerinde olumlu bir etki yarattığını söylüyor.

Karolinska Enstitüsü Fizyoloji ve Farmakoloji Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve araştırmanın yazarlarından Shane Wright, "Bu ilaç tamamen yeni bir tedavi yaklaşımını temsil ediyor ve tip 2 diyabet ve obezite hastaları için büyük önem taşıyabilir. Maddemiz sağlıklı kilo kaybını teşvik ediyor gibi görünüyor ve ayrıca hastalar iğne yapmak zorunda kalmıyor" diyor.

Araştırmacılar için bir sonraki adım, tedaviyi geliştiren şirket Atrogi AB'nin planlandığı klinik çalışma olacak.

Independent Türkçe