BM Libya Özel Temsilcisi: Anayasa değişikliği girişimi temel sorunları gidermeyecek

Bathily'nin geçen hafta New York'a gitmeden önce Twitter'da paylaştığı bir fotoğraf
Bathily'nin geçen hafta New York'a gitmeden önce Twitter'da paylaştığı bir fotoğraf
TT

BM Libya Özel Temsilcisi: Anayasa değişikliği girişimi temel sorunları gidermeyecek

Bathily'nin geçen hafta New York'a gitmeden önce Twitter'da paylaştığı bir fotoğraf
Bathily'nin geçen hafta New York'a gitmeden önce Twitter'da paylaştığı bir fotoğraf

Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Abdoulaye Bathily, Libya'da Temsilciler Meclisinin (TM), Anayasa Beyannamesi'ndeki 13. değişikliğine ilişkin girişiminin temel sorunları çözmek için yeterli olmadığını söyledi.
BM Güvenlik Konseyi'nde düzenlenen Libya brifinginde konuşan Bathily, Anayasa Beyannamesi'ndeki değişikliğin ülkedeki siyasi kesim ile toplum nezdinde tartışmaya yol açtığına işaret etti.
Değişikliğin cumhurbaşkanı ve başbakan adaylarının hangi kriterlere göre seçileceğini belirtmediğini ve 2023 seçimleri için açık bir yol haritası çizmediğini kaydeden Bathily, değişikliğin senatodaki bölgesel temsil konusunda daha fazla karmaşa yarattığını aktardı.
Bathily, "Libya'daki siyasi kesim, ciddi bir meşruiyet krizinden geçiyor. Birçok kurum, meşruiyetini yıllar önce kaybetti. Statükoyu değiştirmek isteyen tüm siyasi aktörler için öncelik bu krizi çözmek olmalı." uyarısında bulundu.
Seçimlerin gerçekleşmesine yardımcı olmak için Libya Yüksek Düzeyli İdari Paneli kurma kararı aldığını aktaran Bathily, bu girişimin tüm tarafları bir araya getirmeyi amaçladığını söyledi.
Bathily, 5 artı 5 Ortak Askeri Komisyonu'nun da ateşkes anlaşmasının uygulanması hususunda ilerleme kaydettiğini, halihazırda ateşkesin muhafaza edildiğini bildirdi.

Anayasa Beyannamesi'ndeki 13. değişiklik
Anayasa Beyannamesi'nde yapılan 13. değişiklik, cumhurbaşkanı ve başbakanın yetkileri, yasama organının bileşenleri ve işlevlerinin tanımlanmasını içeriyor.
Değişiklik, cumhurbaşkanının barış ve savaş hali ilan etme yetkisini ve Ulusal Meclisin yerinin başkent Trablus, bir sonraki Temsilciler Meclisinin merkezinin Bingazi kentinde olmasını kapsıyor.
Ayrıca senato üye sayısının doğuda Berka, batıda Trablus ve güneyde Fizan olmak üzere Libya'nın 3 bölgesi arasında eşit belirlenmek üzere 900 kişiden oluşmasını kapsayan değişiklik, Temsilciler Meclisinin nüfus yoğunluğuna göre seçilen 200 üyeden oluşmasını öngörüyor.
TM Başkanı Akile Salih, 6 Şubat’ta ülkenin geçici anayasası hükmündeki "Anayasa Beyannamesi" üzerinde değişiklik yapılarak seçime gidilmesi teklifinde bulunmuştu.
Libya'da Muammer Kaddafi rejiminin (1969-2011) devrilmesinin ardından ilan edilen "Anayasa Beyannamesi", ülkede geçici anayasa hükmünde.

Libya'daki seçim çıkmazı
Libya'da bir süredir Abdulhamid Dibeybe ve Fethi Başağa'nın liderlik ettiği iki ayrı hükümet olması istikrarsızlığın sürmesine neden oluyor.
BM öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun Kasım 2020'deki toplantılarında, ülkede devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinin 24 Aralık 2021'de yapılmasına karar verilmiş ancak seçimler planlanan tarihte yapılamamıştı.



İsrail'in çekilme planları nedeniyle Gazze'deki ateşkes görüşmeleri "başarısız" oldu

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
TT

İsrail'in çekilme planları nedeniyle Gazze'deki ateşkes görüşmeleri "başarısız" oldu

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi iki Filistinli kaynağa göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 40'ını askeri kontrolü altında tutan bir çekilme haritası sunma ısrarı nedeniyle Gazze'deki ateşkes müzakereleri ‘çıkmaza’ girmiş durumda.

AFP'ye konuşan kaynaklardan biri, “Doha'daki müzakereler, İsrail'in dün sunduğu ve Hamas'ın reddettiği Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında askeri güç bulundurmayı içeren, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve yeniden konumlandırılmasını öngören bir çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle çıkmaza girmiş durumda ve karmaşık zorluklarla karşı karşıya” dedi.

İkinci kaynak ise “İsrail yok etme savaşını sürdürmek için oyalama ve anlaşmayı bozma politikasını sürdürüyor” ifadesini kullandı.

Gazze ateşkes müzakereleri, Hamas'ın İsrail'i engellemekle suçladığı ve ABD ile İsrail'in görüşmelerde bir ilerleme kaydedileceği ve birkaç gün içinde anlaşmaya varılacağı yönündeki iyimser söylemleri arasında Katar'ın başkenti Doha'da yedinci gününe girdi.

Geçtiğimiz pazar gününden bu yana Doha'da devam eden müzakerelerin ortasında Netanyahu perşembe günü yayınladığı bir videoda Hamas'ın silahsızlandırılmasını, askeri kabiliyetlerinin olmamasını ve bölgeyi yönetmemesini şart koşarak bunlar olmadan Gazze Şeridi'nde anlaşma ihtimalini dışladı ve savaşa geri dönme tehdidinde bulundu. Netanyahu, “Bu müzakereler yoluyla elde edilebilirse iyi olur, aksi takdirde kahraman ordumuzun gücüyle başka yollarla elde edeceğiz” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar perşembe günü Avusturya gazetesi Die Presse'ye verdiği röportajda, müzakerelerin geleceği için bir başka koşul öne sürerek Hamas liderlerinin sürgüne gönderilmesinin ‘savaşı sona erdirecek çözümün bir parçası olabileceğini’ belirtti.

Geçtiğimiz perşembe günü televizyonda yayınlanan bir röportajda Netanyahu birkaç gün içinde bir anlaşmaya varılacağı umudunu dile getirerek şunları söyledi: “50 esir halen Hamas tarafından tutuluyor ve bunlardan sadece 20'sinin hayatta olduğuna inanılıyor. Şu anda yaşayanların yarısının ve ölülerin yarısının çıkarılmasını öngören bir anlaşmamız var, yani 10 yaşayan insanımız ve yaklaşık 12 ölen rehinemiz kalacak, ancak onları da çıkaracağım. Umarım birkaç gün içinde bunu sonuçlandırabiliriz.”

Geçen hafta Netanyahu ile Beyaz Saray'da iki kez görüşen Trump, ateşkesin yakın olduğu söylemini yineleyerek bu haftayı olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio perşembe günü yaptığı açıklamada bir anlaşma için ‘büyük umutları’ olduğunu ifade etti.