Lübnan: Hizbullah ÖYH’yi Franciyye’nin adaylığına iknaya çalışıyor

Hizbullah, Franciyye’yi destekleme konusunda Basil’in tavrını yumuşatmaya çalışıyor

Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye görüşmesine dair Hizbullah medyası tarafından dağıtılan birleşik bir fotoğraf
Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye görüşmesine dair Hizbullah medyası tarafından dağıtılan birleşik bir fotoğraf
TT

Lübnan: Hizbullah ÖYH’yi Franciyye’nin adaylığına iknaya çalışıyor

Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye görüşmesine dair Hizbullah medyası tarafından dağıtılan birleşik bir fotoğraf
Geçen Eylül ayında Nasrallah, Basil (sağda) ve Franciyye görüşmesine dair Hizbullah medyası tarafından dağıtılan birleşik bir fotoğraf

Lübnan’daki cumhurbaşkanlığı boşluğu beşinci ayına giriyor ve ufukta cumhurbaşkanlığı seçimlerini içinde bocaladığı çıkmazdan kurtarmak için üzerine inşa edilecek herhangi bir atılım işareti yok. Parlamenter bloklar, Paris’te bir araya gelen beş ülkenin (ABD, Fransa, Suudi Arabistan, Katar ve Mısır) büyükelçileri tarafından temsil edilen uluslararası toplumun uyguladığı baskılara yanıt vermiyor ve herhangi bir iletişim şeklinin yokluğunda bölünmüş durumda. Lübnan’ın en kötüye doğru kaymasını durdurmak için cumhurbaşkanlığı seçimlerinin bir an önce gerçekleşmesi gerekiyor.
Beş ülke, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Lübnanlıların yerine geçmeyi reddederken, meclis bloklarına baskı yapmakla ve ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçim toplantısını ‘salondan dışarı çıkarak’ bozan milletvekillerine yaptırım uygulama tehdidinde bulunmakla yetiniyor. Bu durum ise seçimleri güvence altına almak için gereken yeter sayının bozulmasına yol açıyor.
Aynı şekilde beş ülke, büyükelçileri aracılığıyla cumhurbaşkanlığı için bir adayları olmadığını ilgililere bildirdi. Ayrıca bir adayı diğerine tercih ettikleri yönündeki söylentilerin aslı olmadığını dile getirdi. Dolayısıyla büyükelçilerin Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri de dahil, bir araya gelen liderlerin sorularına verdiği yanıtlara göre (Maruni Hristiyan) Marada Hareketi’nin lideri eski Milletvekili Süleyman Franciyye’nin adaylığına da itiraz etmiyorlar.
Bu bağlamda Şarku’l Avsat’ın bir parlamento kaynağından edindiği bilgilere göre ABD’nin Beyrut Büyükelçisi Dorothy Shea, Berri’ye Franciyye’nin adaylığı konusunda ABD tarafından herhangi bir ‘veto’ olmadığını ve cumhurbaşkanını seçme özgürlüğünün milletvekillerine bırakıldığını belirtti. Fransa’nın Beyrut Büyükelçisi Anne Grillo da aynı görüşü dile getirdi.
Parlamento kaynağının aktardığına göre Grillo, anayasal kurumlarda düzeni yeniden sağlamak ve Lübnan’ın içinde bulunduğu krizden çıkmasına yardımcı olmak için gereken reformları onaylamak amacıyla Paris için önemli olan şeyin, bir an önce cumhurbaşkanlığı seçimlerini hızlandırmak olduğunu vurguladı. Fransız Büyükelçi ayrıca, Franciyye’nin seçilmesini veto ettiğine dair çıkan söylentilerin hiçbirinin gerçek olmadığını dile getirdi. Anne Grillo’ya göre Fransa, cumhurbaşkanını seçme konusunda parlamentonun iradesine saygı duyuyor ve Lübnan ile işbirliği yapmaya istekli.
Parlamento kaynağı, Grillo’nun ‘Franciyye’nin cumhurbaşkanı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi üyesi Navaf Selam’ın başbakan olduğu’ ya da ‘Genelkurmay Başkanı Joseph Avn’ın cumhurbaşkanı ve Selam’ın başbakan olduğu’ ikili bir denklem sunduğunu belirtti. Kaynak, Franciyye hakkında konuşmanın, seçilmesi halinde Fransa tarafından veto edilmeyeceğiyle ilgili olduğunu ifade etti.
Kaynağın belirttiğine göre Anne Grillo, cumhurbaşkanlığı konusunda konuşmak için henüz çok erken olduğunu, kendileri için önemli olanın cumhurbaşkanı seçimleri olduğunu söyledi.
Batılı bir diplomatik kaynağın Şarku’l Avsat’a aktardığına göre Franciyye’nin adı, içeride sunulsa bile Genelkurmay başkanının adı göreve aday olmamasına rağmen hala dışarıda ortaya koyuluyor ve ismi, zaman zaman bazı milletvekilleri tarafından dile getiriliyor. Kaynak, cumhurbaşkanlığı seçimlerini çok geç olmadan gerçekleştirmek için bir aday üzerinde uzlaşı sağlanması gerektiğini söylerken, “Çünkü ülke, devam eden düşüş sarmalına artık tahammül edemiyor” dedi.
Öyle görünüyor ki Franciyye’nin adaylığını destekleyen Şii İkili’nin (Hizbullah ve Emel Hareketi) tavrında herhangi bir değişiklik olmadı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre hala, 65 milletvekilinin (parlamentodaki milletvekili sayısının yarısı + 1) desteğini almaya çalışıyor. Ancak yine de zorluklarla karşı karşıya. Zira (Ermeni) Taşnak Partisi milletvekilleri ve Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki ‘Güçlü Lübnan’ bloğunun üyesi Milletvekili Muhammed Yahya da eklenirse, 50 milletvekili tavanının altında kalıyor.
Edinilen bilgilere göre Şii İkili içerisinden bazıları, Franciyye’nin ‘direniş ekseni’ dışındaki Sünni milletvekillerinin sayısını abartıyor. Ancak Teymur Canbolad başkanlığındaki Demokratik Buluşma üyelerinin desteğini alabileceklerine güven duymak, en azından yakın gelecekte olası değil. Zira Milletvekili Tony Süleyman Franciyye ile kişisel ilişkisi iyi olmasına rağmen Canbolad, onu desteklemek için hala isteksiz. Çünkü Demokratik Buluşma, şu anda (Dürzi) İlerici Sosyalist Parti lideri Velid Canbolad’ın General Avn, eski bakan Cihad Azur ve eski Milletvekili Salah Hanin’in adaylığını desteklemek için ortaya koyulan önerinin yanında yer alıyor.
Ancak Şii İkili’nin tavrında yeni olan şey, Hizbullah’ın ‘Arap ve uluslararası düzeyde şansının Franciyye’den fazla olduğunu hissetmesi durumunda Basil’in, General Avn’un yolunu kesmek için Franciyye’yi destekleyenlerin safına katılacağına’ dair henüz umudunu kaybetmemiş olması.
(Şii) Hizbullah, Basil’in şu anda ordu komutanıyla tek taraflı da olsa bir ‘yok etme savaşına’ girdiğine, Franciyye’ye verdiği desteğin aksine onları bir çatı altında toplamanın hiçbir yolu olmadığına inanıyor.
Bu noktada sorulması gereken şu; Basil, Hizbullah’ın inandığı gibi Nasrallah’ın kendisiyle temasa geçmesi için bir koşul olarak tavrını yumuşatmak üzere inisiyatif kullanacak mı yoksa inatçılığını koruyacak mı?



Yardım adı altında katliam mı yapılıyor? GHF kapatılsın çağrısı

Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
TT

Yardım adı altında katliam mı yapılıyor? GHF kapatılsın çağrısı

Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)

130'dan fazla yardım ve sivil toplum kuruluşu (STK), faaliyetleri kaosa yol açan ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) kapatılması için çağrı yaptı.

Oxfam, Save the Children ve Af Örgütü'nün de aralarında bulunduğu kuruluşların bugün yayımladığı ortak açıklamada, GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinlinin yardım bölgelerinde öldürüldüğüne dikkat çekiliyor.

Kuruluşlar, sivillere yönelik saldırılarda çoğunlukla çocukların öldürüldüğünü vurgulayarak, GHF'nin insani yardım çalışmalarının tüm normlarını ihlal ettiğini belirtiyor:

Gazze'deki Filistinliler imkansız bir seçimle karşı karşıya: Ya açlıktan ölecekler ya da ailelerini doyurmak için çaresizce yiyeceğe ulaşmaya çalışırken vurulacaklar.

İsrail askerlerinin erzak dağıtım bölgelerindeki Filistinli sivillere "rutin olarak" ateş açtığı, Washington ve Tel Aviv destekli vakfın Gazze'deki durumu daha da kötüleştirdiği ve faaliyetlerinin sonlandırılması gerektiği ifade ediliyor.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

İsrail gazetesi Haaretz'in cuma günkü haberinde, kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen İsrailli askerler, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilere ateş açma talimatı aldıklarını söylemişti. Askerler, Filistinlilerin orduya ait mevzilerden uzak tutulması için böyle bir emir verildiğini ancak "gereksiz yere ölümcül güç kullanmaktan endişe duyduklarını" belirtmişti.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ise iddiaları yalanlayarak "dağıtım merkezlerindekiler de dahil hiçbir sivile kasten ateş etme emri verilmediğini" savunmuştu. Başbakan Binyamin Netanyahu da gazeteyi orduya karşı dezenformasyonla suçlamıştı.

Diğer yandan İsrail ordusu, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilerin öldürülmesine dair soruşturma başlatıldığını da duyurmuştu. Ordudan dün yapılan açıklamada, GHF'nin yardım merkezlerine giden yollara yön ve uyarı levhaları yerleştirileceğini, sahalara erişimin iyileştirileceğini bildirmişti.

Independent Türkçe, BBC, Haaretz