Yemen’den Husi terörüne karşı uluslararası kararlılık çağrısı

 Yemen Başbakanı Cenevre'de BM Genel Sekreteri ile bir araya geldi (SABA)
Yemen Başbakanı Cenevre'de BM Genel Sekreteri ile bir araya geldi (SABA)
TT

Yemen’den Husi terörüne karşı uluslararası kararlılık çağrısı

 Yemen Başbakanı Cenevre'de BM Genel Sekreteri ile bir araya geldi (SABA)
Yemen Başbakanı Cenevre'de BM Genel Sekreteri ile bir araya geldi (SABA)

Yemen hükümeti, sükunete yönelik ihlallerini artıran, kendi kontrolü altındaki bölgelerde sivillere karşı işlenen suçları körükleyen Husi milislerin terörizmine karşı sert uluslararası tavır alma gereğini vurguladı. Ayrıca barış çabaları başarısız olduğu taktirde milislere karşı belirleyici bir savaş tehdidinde bulundu.
Başkanlık Konseyi üyesi Tarık Salih ve Başbakan Muin Abdulmelik, 2023’te insani müdahale için fon toplamak amacıyla düzenlenen bağışçılar konferansına katılımları sırasında Cenevre'de Birleşmiş Milletler yetkilileri ve uluslararası temsilciler ile yaptıkları görüşmede bu yönde açıklamalarda bulundu.
Yemenli resmi kaynakların aktardığına göre, Başbakan Muin Abdulmelik BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir araya geldi. İkili, Yemen'e barış getirmeye yönelik BM ve uluslararası çabalarını, Husilerin insani ateşkesin uzatılmasını engellemek için uydurduğu engelleri, insani durumun ele alınması, yardımların ulaştırılmasının kolaylaştırılması yönünde hükümet ile BM arasındaki ortaklığı, 2023 İnsani Müdahale Planı’nın uygulanması için uluslararası desteğin seferber edilmesini ele aldı.
Şarku’l Avsat’ın SABA’dan aktardığı habere göre, hükümetin ve Başkanlık Konseyi'nin uluslararası barış sürecine desteğini yineleyen Başbakan Abdulmelik, bölgesel ve uluslararası çabaları entegre etmenin gerekliliğini vurguladı. Ayrıca terörist Husi milislere ve Tahran'daki destekçilerine ciddi bir yanıt verilmesi, Yemen halkına karşı suç uygulamalarının baskı ile durdurulması gerektiğine dikkat çekti.
BM’nin insani müdahale planını finanse etmek için uluslararası desteği seferber etme çabalarına, insani yardım ve kalkınma yönlerinde öncelikleri ve acil ihtiyaçları ele almasına övgüde bulunan Abdulmelik, insani müdahale planının uygulanmasının tüm aşamalarında Yemen hükümeti ile BM arasındaki ortak çabaların koordinasyonunu teyit etti.
Resmi kaynakların belirttiğine göre Abdulmelik ve Guterres, Husi milislerin sivillere karşı artan ihlallerini ve suçlarını gözden geçirdi. Kendi kontrol ettikleri bölgelerde kadınlara azami kısıtlamalar uygulayan Husi milisler, insani yardımın ulaşmasını ise engelliyor.
Husilerin petrol ihracat limanlarına yönelik saldırılarının yarattığı sıkıntılara, uluslararası seyrüsefer tehdidine ve bunların insani duruma yansımalarına değinen Abdulmelik, hükümetinin bununla başa çıkmak için gösterdiği çabalara, Yemen'in ortaklarının ulusal ekonomiyi desteklemesi ve istikrarını sürdürmesinin önemine değindi.
SABA’nın haberine göre, Genel Sekreter Guterres ise Yemen dosyasının BM’nin önceliği olmaya devam edeceğini, Yemen'deki durumu yakından takip ettiğini, siyasi rotanın yeniden tesis edilmesi ve insani ateşkesin yenilenmesi yönündeki çabaların sürdürdüğünü vurguladı.
İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği ve Dış Ticaret Bakanı Johan Forssell ile bir araya gelen Başbakan Abdulmelik, ülkesindeki son gelişmeleri, İsveç'in Yemen’de barışı desteklemedeki rolünü, Yemen hükümetinin uyguladığı yapısal reformları ve ekonomik istikrarı koruma çabalarını desteklemek için gereken uluslararası desteği ele aldı.
Diğer yandan Başkanlık Konseyi üyesi Tarık Salih ise meşru güçlerle temas hatlarına yönelik saldırılarını artıran darbeci Husilere karşı kararlı bir mücadele verilebileceğinden bahsetti.
Huseyde’nin güneyindeki el-Huha semtinde halk ile bir araya gelen Salih, terörist milislerin barış çabalarına saldırma yönündeki kasıtlı niyetlerinin kanıtlanması ardından Husi milislere karşı kesin savaşın kaçınılmaz olduğunu vurguladı. Safların birleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Salih, kendi deyimiyle tüm Yemenlilerin bir numaralı düşmanı olan Husi milisleri Yemen'in temizlenmesi gereken bir ‘bela’ olarak nitelendirdi.
Son günlerde Husi milisler, Yemen ordusunun Taiz ve Marib cephelerindeki mevzilerine yoğun saldırılar düzenledi. Askeri medya, ordunun ise saldırılara karşılık verdiğini bildirdi.
Husi grubu, savaşçılarının maaşlarının Yemen'in petrol gelirlerinden elde edilmesini şart koşmuştu. Husi lider, petrol ihracat limanlarına terör saldırılarının yeniden başlatılması ve Kızıldeniz'deki nakliye yollarına yönelik tehdide işaret ederek baskı seçeneklerine geri dönebilecekleri tehdidinde bulundu.
Husi milisler siyasi, ekonomik, hatta askeri kazanımlar elde etmek için insani yardım dosyalarına başvurmaya çalışıyor. Yemen hükümeti ise milislerin kontrolündeki bölgelerde halkın acısını hafifletecek her adımın atılacağını vurguluyor.

 



Netanyahu'nun tehditlerinin ardından İsrail Gazze'de saldırılarını arttırdı

Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)
Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)
TT

Netanyahu'nun tehditlerinin ardından İsrail Gazze'de saldırılarını arttırdı

Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)
Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Hamas üzerindeki askeri baskıyı iki katına çıkarma tehdidinin ve hükümetindeki bakanların Hamas’ın Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını ve savaşın sona erdirilmesini öngören kapsamlı bir anlaşmaya varma talebini reddederek Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etme çağrılarının ardından İsrail işgal güçleri, Gazze Şeridi'ndeki saldırılarını arttırarak dün daha fazla can kaybına neden oldu.

Filistinli tıbbi kaynaklara göre dün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin farklı bölgelerine düzenlenen çok sayıdaki hava saldırısı, topçu bombardımanı ve insansız hava aracı (İHA) ile açılan ateş sonucunda 30'dan fazla Filistinli hayatını kaybetti.

Aynı istatistiklere göre kurbanların çoğu Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus ile Gazze şehrinin doğusundaki Şucaiyye ve et-Tuffah mahallelerindendi.

Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana İsrail tarafından Gazze Şeridi’ne düzenlenen bombardımanlarda ölenlerin sayısının 51 bin 201'e, yaralananların sayısının ise 116 bine yükseldiği bildirildi.

Yeni bir teknik

Şarku’l Avsat muhabiri, dün gece, Gazze şehrinin doğusunda yer alan Zeytun, Şecaiyye ve et-Tuffah mahallelerinin her noktasını vuran İsrail’in saldırılarının yoğunluğu açısından zor geçtiğini, özellikle et-Tuffah Mahallesi ve Yafa Caddesi çevresi ile Gazze şehrinin orta kesimlerine yakın bölgelerden çok sayıda insanı kaçmaya zorladığını bildirdi.

İsrail, 18 Mart'ta çatışmaların yeniden başlamasından bu yana İsrail askerleri arasında yaşanan ilk ölümcül olay olan, Hamas üyeleri ile İsrail askerleri arasında et-Tuffah Mahallesi’nin doğusunda yaşanan çatışmalarda bir İsrail askerinin ölmesi ve dört askerin yaralanmasından bir gün bu bölgelere saldırdı.

İsrail askerleri coğrafi olarak, ateşle korudukları, ancak asker bulundurmadıkları kuzeybatı bölgeleri dışında Refah şehrinin tamamını karadan kontrol ediyorlar. Refah şehrini Han Yunus'tan ayıran ve ‘Morag Koridoru’ olarak bilinen bölgede konuşlanmış durumdalar.

sdfgthy
Dün Gazze’nin kuzey yakınlarında İsrail’e ait askeri bir aracı taşıyan bir tır (Reuters)

İsrail kara kuvvetleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyini orta kesimlerden ve güneyden ayıran Netzarim Koridorunda konuşlu olsa da bölgede tam kontrol sağlanmış değil, Reşid sahil yolu halen açık durumda. İsrail kara kuvvetleri aynı zamanda Şucaiyye ve et-Tuffah mahallelerinin dış bölgelerinde de konuşlu ve buradaki operasyonlar, kuzeydeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiye semtlerinin dış mahallelerindeki diğer askeri birlikler gibi yavaş ve temkinli bir şekilde yayılıyor.

Operasyonlarında yeni bir taktiksel yaklaşım benimseyen İsrail güçleri, bir yandan Hamas'ı yavaş ilerleyen kara operasyonlarıyla baskı altına almayı hedeflerken, diğer yandan da bomba ya da patlayıcıları tespit etmek amacıyla geriye kalan binaları ve evleri havaya uçurmak için patlayıcı robotlar kullanıyor.

Öte yandan İsrail güçleri, Gazzelilerin evlerine dönmelerini engellemek için onların evlerini yıkmayı ve buraları yaşanmaz alanların ve belki de gelecekte girmelerinin yasak olduğu tampon bölgelerin bir parçası haline getirmeyi amaçlıyor.

Hamas'a baskı

Başta Netanyahu olmak üzere İsrailli yetkililer, Hamas üzerinde baskı kurmak amacıyla operasyonları yoğunlaştırmayı planladıklarını açıkladılar. Netanyahu cumartesi akşamı yaptığı açıklamada, İsrail güçlerine Hamas üzerindeki baskıyı her zamankinden daha fazla arttırmaları talimatını verdiğini ve İsrail'in mutlak zafer elde edene kadar savaşmaya devam etmekten başka çaresi olmadığını söyledi. ‘Katiller’ dediği kişilere teslim olmayacağını ve herhangi bir dikteye boyun eğmeyeceğini vurgulayan Netanyahu, Hamas tarafından ‘kapsamlı anlaşma’ olarak adlandırılan anlaşma kapsamında yeniden belirlenen koşulları reddettiğini belirtti.

Netanyahu hükümetindeki aşırı sağcı bakanlar bu konuşmayı överken, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Gazze'deki askeri operasyonların sürdürülmesi ve yoğunlaştırılması, herhangi bir müzakerenin kabul edilmemesi ve Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilerek askeri yönetimin kurulması için çalışılması çağrısında bulundu. Buna karşın İsrailli gazeteciler ve analistler, İsrail için askeri ve ekonomik risklere değindiler.

dfgthyu
İleri karakol kurmak için Gazze'ye geçmeye çalışan radikal Yahudi yerleşimciler, Şubat 2024 (DPA)

İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nin yüzde 30 ila 40'ını etkin bir şekilde kontrol ediyor. Bu durum yerleşimcilerin liderlerini ve onları destekleyen bakanları, 2005 yılında boşaltılan Gazze Şeridi'nde yerleşim inşaatlarının yeniden başlatılması çağrısında bulunmaya teşvik ediyor.

Giderek kötüleşen insani kriz

İsrail'in İbranice yayın yapan haber sitesi Walla, İsrail ordusunun, Hamas'ın gücünü zayıflatmak ve yönetimini sarsmak amacıyla, Gazze'deki bölgeleri daha ufak bölgelere ayırmak amacıyla daha büyük operasyonlara hazırlandığını bildirdi. Walla’nın aktardığına göre bu çerçevede sivil şirketler tarafından işletilen ve doğrudan sivillere gıda yardımı dağıtacak merkezlerin kurulması da söz konusu.

İsrail, Hamas'a baskı uygulamak için sivilleri yerlerinden ederek ve evlerini yıkarak operasyonlarında açıkça sivilleri hedef alıyor. Ayrıca ablukayı sıkılaştırarak ve yardım ve ticari ürünlerin girişini engelleyerek onları açlığa mahkum ediyor.

Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na (UNRWA) göre 90 binden fazlası kendisine ait 115 barınakta olmak üzere, yaklaşık 420 bin kişi yeniden başlayan saldırıların ardından yerinden edilmiş durumda ve askeri operasyonlar ve insani yardım girişinin engellenmesi sonucunda insani koşullar hızla kötüleşiyor.

Öte yandan Dünya Gıda Programı (WFP) tüm tarafları sivillere öncelik vermeye ve Gazze Şeridi'ndeki insani yardım çalışanlarını korumaya çağırdı. WFP, İsrail tarafından Gazze Şeridi’nde yürütülen savaş nedeniyle insani acıların daha da arttığını vurguladı.

WFP tarafın dün yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

Gazze'deki aileler bir sonraki öğünlerinin nereden geleceğini bilmiyorlar. WFP tüm taraflara sivillerin ihtiyaçlarına öncelik vermeleri, insani yardım çalışanlarının korunmasını sağlamaları ve Gazze'ye derhal yardım girmesine izin vermeleri çağrısında bulunuyor.

sdfgrthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda ücretsiz gıda dağıtım noktasının önünde bekleyen Filistinliler, 12 Nisan 2025 (AFP)

Gazze Elektrik Kurumu (GEDCO) tarafından dün yapılan açıklamada ise Gazze Şeridi'nde yaklaşık 18 aydır elektrik kesintisi yaşandığı ve bu süre zarfında Gazzelilerin 1,88 milyar kilowatt saatten (kWsa) fazla elektriği kullanmaktan mahrum kaldığını bildirdi.

Bu uzun süreli kesinti, başta sağlık, su ve sanitasyon olmak üzere hayati öneme sahip alanları çöküşün eşiğine getirdi. Çünkü temel altyapıyı çalıştıracak enerji kaynağı yok ve kötüleşen insani durumla birleştiğinde salgın hastalıklar ve yetersiz beslenme riski artıyor.

İsrail, 2 Mart'ta Gazze'ye tam bir abluka uygulayarak ateşkesle birlikte yeniden başlayan uluslararası yardımların girişini engelledi. Ayrıca Gazze’nin başlıca deniz suyunu tuzdan arındırma tesisine giden elektriği de kesti.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), bu hafta insani durumun savaşın başlamasından bu yana geçen 18 ayın en kötü halinde olduğu uyarısında bulundu. Gazze'ye herhangi bir malzemenin geçişine izin verilmesinin üzerinden bir buçuk ay geçtiğini vurgulayan OCHA, bu durumun bugüne kadarki en uzun süreli tedarik kesintisi olduğunun altını çizdi.