Uluslararası araştırma ekibi: Kuantum sisteminin içinde zamanı geriye sardık

Kuantum fiziği araştırmacıları, zamanda yolculuk ve ışınlanmanın mümkün olup olmadığını uzun süredir tartışıyor (Pixabay)
Kuantum fiziği araştırmacıları, zamanda yolculuk ve ışınlanmanın mümkün olup olmadığını uzun süredir tartışıyor (Pixabay)
TT

Uluslararası araştırma ekibi: Kuantum sisteminin içinde zamanı geriye sardık

Kuantum fiziği araştırmacıları, zamanda yolculuk ve ışınlanmanın mümkün olup olmadığını uzun süredir tartışıyor (Pixabay)
Kuantum fiziği araştırmacıları, zamanda yolculuk ve ışınlanmanın mümkün olup olmadığını uzun süredir tartışıyor (Pixabay)

Uluslararası bir araştırma ekibi, kuantum dünyasının alışılmadık özelliklerinden yararlanarak belirli bir sistemin saatini hızlandırmanın, yavaşlatmanın ve hatta tersine çevirmenin yolunu bulduğunu iddia ediyor.
Kuantum fiziği, süperpozisyon (bir parçacık aynı anda bir durumda, başka bir durumda veya her ikisinde de olabilir), dolaşıklık (aralarında uzun mesafeler olsa bile bir parçacık üzerindeki etkinin anında diğerinde de olması) iki sıradışı fenomeni içeriyor.
İspanyol gazete El Pais'in haberine göre ekip, son deneylerin ardından, bu kuantum parçacıklarının yenilenebileceğini veya önceki duruma geri döndürülebileceğini ortaya koydu.
Avusturya Bilimler Akademisi ve Viyana Üniversitesi'nin liderliğindeki ekip, "geri sarma protokolü" adını verdikleri bir sistem geliştirerek, herhangi bir parçacığın (elektron, proton veya müon) önceki durumuna dönmesini sağlayabildiklerini ifade ediyor.
Araştırmacılar, yaptıkları deneylerde ışığın temel birimi olan fotonları bir kristalin içinden geçirdi.
Böylece "kuantum anahtarı" adı verilen deneysel bir cihazı kullanarak, ışık parçacığının yolculuğun en başındaki haline geri dönmesini sağladılar.
Ekip, deneyden elde ettikleri bulguları, Physical Review X, Quantum, Arxiv, Physical Review Letters ve Optica adlı dergilerde yayımladıkları 6 farklı makalede detaylandırdı.
Avusturya Bilimler Akademisi Kuantum Optik ve Kuantum Bilgisi Enstitüsü'nde araştırmacı olan Miguel Navascués, kuantum fiziği ve klasik fizik arasındaki farkı şu benzetmeyle açıkladı:
"Bir sinemada filmi  seyircinin ne istediğine bakmaksızın baştan sona yansıtırlar, bunun klasik fiziği temsil ettiğini düşünün. Ama evde, yani kuantum dünyasında filmi kontrol etmek için bir uzaktan kumandamız var."
"Önceki bir sahneye geri sarabilir veya birkaç sahneyi atlayabiliriz" diyen araştırmacı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bilim kurguyu gerçeğe dönüştürdük!"
Independent Türkçe, Futurism, El Pais



Uçaklar için "köpekbalığı derisi" geliştirildi

MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
TT

Uçaklar için "köpekbalığı derisi" geliştirildi

MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)

Köpekbalığı derisinden ilhamla uçaklara film kaplama geliştiren Avustralyalı bilim insanları, sürükleme kuvvetini azaltabileceklerini ve havayolu endüstrisinde milyarlarca dolarlık yakıt tasarrufu sağlayabileceklerini iddia ediyor.

Delta Air Lines, Avustralya merkezli havacılık şirketi MicroTau'yla işbirliği yaparak yakıt verimliliğini artırmak üzere uçaklara uygulanabilecek özel bir filmin kullanımını araştırdı.

Avustralya Ulusal İmalat Tesisi'yle (ANFF) birlikte geliştirilen teknoloji, köpekbalıklarının suda sorunsuzca süzülmesini sağlayan, üst üste binmiş binlerce küçük pula sahip derisini taklit ediyor.

Araştırmacılar yapay film kaplamanın da benzer şekilde uçakların türbülansı azaltmasına, uçuş hızını artırmasına ve yakıt maliyetlerini düşürmesine katkı sağladığını söylüyor.

Bir uçağın içinde ilerlediği hava, uçağın yüzeyini ovalayıp direnç yaratan, saç tokası girdabı (hairpin vortex) adlı küçük girdaplar oluşturur.

Yeni film kaplamasının üzerinde, bu girdaplardan daha dar olan ve girdapların uçak yüzeyinin yakınında oluşmasını engelleyen küçük oluklar var.

İşin zor kısmı filmi sürtünmeye dirençli hale getiren bu tür minik olukların olduğu bölümler oluşturmaktı.

Özel lazer üretim teknolojisini kullanan MicroTau, köpekbalığı derisi benzeri deseni hafif bir malzemeyle hızla üretip bunları kendinden yapışkanlı yamalar haline getirerek bu engeli aştı.

Şirket film kaplamanın, mevcut ulaşım araçlarına uyarlanabilen ölçeklenebilir bir çözüm sunarak taşımacılık endüstrilerinin karbon ayak izini en aza indirebileceğini belirtiyor.

Firma bu teknoloji sayesinde ticari havacılık ve nakliye şirketlerinin yakıt maliyetlerinde 34 milyar doların üzerinde tasarruf sağlayabileceğini ve yüzlerce milyon ton civarında karbondioksit emisyonunu azaltabileceğini iddia ediyor.

MicroTau, örneğin filmin Airbus A380 gibi bir uçağa uygulanması halinde, Sidney'den Los Angeles'a uçuş başına 5 bin dolardan fazla yakıt ve 18 tondan fazla karbondioksit emisyonu tasarrufu sağlanabileceğini ifade ediyor.

Şirket, bu rakamın bir uçağın ömrü boyunca milyonları bulabileceğini dile getiriyor.

MicroTau, kaplamayı Lockheed Martin'in devasa C-130J nakliye uçakları ve Boom Supersonic'in şık XB-1 prototipi de dahil bir dizi hava aracında halihazırda test ediyor.

New Scientist'e konuşan Boom Supersonic sözcüsü "Yamalar gözle görülür bir bozulma olmadan bu koşullara rahatlıkla dayandı" diyor.

Delta'nın Sürdürülebilir Gökyüzü Laboratuvarı Direktörü Sangita Sharma ise CBC News'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanıyor:

Köpekbalığı derisini taklit eden teknoloji, bu mikro oluklardan yararlanarak yüzeydeki bir tür sürükleme kuvvetini azaltıyor. Yüzeydeki bu sürükleme kuvveti yüzde 4'e varan bir yakıt avantajı sağlayabilir.

Sharma'ya göre havayolu şirketleri bu sayede yılda 15 milyar litre yakıt tasarrufu yapabilir. 

Avustralya merkezli şirket, teknolojinin daha da geliştirilmesiyle havayolu şirketlerinin verimliliği yüzde 10'a kadar artırmasını sağlamayı umuyor.

Independent Türkçe