İsrail, Suriye'nin güneyinde Hizbullah'ı vurmakla tehdit ediyor

Havadan dağıtılan broşürlerde, Lübnanlı Hizbullah ile iş birliği yapılmaması uyarısında bulunuluyor.
Havadan dağıtılan broşürlerde, Lübnanlı Hizbullah ile iş birliği yapılmaması uyarısında bulunuluyor.
TT

İsrail, Suriye'nin güneyinde Hizbullah'ı vurmakla tehdit ediyor

Havadan dağıtılan broşürlerde, Lübnanlı Hizbullah ile iş birliği yapılmaması uyarısında bulunuluyor.
Havadan dağıtılan broşürlerde, Lübnanlı Hizbullah ile iş birliği yapılmaması uyarısında bulunuluyor.

İsrail insansız hava araçlarının salı ve çarşamba günleri Suriye'nin güneyindeki Kuneytra ve Dera illerine havadan attığı broşürlerde Suriye ordusu komutanları ve üyelerine Hizbullah unsurlarının barındırılmaması uyarısı yer aldı. Bu tutum, Lübnanlı partinin işgal altındaki Golan Tepeleri yakınlarında konuşlandığı bölgelere karşı yeni saldırılar başlatma olasılığına ilişkin tartışmalara neden oldu.
Söz konusu broşürlerde, “Hizbullah'ın Tel el-Hara Askeri Üssü’ndeki varlığının ve onunla herhangi bir şekilde iş birliğinin devam etmesini hiçbir koşulda kabul etmeyeceğiz. Hizbullah bölgede silahlarını yaymaya devam ediyor, varlığı felaket ve yıkım getiriyor. İlk zarar gören siz olacaksınız” ifadelerine yer verildi.
Dera ilindeki muhalif gruplardan eski bir komutan, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Tel el-Hara'nın 2018'den bu yana İsrail tarafından üç kez hedef alındığını söyledi. Dera Valiliği'nin kuzeybatısında yer alan bu tepe, işgal altındaki Golan'ı gözeten yüksek konumu ve İsrail sınırına sadece yaklaşık 15 km uzaklıkta olması sebebiyle en önemli stratejik askeri alanlardan biri sayılıyor. Ayrıca Şam'ın batı kırsalı ile Dera ve Kuneytra arasında bir bağlantı ve izleme noktası konumunda. 2018 yılı öncesinde, çevresiyle birlikte muhalif grupların kontrolünde olan ve yaklaşılması yasak sayılan Tel el-Hara askeri bölgesi, aynı yıl Rusya'nın sponsorluğunda Suriye rejim güçleri ve İran'a bağlı milisler tarafından kontrol altına alınmıştı.
Aktivistler, Tel el-Hara tepesinin daha önce Suriye rejim güçlerine ve İran milislerine karşı çıkan gruplar için önemli bir konuşlanma noktasını temsil ettiğini söylüyor. İran milisleri, Tel el-Hara'ya komşu olan, Dera'nın kuzeybatı kırsalı, Kuneytra kırsalı ve Şam'ın batı kırsalı arasında uzanan ‘ölüm üçgeninde’ konuşlanıyor. Onlarca önemli tepeyi içerisinde barındıran ‘ölüm üçgeni’; Afgan ve İranlılardan oluşan Fatımiyyun Tugayı, Hizbullah, rejim güçleri ve bölgede konuşlu muhalifler arasında kanlı çatışmalara sahne olduğu için bu adla anılıyor.
Suriye rejim güçleri, 2015'ten bu yana başta Kuneytra kırsalındaki Tel eş-Şaar ve Golan Tepeleri'nin karşısında, Dera’nın kuzeybatı kırsalındaki Tel Kureyn olmak üzere bölgedeki tepelerin çoğunda kontrolü elinde tutuyor.
Söz konusu muhalif lideri, 2018'den bu yana Suriye'nin güneyindeki askeri bölgelere ve çeşitli merkezlere onlarca hava ve füze saldırısı düzenlendiğini aktardı. İsrail, Kuneytra’daki gözlem ve izleme noktalarını, Suveyda’daki radar ve hava savunma noktalarını da hedefliyor. Hedef alınan noktaların birçoğunun Suriye ordusuna ait askeri alanlardan oluştuğu, birden çok kez bombalandığı biliniyor. Ancak bombalamaların ardından kısa bir süre içerisinde yeniden kurularak aktif hale getiriliyor.
Defalarca kez bombalanan en önemli askeri noktalar, Suriye'nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde ateşkes hattı boyunca kuzey Kuneyra kırsalındaki Hadar beldesi civarında bulunuyor. Suveyda’da hava savunması için askeri kışla konumundaki 159. Birlik, es-Sale Askeri Havaalanı ve ed-Dur Tugayı bölgeleri, ayrıca Tel es-Sahn, Tel Kine, Tel el-Mesih ve Tel Kalib gibi radar noktaları hedef alınıyor. Tel Kalib en son 18 Şubat 2023'te bombalanmıştı.
İsrail geçtiğimiz yıl da rejim güçleri liderleri ve üyelerine hitaben Kuneytra’nın farklı bölgelerine broşürler atmıştı. Söz konusu broşürlerde şu ifadelere yer verilmişti:
“Tekrar tekrar, seçimlerinizden kaynaklanan zararlardan siz sorumlusunuz. Hizbullah'ın Suriye'deki Tel el-Kalib sahasında süregelen varlığı ve onunla herhangi bir şekilde iş birliği sizin için iyi olmamış ve olmayacaktır.”
Suveyda’dan gazeteci Reyan Maruf, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Suriye'nin güneyinde ve özellikle Suveyda’da bombalanan bölgelerin çoğunlukla hava savunma teçhizatı ve askeri radarlar içerdiğini söyledi. İran'ın bu mevkilerin yeniden kurulmasına sponsorluk ettiğinin düşünüldüğünü belirten Maruf, İsrail'in Suriye'deki saldırılarını resmi düzeyde itiraf etmediğine dikkat çekti. Ancak İsrail söylemi, bombalamayı Hizbullah’ın güney bölgesindeki varlığına bağlıyor.



Kürt liderler: Suriye hükümeti ile özerk yönetim arasındaki müzakereler devam ediyor

Suriye ve Ürdün dışişleri bakanları cumartesi günü Amman'da ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile bir araya geldi. (Şam'daki ABD Büyükelçiliği’nin X hesabı)
Suriye ve Ürdün dışişleri bakanları cumartesi günü Amman'da ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile bir araya geldi. (Şam'daki ABD Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Kürt liderler: Suriye hükümeti ile özerk yönetim arasındaki müzakereler devam ediyor

Suriye ve Ürdün dışişleri bakanları cumartesi günü Amman'da ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile bir araya geldi. (Şam'daki ABD Büyükelçiliği’nin X hesabı)
Suriye ve Ürdün dışişleri bakanları cumartesi günü Amman'da ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile bir araya geldi. (Şam'daki ABD Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Suriye hükümeti ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi arasındaki müzakerelerin çöktüğünü reddeden Kürt liderler, egemenlik ve ulusal konularda mevcut mutabakatların varlığını vurgulayarak, Esed rejiminin yıkılmasından bu yana ilk kez geçtiğimiz haziran ayı başında ve bu ayın 9'unda gerçekleştirilen doğrudan görüşmelerin ardından farklılıkların ve çözüm bekleyen konuların aşılması için diyalog ve görüşmelerin yoğunlaştırılması çağrısında bulundu.

Bu açıklamalar, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi arasında cumartesi günü Ürdün'ün başkenti Amman'da yapılan görüşmenin ardından geldi. İki taraf entegrasyon sürecini, Suriye'deki mevcut durumu ve sükûnet ve istikrarın yeniden tesis edilmesi için tüm tarafların acil adımlar atması gerektiğini ele aldı. Kürt kaynaklar, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani'nin de toplantıya katılacağını öne sürdü.

ABD'nin Şam Büyükelçiliği X hesabından yaptığı açıklamada, ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın Mazlum Abdi ile Suriye'deki gelişmeleri ve ülkede sükûnet ve istikrarın yeniden tesis edilmesinin yollarını görüştüğünü duyurdu.

Büyükelçilikten yapılan açıklamaya göre Barrack ve SDG lideri, kimseyi dışlamayan birleşik bir Suriye devletine entegre olmak için atılacak pratik adımları ele aldı ve her iki taraf da ‘birlik zamanının geldiği’ konusunda mutabık kaldı.

xcdvfghyj
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin Suriye hükümetiyle diyalog heyeti başkanı Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)

Şam'da yetkililerle müzakerelerde bulunan Özerk Yönetim heyetinin başkanı Fevze Yusuf Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Uluslararası arabulucular ve Suriye hükümeti bizden taviz vermemizi istiyor. Ancak bölgelerimizdeki bileşenlere tek bir dil, tek bir bayrak ya da tek bir kültür dayatılmasına izin vermeyeceğiz. Biz bileşenler olarak tüm halkların ve mezheplerin haklarını garanti altına alan çoğulcu ve ademi merkeziyetçi bir Suriye inşa etmeye hazırız” ifadelerini kullandı.

Kurulduğu 2014 yılından bu yana özerk yönetimi yöneten en önemli siyasi partilerden biri olan Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) Eş Başkanı, hükümetin vizyonunun özerk yönetimin kurumlarını feshetmek ve siyasi niteliğini iptal etmek üzerine kurulu olduğunu açıkladı. Fevze Yusuf, “Özerk yönetim anlaşmanın uygulanmasının önünde bir engel değil, aksine devleti güçlendirecek ve bütünleştirecek güçlü bir dayanak” dedi.

vfgthy
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından Haseke şehrinin girişine yapılan tasarım (Şarku’l Avsat)

Fevze Yusuf, ‘entegrasyon süreci’ kavramına odaklanan ikinci bir ihtilaf noktasına işaret ederek şunları söyledi: “Her iki tarafın da entegrasyon konusunda farklı bir anlayışı var. Bu noktada, toplantı ve diyalogla bu hususun ele alınması ve anlaşmanın geri kalan hükümlerinin açıklanması gerekiyor.”

10 Mart anlaşması SDG'nin ve sivil kurumlarının bu yılın sonuna kadar Suriye ordusuna ve devlet birimlerine entegre edilmesini öngörüyor. Anlaşma, Irak ve Türkiye ile tüm sınır kapılarının ve Kamışlı Uluslararası Havaalanı'nın yanı sıra kuzeydoğudaki petrol sahaları ve elektrik santralinin hükümetin kontrolüne geçmesini amaçlıyor, ancak bu yerler halen SDG tarafından yönetiliyor.

Fevze Yusuf, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgesinin bileşenlerinin ‘farklı dilleri, kültürleri ve kimlikleriyle geleceğin Suriye'sine katılacaklarını’ belirtti. “Anayasal haklarımızı alamazsak bize dayatılan hiçbir koşulu kabul etmeyeceğiz” diyen Fevze Yusuf, Suveyda vilayetinde ve ülkenin güneyinde kötüleşen durumdan hükümeti sorumlu tuttu ve bunun nedenini ‘merkeziyetçi zihniyete’ bağladı.

ABD ve Fransa'nın çabalarına rağmen Suriye Cumhurbaşkanı'nın SDG lideri ile yaptığı anlaşmanın uygulanmasındaki gecikmeyle ilgili olarak Kürt lider, geçiş hükümetinin önceki anlaşmalara uymamasının iki taraf arasında bir anlaşmazlık noktası olduğunu vurguladı. Fevze Yusuf, “10 Mart anlaşması anayasa taslağında yer almayan hükümler içeriyordu ki bu da hükümetin özerk yönetim ve askeri güçleriyle ilgili niyetleri konusunda ciddi şüpheler uyandırıyor” dedi.

Mazlum Abdi bu ayın 14'ünde bir Alman gazetesine verdiği röportajda, Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile varılan anlaşmanın uygulanması halinde güçlerinin silah bırakmasına gerek kalmayacağını ifade etti ve mart ayında varılan anlaşmanın tamamına bağlı olduklarını yineledi. Abdi, “Anlaşmanın şartlarının uygulanmasının SDG'yi Suriye ordusunun bir parçası haline getireceğine inanıyoruz. Bu nedenle şimdi ya da gelecekte silahsızlandırılmamıza gerek yok” ifadelerini kullandı.

sdfrgty
Özerk Yönetim Dış İlişkiler Başkanı İlham Ahmed (Şarku’l Avsat)

Özerk Yönetim Dış İlişkiler Başkanı İlham Ahmed ise hükümet ile SDG arasındaki müzakerelerin çöktüğü iddialarını yalanlayarak, ulusal konularda mevcut mutabakatların bulunduğunu, farklılıkların giderilmesi için toplantı ve diyalogların yoğunlaştırılması gerektiğini ifade etti.

Özerk yönetim bölgelerindeki askeri kurumların ve sivil yönetim yapılarının entegrasyonunun müzakerelerin önündeki en zor konulardan biri olduğunu belirten Ahmed şunları söyledi: “Müzakereler çökmedi. Suriyeliler yıllardır birbirleriyle diyalog kurmadıkları için bazı toplantılarda anlaşmazlıklar ve yanlış anlamalar olması normal.”

İlham Ahmed, Suriye güvenli bir ortama kavuşana kadar bu görüşmelerin devam etmesi çağrısında bulundu. Ahmed, 9 Temmuz'da Şam'da yapılan ve hükümet bakanları, yönetim yetkilileri ve SDG liderinin katıldığı toplantıya ilişkin olarak şu ifadeleri kullandı: “Yetkililer olumlu göstergeler ve her iki tarafta da gerçek bir istek gördüklerini söyledi. Toprak bütünlüğü ve devletin birliği gibi genel ulusal konularda görüş birliği var. Bunlar ortak zemin olarak kabul edilebilecek temel noktalar.”

Ahmed, özerk yönetimin devlet çerçevesi dışında alternatif askeri ve idari yapılar oluşturduğu yönündeki suçlamaları şiddetle reddederek, “Yerel yönetişim bağlamında adem-i merkeziyetçilik terimi bir arada yaşama durumunu ifade eder. Başka bir deyişle, bu bir yerel yönetişim biçimidir” dedi.