Husiler tonlarca ilaca el koydu

Husiler, Sana ve Hudeyde'de bulunan 45 eczane ve ecza deposunu hedef aldı

Husiler Sana'da bir eczaneye baskın düzenledi (Husi medyası)
Husiler Sana'da bir eczaneye baskın düzenledi (Husi medyası)
TT

Husiler tonlarca ilaca el koydu

Husiler Sana'da bir eczaneye baskın düzenledi (Husi medyası)
Husiler Sana'da bir eczaneye baskın düzenledi (Husi medyası)

Yemen sağlık kaynakları, Husi milislerin son günlerde kontrolleri altındaki başkent Sana ve Hudeyde kentinde 45 eczane ve ecza deposunu hedef alan baskın ve şantaj faaliyetleri yürüttüklerini bildirdiler. Ayrıca Husilerin ilaç tesislerinin sahiplerini savaş çabalarını desteklemek için “ilaç ve gıda konvoyları” temini adı altında rüşvet ödemeye zorladıklarını ifade ettiler.
Sana'daki yerel kaynaklar Şarku'l Avsat'a, sağlık sektöründeki Husi milislerine bağlı saha ekiplerinin ve sözde İlaç Dairesi'nin organize yağma ve toplama faaliyetleri yürüttüğünü ve bu faaliyetlerin eczane, sağlık kurumu ve Sana'nın farklı bölgelerinde toptan satış yapan ecza depolarının sahiplerini etkilediğini belirttiler.
Kaynaklardan gelen teyit edilmiş bilgilere göre söz konusu faaliyetler sonucu, mesleği icra etmek için ruhsat almadıkları iddiasıyla Sana'nın merkezindeki Tahrir bölgesinde bulunan yaklaşık 6 ecza deposu kapatıldı. Milisler ayrıca Sana ve Hudeyde'deki tüccar ve yatırımcılara ait 42 tondan fazla çeşitli ilaca el koydu.
Kaynaklar Husi milisleri, bazılarını alıp yerel pazarlarda satmak amacıyla tonlarca ilacı yağmalamakla ve bazı ilaçları da cephelerdeki unsurlara dağıtmakla suçladı.
Husi milisleri, kontrol alanlarının geri kalanında ilaç sektöründe kalan işçilere karşı bu hedefleme kampanyalarından daha fazlasını yürütmeye devam etme sözü verirken, davranışlarını “ilaç pazarı üzerindeki sözde kontrol bağlamında, ihlalleri kontrol etmek ve olumsuz olayları azaltmak” olarak gerekçelendirdiler.
Buna karşılık, Husiler tarafından hedef alınan Sana ve Hudeyde'deki eczane ve ecza depolarının sahipleri, uyduruk darbe bahaneleriyle yürütülen saha faaliyetlerinin kendilerini, mağazalarını ve kurumlarını hedef aldığını ifade ettiler.
Eczane ve ecza deposu sahiplerinden bazıları Şarku’l Avsat'a söz konusu faaliyetlerin kendilerine şantaj yapmak ve farklı isimler altında meblağlar ödemeye zorlamak amacıyla bu iki kentteki eczaneleri, ilaç şirket şubelerini ve ecza depolarını hedef aldığını söyledi.
Kaynaklara göre Husi milisler her bir faaliyetlerine eşlik eden yeni suç yöntemleri geliştirmeye devam ediyor. Şayet istedikleri meblağların ödenmesi talepleri karşılanmazsa, zarar gördükleri bahanesiyle hemen dükkanlara baskın yapmaya ve ilaçları yağmalamaya başlıyorlar.
Bir ilaç firmasının sahibi Şarku'l Avsat'a, Hudeyde'deki depolarının ve toptan ilaç satan diğer dükkanların birkaç gün önce asılsız iddialar ve suçlamalarla Husiler tarafından yağmalandığını söyledi.
Kurumun sahibi, milislerin aynı kentte bulunan yaklaşık 30 mağaza ve tüccarlara ait 9 diğer tesisten farklı miktarlarda ilaç yağmalanmasına ek olarak, kendi mağazalarından yaklaşık çeyrek ton çeşitli ilaç yağmaladığına dikkat çekti. Ayrıca yağmalanan ilaçların iyi ve kullanılabilir durumda olduğunu ve tanınmış uluslararası, bölgesel ve Arap şirketlerden resmi usullere göre ithal edildiğini açıkladı.
Sana'daki bir diğer ecza deposunun sahibi, Husi milislerin örgüte bağlı ilaç kaçakçılarına ait depolara karşı kampanya başlatmasının daha uygun olduğunu belirtti. Bu depoların birçoğunun İran'dan kaçak yollarla gelen çeşitli sahte ve son kullanma tarihi geçmiş ilaçlarla dolu olduğunu vurguladı.
Ecza deposu sahibi Şarku’l Avsat ile yaptığı röportajda, Sana ve kırsalında, Zamar, İbb, Hudeyde ve diğer şehirlerde bulunan Husi ilaç depolarına yönelik talimatlara tabi olmayan tarafsız saha denetim ve kontrol ekiplerine ihtiyaç olduğunu vurgulayarak “Bu ekipler çoğu milisler tarafından kontrol edilen bölgelere yasadışı yollardan giren tehlikeli ilaçları ve ecza depolarının içeriğini kontrol etmeli” dedi.
Gümrük tarifeleri, Husilerin kontrolündeki sağlık ofislerinin telif ücretleri, Sana'daki Husi bakanlığının harçları, milislerin koyduğu telif bedelleri nedeniyle yerel ilaç piyasasının yüksek fiyatlarına rağmen milisler, üyelerine yasadışı yollarla eczane açma ruhsatı vermenin yanı sıra, üyelerinin ilaç acentelerini ele geçirmelerini sağlamak amacıyla eczane sahipleri, üreticileri ve ilaç ithalatçıları üzerindeki vidaları sıkmaya devam ediyor.
Sana ve Husi milislerin kontrolü altındaki diğer şehirlerin sakinleri, İran ilaçlarının kalitesizliğinden ve piyasada başka seçenek olmamasından dolayı defalarca şikâyette bulundular. Bazı vatandaşlarsa Yemen'in kusurlu ilaçlar için bir çöplük olarak kullanılmasıyla ilgili endişelerini dile getirdi.
Sana'daki eczacılar, daha önce Şarku’l Avsat'a, İran ilaçlarının Yemen'deki ilaç pazarının yaklaşık yüzde 30'unu ele geçirdiğini ve nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu Husi kontrolündeki bölgelerde yoğunlaşmış durumda olduğunu söylemişlerdi. Ayrıca eczacılar, İran ilaçlarının Yemen pazarında daha önceden bulunmadığını vurguladılar.
Eczacılar, kronik hastalıklar için ilaç üreten 260'tan fazla firmanın Yemen’deki ilaç pazarında bulunmadığını ve Husi milislerinin İran ilaçlarını onlarla değiştiren politikası nedeniyle söz konusu firmaların artık Yemen pazarına girmeyeceklerini ifade ettiler.
Eczacılar Sendikası'nın daha önce yaptığı bir sayımda Yemen'de faaliyet gösteren toplam 18 bin eczaneden 5 bini resmi eczane konumunda bulunuyor ve Yemen'de kayıtlı ilaç sayısı 20 bin kaleme ulaşıyor.
 



Suriye ordusu Suveyda'dan çekilmeye başladı

TT

Suriye ordusu Suveyda'dan çekilmeye başladı

Suriye ordusu Suveyda'dan çekilmeye başladı

Suriye ordusu, çarşamba akşamı, nüfusunun çoğunluğunu Dürzilerin oluşturduğu Suveyda ilinden çekilmeye başladı. Savunma Bakanlığı, şiddet olaylarının yaşandığı ilde yeni bir ateşkes anlaşmasının açıklanmasından birkaç saat sonra çekilme kararını duyurdu.

Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, ‘Suriye Arap Ordusu'nun, imzalanan anlaşmanın hükümleri uyarınca ve ildeki yasadışı grupların temizlenmesi tamamlandıktan sonra Suveyda'dan çekilmeye başladığı’ belirtildi. Açıklamada, Suveyda’da konuşlu diğer hükümet güçlerinin çekilmesinden bahsedilmedi.

Anlaşma, İsrail'in Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı çevresinin yanı sıra Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera illerinde konuşlu hükümete bağlı güçlere karşı hava saldırıları düzenlemesi üzerine sağlandı.

Ateşkes anlaşmasının maddeleri

Dürzi lideri Yusuf Carbu, hükümet ile Suveyda'nın önde gelenleri arasında bir anlaşmaya varıldığını açıkladı. Dürzilerin Ruhani Lideri Şeyh Hikmet Hicri ise anlaşmayı reddederek ‘Suveyda tamamen özgürleştirilinceye’ kadar savaşın devam edeceğini vurguladı.

Yaptığı açıklamada herhangi bir anlaşma ve müzakere yaptığı ve yetki vermeyi reddeden Hicri, ‘bu ortak tutumdan saparak tek taraflı temas veya anlaşma yapan kişi veya kurumları’ uyardı.

Öte yandan Carbu, anlaşmanın Suveyda'daki askeri operasyonların tamamen ve derhal durdurulmasını, ordunun kışlalarına geri dönmesini ve ateşkesin uygulanmasını denetlemek üzere devlet ve Suveyda'nın önde gelen isimlerinden oluşan bir gözetim komitesi kurulmasını içerdiğini söyledi.

Dürzi lider anlaşmanın ayrıca, ‘Suveyda'nın Suriye devletine tam olarak entegre edilmesini ve tüm eyalet toprakları üzerinde tam egemenliğinin teyit edilmesini’ öngördüğünü de belirtti.

Anlaşma aynı zamanda iç güvenlik güçlerinin ve devlet polisinin yanı sıra Suveyda ve çevresindeki bölgelerden polis memurlarının konuşlandırılmasını ve Suveyda’daki polis memurlarının ilin güvenlik dosyasını yönetmek için liderlik ve yürütme görevlerini üstlenmelerini de içeriyordu.

hyjukı
İsrail dün başkent Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahını bombaladı (Reuters)

Carbu’ya göre taraflar, anlaşma uyarınca Suveyda'da ağır silahların düzenlenmesi için bir mekanizma üzerinde anlaşarak, devletin kontrolü dışındaki silahların toplatılması ve Suveyda'nın tüm bölgelerinde Suriye yasalarına ve düzenlemelerine uygun olarak tüm devlet kurumlarının yeniden faaliyete geçirilmesini garantilediler.

Onlarca ceset

Suriye Sağlık Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail'in Şam'a düzenlediği hava saldırılarında 3 kişinin öldüğünü, 34 kişinin yaralandığını bildirdi. Bakanlık, Suveyda'daki El-Vatani Hastanesi’nde ise güvenlik güçleri mensupları ve sivillerin de aralarında bulunduğu onlarca cesedin bulunduğunu açıkladı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail’in Genelkurmay Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresini ve ülkenin güneyini hedef alan son saldırılarının ‘ciddi bir tırmanış’ oluşturduğu vurgulandı.

Açıklamada, şu ifadeler yer aldı:

“Suriye, bu tehlikeli tırmanış ve sonuçlarından İsrail'i tamamen sorumlu tutuyor. Ayrıca, uluslararası hukukun sağladığı tüm araçlarla topraklarını ve halkını savunma konusunda tüm meşru haklarını saklı tutar. İsrail'in Suriye'de gerginliği tırmandırmak, kaos yaratmak ve güvenliği ve istikrarı bozmak için izlediği sistematik politika kapsamında gerçekleştirilen bu açık saldırı, BM Şartı ve uluslararası insani hukuku açıkça ihlal ediyor.”

Dışişleri Bakanlığı, ‘uluslararası toplumu sorumluluğunu üstlenmeye ve Birleşmiş Milletler üyesi olan egemen bir devletin topraklarına yönelik İsrail'in tekrarlanan saldırılarına son vermek için acil önlemler almaya’ çağırdı.

Yedioth Ahronoth gazetesi dün İsrailli bir güvenlik yetkilisinin, İsrail'in Suriye'deki gerginliğin çözümü konusunda bir anlaşmaya yakın olduğunu söylediğini aktardı. Gazetenin bildirdiğine göre yetkili, “Şu an Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın ateşkes ilan edeceğini ve güneydeki Suveyda’dan askerlerini çekeceğini tahmin ediyoruz” dedi.

İsrail’in hava saldırıları

Öte yandan İsrail ordusu dün, Suriye Genelkurmay Başkanlığı binasının girişini hedef aldığını doğrulamasının ardından Şam'daki Cumhurbaşkanlığı sarayı çevresinde bir ‘askeri hedefi’ vurduğunu açıkladı.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee dün, X hesabından yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Şam bölgesinde Suriye Genelkurmay Başkanlığı binasını vurduğunu söyledi. Adraee, “Suriyeli liderleri, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı’ndan savaşı yönetiyor ve güçlerini Suveyda’ya gönderiyor” ifadelerini kullandı.

Adraee, İsrail ordusunun ‘Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresinde bir hava hedefini vurduğunu’ da sözlerine ekledi.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan üç görgü tanığı, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresinde bir patlama sesi duyduklarını ve ardından dumanların yükseldiğini bildirdi.

Komşu mahallede yaşayan ve ismini vermek istemeyen 51 yaşındaki bir kadın, “Bombardımanın ardından evimin balkonunda Emevi Meydanı'nda neler olup bittiğini izlemeye çalışıyordum ve bir patlama sesi duydum. Ardından, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın genellikle önemli misafirlerini ağırladığı Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın yakınlarında yükselen bir duman bulutu gördüm” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın bulunduğu tepenin yakınlarındaki iki bölgede yaşayan iki kişi de patlamanın ardından yoğun duman gördüklerini doğruladı.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, rejim güçlerinin kontrolünü ele geçirdikten bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını belirtmesinin ardından gerçekleşti. Suriye Arap Haber Ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın dün yaptığı açıklamada, ‘yasa dışı’ grupların Suveyda'daki el-Vatani Hastanesi’ni ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı saldırılar için bir üs olarak kullandığını söylediğini bildirdi.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Müdürlüğü, söz konusu silahlı gruplara bağlı çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatısında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını belirtti. Açıklamada, “Hastaneyi ve çevresini tarafsızlaştırmak ve Sağlık Bakanlığı ve Acil Durum Bakanlığı personelinin hastaneye girmesine izin vermek için defalarca çağrıda bulunduk, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt almadık” ifadeleri yer aldı.

vfgthy
Suriye ordusu ve güvenlik güçleri, şehirde yaşanan çatışmaların ardından Suveyda'da konuşlandırıldı (EPA)

Diğer taraftan salı günü düzenlediği saldırılar Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan İsrail, dün saldırılarını Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı binası ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu tarafından dün yapılan açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı binası girişinin hedef alındığı ve Suriye sınırındaki birliklerin güçlendirileceği belirtildi. İsrail Ordu Sözcüsü Adraee, İsrail ordusunun Suriye Genelkurmay Başkanlığı binasının giriş kapısını vurduğunu söyledi. İsrail ordusunun Suriye'deki Dürzilere yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini belirten Adraee, İsrail ordusunun siyasi talimatlara göre bölgede saldırılar düzenlediğini ve çeşitli senaryolara karşı hazırlıklı olduğunu da sözlerine ekledi. İsrail Hava Kuvvetleri, Genelkurmay Başkanlığı binası girişine düzenlenen saldırıdan birkaç saat sonra Şam'ın merkezindeki bu binaya yeni saldırılar düzenledi. Yeni saldırılar daha büyük bir tırmanışın habercisi gibi görünüyordu, zira İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik ‘acı verici’ saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a yönelik uyarılar sona erdi, şimdi acı verici saldırılar başlayacak” diye ekledi.

SANA dün sabah Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu İsrail’e ait insansız hava araçlarının (İHA) Şam semalarında uçtuğunu ve patlamalar olduğunu aktardı. Suriye Haber Ajansı ise İsrail'in Şam'ın merkezine düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayanarak İsrail'in başkentin savunma bakanlığını hedef alan bir hava saldırısı düzenlediğini aktardı. Alikhbaria Syria kanalı ise İsrail'in Şam'ın merkezine düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberde İsrail'in Şam’da Savunma Bakanlığı binasını hedef alan bir hava saldırısı düzenlediğini aktardı. Suriye basını daha sonra Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı binasında büyük hasar meydana geldiğini bildirdi.

Kanlı çatışmalar

Bu gelişmeler, Suveyda'da ilanından sadece birkaç saat sonra çöken ateşkesten sonra yaşandı. Ateşkes, günlerce süren ve çok sayıda kişinin ölümüne yol açan kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriyeli güvenlik güçleri pazartesi günü, Dürzi silahlı gruplar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak amacıyla Suveyda’da konuşlandırıldı. Ancak bu kez de Suriyeli güvenlik güçleri ile Dürzi silahlı gruplar arasında çatışma başladı. İsrail, pazartesi ve salı günü Suriye hükümetine bağlı güvenlik güçlerine hava saldırıları düzenleyerek müdahale etti ve amacının Dürzileri korumak olduğunu açıkladı.

Suriye Savunma Bakanlığı'nın salı akşamı ilan ettiği ateşkes uzun sürmedi. Yerel haber sitesi Suwayda24, Suveyda ve çevresindeki köylerin dün sabah yoğun topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldığını bildirdi. Suriye Savunma Bakanlığı SANA'nın aktardığı açıklamasında, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesin ihlalinden sorumlu tuttu. Bakanlık, Suveydalılara evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Pazar günü çatışmaların başlamasından bu yana onlarca sivil, Suriyeli güvenlik gücü mensubu ve Dürzi silahlı unsur hayatını kaybetti. Suveyda’da siviller ve Reuters muhabirleri, hükümet güçlerinin dün evleri yağmaladığını, yaktığını ve arabaları ve ev eşyalarını çaldığını söyledi. Bir Suvayda sakini, Reuters muhabirine evinde başından vurularak öldürülen kardeşinin cesedini görmesine izin verdi.

sdfgrth
Suveyda'nın bir mahallesindeki Suriyeli güvenlik güçleri mensupları ve silahlı çocuklar, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Katz dün, Suriye hükümetine ‘Dürzileri rahat bırakması’ uyarısında bulundu. Katz, İsrail ordusunun Suriye hükümetine bağlı güvenlik güçleri geri çekilene kadar bombalamaya devam edeceğini vurguladı.

Bu arada ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘itidal ve birliği sağlayabilmek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu söyledi.