Fransa'da sendikalar, emeklilik reformunu protesto ediyor

Geçen Ocak ayında Fransa'daki protestolardan bir kare (AFP)
Geçen Ocak ayında Fransa'daki protestolardan bir kare (AFP)
TT

Fransa'da sendikalar, emeklilik reformunu protesto ediyor

Geçen Ocak ayında Fransa'daki protestolardan bir kare (AFP)
Geçen Ocak ayında Fransa'daki protestolardan bir kare (AFP)

Fransa’da sendikalar, emeklilik reformuna karşı mücadelede tüm güçlerini seferber ediyor ve stratejik sektörlerde genişletilebilecek kitlesel gösteriler ve grevler düzenliyor. Sendikalar yarın (Salı), hükümeti projesinden geri adım atmaya zorlamak için ülkeyi "felç etmeyi" göze almış durumda.
 Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un onaylamayı planladığı reformun ana hükümlerinden biri, protestoların odak noktası olan emeklilik yaşının 62'den 64'e çıkarılması. Senatoda görüşülecek olan yasa tasarısı milyonlarca Fransız'ı sokaklara döktü ve Ulusal Meclis'te hararetli tartışmalara yol açtı.
 Hükümet, bugüne kadar düzenlenen 5 günlük protestolara rağmen planından geri adım atmayı düşünmüyor. 8 büyük Fransız sendikası ve 5 gençlik örgütü, yarın hükümeti reforma planından vazgeçmeye zorlamak adına ülkeyi felç etmek için ellerinden gelen her şeyi yapacaklarına söz verdiler.
Sendikalar, polisin 1,27 milyon katılımcı saydığı 31 Ocak'taki gösterileri aşan sayıda protestocuyu harekete geçirmeye çalışıyor. Bir polis kaynağı, 60 bin ila 90 bini Paris'te olmak üzere toplam 1,1 ila 1,4 milyon göstericinin sokaklara çıkmasını bekliyor.
Fransa'nın en büyük sendikalarından biri olan Genel Emek Konfederasyonu'nun (CGT) Başkanı Philippe Martinez, Journal du Dimanche gazetesine yaptığı açıklamalarda, “Seferberlik daha yüksek bir düzeye taşınıyor.” dedi.
Tüm sendikaların, başkentteki metroları denetleyen ulusal demiryolu şirketi (SNCF) ve Paris Otonom Ulaşım Otoritesi (RTB) bünyesinde 7 Mart’tan itibaren uzatılabilir grev çağrısı yapmasının ardından şehir içlerinde ve trenlerde ulaşımın ciddi şekilde aksaması bekleniyor. Bu akşamdan itibaren tır şoförleri sanayi bölgelerini kapatmayı planlıyor. Hava trafiğine gelince, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü havayollarından Salı ve Çarşamba günleri uçuşlarının yüzde 20 ila 30'unu iptal etmelerini istedi. Hava trafik kontrolörlerinin de greve gitmesi bekleniyor. Genel Emek Konfederasyonu, diğer meslek gruplarını “reform geri çekilene kadar” uzatılabilecek bir grevi uzatmaya çağırdı. Konfederasyonun çağrısı, rafinerilerdeki işçilere, elektrik ve gaz teknisyenlerine, atık toplayıcılara, liman işçilerine, cam ve seramik işçilerine ve diğerlerine yöneliktir.
 Kimya sektöründeki "CGT" sendikasının genel sekreteri Emmanuel Lepine, taleplerin elde edilmesi için "Fransız ekonomisine diz çöktürmeye" istekli olduklarını ifade etti. CGT tarım-gıda sektöründe, Fransa'daki büyük şeker üreticilerini ve Bigard grubuna ait mezbahaları Salı gününden itibaren kapatmaya çağırdı. Enerji alanında grev, birkaç nükleer santralin üretiminin azaltılmasıyla Cuma günü öğleden sonra başladı.
 Fransan Ulaştırma Bakanı Clement Bonne, grevlerin ülkede hizmetlerin aksamasına veya yakıt arzını tehdit edip etmeyeceğine ilişkin soruyu yanıtladı:
 "Sorumsuz veya yıkıcı bir hareketle karşı karşıya kalacağımızı düşünmüyorum. Bunu önlemek için her şeyi yapacağız" dedi.
 Fransa’da bu yıl 8 Mart Dünya Kadın Hakları Günü, kadınlara karşı adil olmadığı iddia edilen emeklilik reformunun gölgesinde kutlanacak. Hükümetin yeni planı 62 yaşına gelen annelere olumsuz yansıyabilir. Kadınlar emekliliklerinde hayatlarındaki annelik süresi ile orantılı olarak ek fasıllardan yararlanıyorlardı, ancak emeklilik yaşının 64'e çıkarılmasıyla bu “iptal” edilebilir.
Öğretmenlerin yeni bir greve gitmesi beklenirken, sendikaların da atölyelerin durdurulması, dükkanlarda kepenklerin kapatılması, yolların kapatılması ve benzeri olağandışı hamleler yapacağı tahmin ediliyor. Hafta, Cuma günü sona ermesi beklenen Senato'daki tartışmalara paralel başka hamlelere de sahne olacak.  Öğrenci hareketleri ayın dokuzunu seferberlik günü ilan etti. Boyun Eğmeyen Fransa Partisi (radikal sol) lideri Jean-Luc Melenchon, geçtiğimiz Cuma günü yaptığı açıklamada gençlere hitaben şunları söyledi: "Engelleyebileceğiniz her şeyi engelleyin."
Sendika liderleri, bir dizi başarılı seferberliğin ardından bu kez hükümetten bir yanıt bekliyor.
Fransız Demokratik İşçi Sendikaları Konfederasyonu (CFDT) ulusal sekreteri İvan Ricordo, "7 Mart'ın ilk sonucu, hükümetten veya cumhurbaşkanından siyasi bir açıklama olacak" dedi.
Fransa Başbakanı Elisabeth Borne yarın akşam bir televizyon kanalı aracılığıyla açıklama yapacak.
Fransa Çalışma Bakanı Olivier Dussopt, dün akşam "kaybedeni olmayan" bir "sol reform"u savundu. Diğer yandan, Fransa Kamu Hesaplarından Sorumlu Devlet Bakanı Gabriel Attal, ses tonunu yükselterek "çalışkan" Fransızların zarar göreceği grevleri kınadı.

 



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.