Fransa’da sendikalar, emeklilik reformuna karşı mücadelede tüm güçlerini seferber ediyor ve stratejik sektörlerde genişletilebilecek kitlesel gösteriler ve grevler düzenliyor. Sendikalar yarın (Salı), hükümeti projesinden geri adım atmaya zorlamak için ülkeyi "felç etmeyi" göze almış durumda.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un onaylamayı planladığı reformun ana hükümlerinden biri, protestoların odak noktası olan emeklilik yaşının 62'den 64'e çıkarılması. Senatoda görüşülecek olan yasa tasarısı milyonlarca Fransız'ı sokaklara döktü ve Ulusal Meclis'te hararetli tartışmalara yol açtı.
Hükümet, bugüne kadar düzenlenen 5 günlük protestolara rağmen planından geri adım atmayı düşünmüyor. 8 büyük Fransız sendikası ve 5 gençlik örgütü, yarın hükümeti reforma planından vazgeçmeye zorlamak adına ülkeyi felç etmek için ellerinden gelen her şeyi yapacaklarına söz verdiler.
Sendikalar, polisin 1,27 milyon katılımcı saydığı 31 Ocak'taki gösterileri aşan sayıda protestocuyu harekete geçirmeye çalışıyor. Bir polis kaynağı, 60 bin ila 90 bini Paris'te olmak üzere toplam 1,1 ila 1,4 milyon göstericinin sokaklara çıkmasını bekliyor.
Fransa'nın en büyük sendikalarından biri olan Genel Emek Konfederasyonu'nun (CGT) Başkanı Philippe Martinez, Journal du Dimanche gazetesine yaptığı açıklamalarda, “Seferberlik daha yüksek bir düzeye taşınıyor.” dedi.
Tüm sendikaların, başkentteki metroları denetleyen ulusal demiryolu şirketi (SNCF) ve Paris Otonom Ulaşım Otoritesi (RTB) bünyesinde 7 Mart’tan itibaren uzatılabilir grev çağrısı yapmasının ardından şehir içlerinde ve trenlerde ulaşımın ciddi şekilde aksaması bekleniyor. Bu akşamdan itibaren tır şoförleri sanayi bölgelerini kapatmayı planlıyor. Hava trafiğine gelince, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü havayollarından Salı ve Çarşamba günleri uçuşlarının yüzde 20 ila 30'unu iptal etmelerini istedi. Hava trafik kontrolörlerinin de greve gitmesi bekleniyor. Genel Emek Konfederasyonu, diğer meslek gruplarını “reform geri çekilene kadar” uzatılabilecek bir grevi uzatmaya çağırdı. Konfederasyonun çağrısı, rafinerilerdeki işçilere, elektrik ve gaz teknisyenlerine, atık toplayıcılara, liman işçilerine, cam ve seramik işçilerine ve diğerlerine yöneliktir.
Kimya sektöründeki "CGT" sendikasının genel sekreteri Emmanuel Lepine, taleplerin elde edilmesi için "Fransız ekonomisine diz çöktürmeye" istekli olduklarını ifade etti. CGT tarım-gıda sektöründe, Fransa'daki büyük şeker üreticilerini ve Bigard grubuna ait mezbahaları Salı gününden itibaren kapatmaya çağırdı. Enerji alanında grev, birkaç nükleer santralin üretiminin azaltılmasıyla Cuma günü öğleden sonra başladı.
Fransan Ulaştırma Bakanı Clement Bonne, grevlerin ülkede hizmetlerin aksamasına veya yakıt arzını tehdit edip etmeyeceğine ilişkin soruyu yanıtladı:
"Sorumsuz veya yıkıcı bir hareketle karşı karşıya kalacağımızı düşünmüyorum. Bunu önlemek için her şeyi yapacağız" dedi.
Fransa’da bu yıl 8 Mart Dünya Kadın Hakları Günü, kadınlara karşı adil olmadığı iddia edilen emeklilik reformunun gölgesinde kutlanacak. Hükümetin yeni planı 62 yaşına gelen annelere olumsuz yansıyabilir. Kadınlar emekliliklerinde hayatlarındaki annelik süresi ile orantılı olarak ek fasıllardan yararlanıyorlardı, ancak emeklilik yaşının 64'e çıkarılmasıyla bu “iptal” edilebilir.
Öğretmenlerin yeni bir greve gitmesi beklenirken, sendikaların da atölyelerin durdurulması, dükkanlarda kepenklerin kapatılması, yolların kapatılması ve benzeri olağandışı hamleler yapacağı tahmin ediliyor. Hafta, Cuma günü sona ermesi beklenen Senato'daki tartışmalara paralel başka hamlelere de sahne olacak. Öğrenci hareketleri ayın dokuzunu seferberlik günü ilan etti. Boyun Eğmeyen Fransa Partisi (radikal sol) lideri Jean-Luc Melenchon, geçtiğimiz Cuma günü yaptığı açıklamada gençlere hitaben şunları söyledi: "Engelleyebileceğiniz her şeyi engelleyin."
Sendika liderleri, bir dizi başarılı seferberliğin ardından bu kez hükümetten bir yanıt bekliyor.
Fransız Demokratik İşçi Sendikaları Konfederasyonu (CFDT) ulusal sekreteri İvan Ricordo, "7 Mart'ın ilk sonucu, hükümetten veya cumhurbaşkanından siyasi bir açıklama olacak" dedi.
Fransa Başbakanı Elisabeth Borne yarın akşam bir televizyon kanalı aracılığıyla açıklama yapacak.
Fransa Çalışma Bakanı Olivier Dussopt, dün akşam "kaybedeni olmayan" bir "sol reform"u savundu. Diğer yandan, Fransa Kamu Hesaplarından Sorumlu Devlet Bakanı Gabriel Attal, ses tonunu yükselterek "çalışkan" Fransızların zarar göreceği grevleri kınadı.
CIA Başkanı William Burns (Reuters)