Otobiyografisiyle tartışma yaratan Prens Harry bu defa da uyuşturucu övdü

Sussex Dükü "Psikedelik uyuşturucular hayatımı değiştirdi" dedi

 (Reuters)
(Reuters)
TT

Otobiyografisiyle tartışma yaratan Prens Harry bu defa da uyuşturucu övdü

 (Reuters)
(Reuters)

Yılbaşında çıkardığı Spare (Yedek) adlı kitabında pek çok sansasyonel açıklama yapan Prens Harry, dünyayı şaşırtmayı sürdürüyor. 
38 yaşındaki Sussex Dükü, cumartesi günü travma uzmanı Gabor Maté'le internet üzerinden konuştu. Geçmişte yaşadığı travmaları atlatmasında psikedelik uyuşturucuların kendisine fayda sağladığını belirtti:
"Hayatın filtreleri kalktı. Bu filtre katmanlarının kalkmasını sağlamasıyla bana rahatlama, ferahlık, konfor, uzun zamandır engel olduğum bir hafifleme getirdi. Önce keyif için başlamıştım ama sonra bana ne kadar iyi geldiğini fark eder oldum. Benim hayatımdaki değişimi sağlayan temel parçalardan biri olduğunu ve geçmişin travmaları ve acılarıyla başa çıkmama yardım ettiğini söyleyebilirim. Bastırdığımız çok fazla şeyin kilidini açıyorlar."
En büyük bilimsel ve kültürel etkiye sahip "klasik" psikedelikler LSD, meskalin, psilosibin ve DMT olarak biliniyor. 
Prens Harry, Spare'de gençliğinde kokain ve esrar kullandığını da itiraf etmişti. 
Kitaptaki ilginç anılardan biriyse Friends'le tüm dünyanın tanıdığı Courteney Cox'ın evinde geçiyor. Ünlü aktrisin evinde "sihirli mantar" diye bilinen uyuşturucuyu kullandığını belirten Prens Harry, çöp kutusunun insan kafasına döndüğü bir halüsinasyon gördüğünü anlatmıştı. Sonrasında konuyla ilgili konuşan Courteney Cox uyuşturucuyu Prens'e kendisinin vermediğini vurgulamıştı. 
Prens Harry daha önceki başka bir röportajında da annesi Prenses Diana'nın ölümünü bir türlü kabul edemediğini anlatmıştı. Harry, profesyonel birinin yanında psikedelik madde kullandıktan sonra algısının değiştiğini söylemişti.
Avustralya Alkol ve Uyuşturucu Vakfı'nın "kişinin düşüncesini, zaman algısını ve duygularını değiştirebilen bitki bazlı bir saykodelik" diye tanımladığı Ayahuasca adlı uyuşturucuyu kullanan Harry, deneyimini şöyle anlatmıştı:
"Doğru kişilerin yanında Ayahuasca kullanınca birden dank etti ve "Vay canına, mesele ağlamak değil! Annem benim mutlu olmamı istiyor!" dedim. Annemin gittiğini böyle kabullendim."
Diğer yandan Prens Harry, bir anı kitabı daha yazacak kadar hikayesi olduğunu ama bunları anlatırsa babası ve abisinin kendisini asla affetmeyeceğinden korktuğunu söylüyor.
 
Independent Türkçe, Page Six, Variety



Küçük yıldızın dev gezegeni bilim insanlarını şaşkına çevirdi

TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TT

Küçük yıldızın dev gezegeni bilim insanlarını şaşkına çevirdi

TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TOI-6894'ün (önde) çapı, bilinen tek gezegeninin çapının sadece 2,5 katı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)

Bilim insanları küçük bir yıldızın yörüngesinde devasa bir gezegen keşfetti. Neredeyse imkansız olduğu düşünülen bu durum, gezegen oluşumuna dair bilinenleri sorgulamaya açıyor.

Gezegen sistemleri ilk başta büyük bir toz ve gaz bulutunun kendi üstüne çökerek bir yıldız oluşturmasıyla meydana geliyor. Yıldızdan arta kalan ve ön gezegen diski denen maddelerse gezegenleri oluşturuyor. 

Bu nedenle küçük bulutlardan küçük yıldızlar doğması ve geriye devasa gezegenler oluşturacak malzeme kalmaması bekleniyor.

Ancak NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (TESS), 91 binden fazla kırmızı cüce yıldıza dair verilerini inceleyen araştırmacılar, şaşırtıcı derece büyük bir gezegen buldu. Güneş'e kıyasla küçük ve parlaklığı az olan kırmızı cüceler Samanyolu'ndaki en yaygın yıldız türü. 

Ardından araştırmacılar Avrupa Güney Gözlemevi'nin Çok Büyük Teleskop'uyla TOI-6894 adlı yıldızın yörüngesindeki gezegenin kütlesini hesapladı.

Bulguları hakemli dergi Nature Astronomy'de yayımlanan çalışmaya göre  Dünya'dan 238 ışık yılı uzaktaki yıldızın kütlesi Güneş'inkinin yaklaşık 5'te biri kadar. 

Bilim insanları mevcut teorilere göre böyle bir yıldızın Dünya veya Mars boyutunda bir gezegeni olması gerektiğini söylüyor. Ancak yörüngesinde dönen gezegen TOI-6894b, Satürn'den biraz büyük ve kütlesi onun yarısı kadar.

Makalenin ortak yazarı Vincent Van Eylen şöyle diyor: 

Bu bulgular, evrendeki en küçük yıldızların bile bazı durumlarda çok büyük gezegenler oluşturabileceğini gösteriyor. Bu da gezegen oluşumu modellerimizin bazılarını yeniden düşünmemizi gerektiriyor.

TOI-6894, yörüngesinde dev bir gezegen bulunan yıldızlar arasında açık ara en düşük kütleye sahip olanı. Hatta rekorun önceki sahibi olan yıldızdan yüzde 60 daha az kütlesi var.

Warwick Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Edward Bryant "Bu keşif, bu kadar küçük bir yıldızın nasıl bu kadar büyük bir gezegene ev sahipliği yapabildiği gibi bir soru ortaya atıyor ve bunun cevabını henüz bulamadık" diyor.

Jüpiter veya Satürn gibi gaz devleri, çekirdeklerini oluşturmak için çok fazla maddeye ihtiyaç duyar. Daha sonra çevrelerinden çok daha fazla gazı hızlı bir şekilde çekerek atmosfer oluşturabilirler. 

Ancak araştırmacılar TOI-6894b ve yıldızının kütlesine bakınca burada başka bir sürecin işlemiş olduğundan şüpheleniyor.

Örneğin gezegen, yıldızı yaşamının çok erken bir dönemindeyken ve disk hâlâ hammaddeyle doluyken gerekli malzemeleri toplayıp çekirdeğini oluşturmaya başlamış olabilir. 

Bir diğer ihtimal de hızlıca büyük bir çekirdek oluşturmamış ve gaz ve ağır elementleri yavaş yavaş biriktirmiş olması. 

Öte yandan bilim insanları bunlar için de yüksek miktarda malzemeye ihtiyaç duyulacağını söylüyor. Yeni çalışmada incelenen örneklerdeki küçük yıldızların etrafındaki 70 diskten sadece 5'inde TOI-6894b gibi bir gezegen oluşmuştu.

Van Eylen dev gezegenlerin hızlıca çekirdeği oluşturması ve ardından bunun üzerine yüksek miktarda gaz biriktirmesi gerektiğini söyleyerek ekliyor:

Yıldız parlamaya başlamadan ve disk hızla yok olmadan önce bunu yapmak için çok az zaman var. Küçük yıldızlarda, disk yok olmadan önce dev bir gezegeni yeterince hızlı bir şekilde oluşturmak için yeterli kütle olmadığını düşünüyoruz.

Araştırmacılar James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanarak gezegen sistemini daha yakından incelemeyi planlıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Mashable, Space.com, Nature Astronomy