İki katil balina tek seferde 17 köpekbalığını öldürdü

Araştırmacılara göre, orkalar, köpekbalıklarının midesindekileri bile yedi

Kıyıya vuran ölü köpekbalıklarından biri böyle görüntülendi (Okyanus Dinamikleri Koruma Vakfı)
Kıyıya vuran ölü köpekbalıklarından biri böyle görüntülendi (Okyanus Dinamikleri Koruma Vakfı)
TT

İki katil balina tek seferde 17 köpekbalığını öldürdü

Kıyıya vuran ölü köpekbalıklarından biri böyle görüntülendi (Okyanus Dinamikleri Koruma Vakfı)
Kıyıya vuran ölü köpekbalıklarından biri böyle görüntülendi (Okyanus Dinamikleri Koruma Vakfı)

Güney Afrika'da gözlem yapan deniz biyologları, bir çift yetişkin katil balinanın tek seferde 17 köpekbalığını öldürdüğünü tespit etti.
Orka diye de adlandırılan katil balinalar, okyanus yunusları ailesinin en iri üyeleri. Çok yönlü yırtıcılar olan katil balinalar; balık, deniz kaplumbağası, kuş, fok, köpekbalığı ve hatta diğer genç ve küçük yunusları yiyor. Bu şekilde deniz besin zincirinin en üst noktasında yer alıyor.
Okyanus Dinamikleri Koruma Vakfı'ndan araştırmacılar, bazı köpekbalığı türlerini avladığı bilinen Port ve Starboard adlı iki hayvanı uzun süredir takip ediyordu.
Son olayda ikilinin tam 17 köpekbalığını yemesi araştırmacıları da şaşırttı. Av sırasında orkaların yaklaşık iki saat boyunca küçük bir alanda suya tekrar tekrar daldığı görüldü.
Ekip orkaların Latince adı Notorynchus cepedianus olan geniş burunlu köpekbalıklarının 17 üyesini avladığını tespit etti. Bu köpekbalığının boyları 3 metreye kadar çıkabiliyor.
Günler sonra Güney Afrika'nın Pearly Beach sahilinde köpekbalıklarından 11'inin kalıntıları bulundu ve incelendi.
Vakıftan yapılan açıklamada, "Hepsini yırtmış ve içlerini açmışlardı. Karaciğerleri yoktu" ifadelerine yer verildi.
Açıklamaya göre orkalar, köpekbalıklarının midelerindekileri bile yemişti.
Vakıf köpekbalığı kalıntılarının fırtına ve sudaki dalgalanma nedeniyle kıyıya vurduğunu bildirdi.
Rodos Üniversitesi'nde görev alan ve araştırma ekibine liderlik eden Alison Towner, "Bu, orkaların bu bölgede bir oturuşta yediği en büyük köpekbalığı grubu" diye konuştu.
Bu iki orka, 2009'dan beri izleniyor.
Bilim insanları Mayıs 2022'de Starboard'un bir büyük beyaz köpekbalığını öldürdüğüne de şahit olmuştu.

Independent Türkçe, Science Alert, Business Insider



Herodot'un Ermenilerin kökenine dair teorisi çürütüldü

MÖ 484-425'te yaşayan Herodot, Ermenilerin Balkan kökenli olduğunu öne sürmüştü (Wikimedia Commons)
MÖ 484-425'te yaşayan Herodot, Ermenilerin Balkan kökenli olduğunu öne sürmüştü (Wikimedia Commons)
TT

Herodot'un Ermenilerin kökenine dair teorisi çürütüldü

MÖ 484-425'te yaşayan Herodot, Ermenilerin Balkan kökenli olduğunu öne sürmüştü (Wikimedia Commons)
MÖ 484-425'te yaşayan Herodot, Ermenilerin Balkan kökenli olduğunu öne sürmüştü (Wikimedia Commons)

Genetik analiz, Ermenilerin kökenine dair teoriyi çürüttü. 

Ermenilerin, Balkan halkı Friglerden geldiği düşüncesi büyük ölçüde kabul gören bir teoriydi. Bu fikrin benimsenmesinde en büyük rolü oynayan isim de Herodot.

Yunanlı tarihçi, Pers ordusundaki Ermenilerin Frigya'dan gelen askerlere benzer giyindiğini görünce aynı kökenden geldikleri sonucuna varmıştı. 

Dilbilimciler de Ermenicenin, Hint-Avrupa dil ailesinin Trako-Frig grubundaki dillerle ortak yönlerine dikkat çekerek bu teoriyi desteklemişti.

Ancak İrlanda'daki Trinity Koleji liderliğindeki genetik çalışma başka bir hikaye anlatıyor. 

Bilim insanları, Ermenilerden ve Ermeni Yaylaları'nın eski gruplarından aldıkları DNA örneklerini, Balkan halklarından alınan eski ve yeni genetik veriyle karşılaştırdı. Ekip, genomların tamamını inceleyerek eşsiz bir çalışmaya imza attı.

Ermenistan Ulusal Bilimler Akademisi'nden Levon Yepiskoposyan, yazarları arasında yer aldığı çalışmanın "Ermeni Yaylaları'nın genetik atlasını çıkarmaya çalışan ilk araştırma" olduğunu söylüyor.

Bulgularını hakemli dergi American Journal of Human Genetics'te 25 Kasım Pazartesi günü aktaran ekip, Ermenilerle Balkan halkları arasında güçlü bir genetik bağlantı olmadığını ortaya koydu.

Makalenin başyazarı Dr. Anahit Hovhannisyan, "Yüzlerce yıl boyunca tarihsel inançlar geçmişe dair anlayışımızı şekillendirdi ve çoğu zaman teorileri gerçek kabul etmemize neden oldu" diyerek ekliyor:

Ancak tüm genom dizilimine erişim ve antik DNA araştırmalarının ilerlemesiyle, artık bu uzun süredir var olan fikirleri sorgulayabilir, yeni bir çerçeveye oturtabilir ve insan popülasyonlarının tarihine ilişkin çok daha incelikli ve bilimsel temellere dayanan bir görüş ortaya koyabiliriz.

Araştırmacılar Ermenilerin kökeniyle ilgili bir başka düşünceyi daha çürüttü. Sason Ermenilerinin genellikle Süryani kökenli olduğu düşünülüyordu.

Batman ilçesi Sason, Ermeni Yaylaları'nın da güney kısmında yer alıyor. 

Bu halkın Süryani kökeni, çeşitli tarihi metinlerin yanı sıra İncil'de de geçiyor. Ancak bu düşünceyi destekleyen güçlü bir kanıt bulamayan ekip, Sason halkının yakın geçmişte epey küçüldüğünü ve bu şekilde diğer gruplardan ayrıldığını tespit etti. 

Diğer yandan bilim insanları, Cilalı Taş Devri'ndeki Levantlı çiftçilerle ilişkili bir grubun, Ermeni Yaylaları'ndaki genetik yapıyı etkilediğini buldu. 

Ekip bunun arkasında Erken Tunç Çağı'ndan sonraki bir göç dalgası olduğunu tahmin ediyor. Cambridge Üniversitesi'nden makalenin bir diğer yazarı Andrea Manica, bulguların diğer çalışmalarla uyuştuğunu söyleyerek ekliyor:

Tam olarak nereden ve ne zaman geldiğinin yanı sıra böylesine yaygın bir göç dalgasını neyin tetiklediğine dair sorular henüz cevaplanmadı.

Ermeniler arasındaki farklılıkları da inceleyen araştırmacılar, Ermeni Yaylaları'nın doğu, batı ve iç kesimlerindeki grupların büyük oranda benzer bir genetik yapıya sahip olduğunu saptadı.

Independent Türkçe, Phys.org, Greek Reporter, American Journal of Human Genetics