Makarnaya tuzu doğru zamanda atmak hayat kurtarabilir

ABD'li bilim insanları makarna pişirmenin güvenli adımlarını belirledi

Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)
Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)
TT

Makarnaya tuzu doğru zamanda atmak hayat kurtarabilir

Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)
Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)

ABD'li araştırmacılar makarna pişirirken tencereye yanlış zamanda tuz eklemenin tehlikeli hastalıklara yol açabileceğini tespit etti.
Bulgulara göre musluk suyundaki bazı kimyasalların tuzla birleşmesi zararlı yan ürünler oluşturuyor.
Columba'daki Güney Karolina Üniversitesi'nden araştırmacılar, musluk suyunda belirli miktarda dezenfektan belirledi.
Bunların tuzla birleşmesinin "iyotlu dezenfeksiyon yan ürünleri" adı verilen kimyasalları meydana getirdiği tespit edildi.
Araştırmacılara göre bu maddeler kansere, karaciğer hasarına ve sinir sistemi aktivitesinde azalmaya neden olabiliyor.
Öte yandan, makarna üzerinde deneyler yapan araştırmacılar, birkaç denemenin ardından bu toksinleri engellemenin yollarını da belirledi.

Makarna pişirmenin güvenli adımları
Buna göre ilk adım suyu tencerede kaynatmak ve bu esnada kapağı kapatmamak. İkinci adım makarnayı süzerken suyun tamamının gittiğinden emin olmak.
Susan Richardson liderliğindeki araştırma ekibi, tuzun makarna piştikten sonra eklenmesi gerektiğini belirtiyor.
Üniversiteden yapılan açıklamada, "Tencerenin kapağını kapatmazsanız, klorlu ve iyotlu bileşiklerin kaçmasını sağlarsınız. Makarnayı süzmek de kirleticilerin büyük kısmını giderir" ifadeleri yer aldı.
Ancak tuz kullanımına dair üçüncü ve dördüncü seçenekler özellikle önemliydi.
Amerikan Kimya Derneği'nin internet sitesinde yayımlanan basın bildirisinde tüm adımlar şöyle sıralandı:
Makarna kapaksız kaynatılmalı.
Piştikleri su süzülmeli.
İyotlu sofra tuzu makarna piştikten sonra eklenmeli.
Makarnayı tuzlu suda kaynatmak isteyenler, koşer tuzu ve Himalaya tuzu gibi iyotsuz seçenekleri kullanılmalı.
 
Independent Türkçe, Daily Mail, Amerikan Kimya Derneği, Gearrice



Kovid benzeri semptomlar gösteren hastalar bir yıl boyunca kendine gelemiyor

UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
TT

Kovid benzeri semptomlar gösteren hastalar bir yıl boyunca kendine gelemiyor

UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)

Kovid benzeri semptomlar yaşadınız mı? Kendinizi yeniden toparlamanız 9 ay, hatta daha uzun bir süreyi bulabilir.

UCLA'den araştırmacılar, bu semptomları gösteren hastaların yüzde 20'sinin enfeksiyondan sonra yaklaşık bir yıl boyunca standardın altında bir yaşam kalitesine sahip olduğunu tespit etti. Oysa fiziksel sağlıkları yalnızca üç ay sonra normale döndü.

UCLA'de tıp alanında yardımcı doçent olan Lauren Wisk yaptığı açıklamada, "Kovid enfeksiyonu sonrası zihinsel ve fiziksel sağlık açısından iyileşme farkını yeni keşfettik" diyor.

Wisk "Bulgular, sağlık çalışanlarının Kovid enfeksiyonu sonrası hastalarının ruh sağlığına daha fazla dikkat etmesi ve fiziksel sağlıklarının yanı sıra ruh sağlıklarını iyileştirmeye yardım edecek daha fazla kaynak sağlaması gerektiğini gösteriyor" diye ekliyor.

Wisk, salı günü Open Forum Infectious Diseases adlı hakemli dergide yayımlanan, ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri tarafından finanse edilen çalışmanın başyazarlarından biri. Çalışma, Kovid benzeri semptomlar nedeniyle tedaviye başvuran kişileri karşılaştırdı. Bunların yüzde 75'inin virüs testi pozitif çıktı. Geri kalanlar ise negatif sonuç aldı. 

Aralık 2020'den Ağustos 2022'nin sonuna kadar semptomlar yaşayan 4 bin 700 katılımcıdan Kovid testi pozitif çıkanların, negatif çıkanlara kıyasla, sağlıkla ilgili optimal yaşam kalitesine enfeksiyondan sonraki bir yıl içinde dönme olasılığı istatistiksel olarak daha yüksekti.

Yazarlara göre bulgular, sağlık yetkililerinin daha önce Kovid dışı enfeksiyonların hastaların esenliği üzerindeki uzun vadeli etkilerini hafife almış olabileceğine işaret ediyor.

Araştırmacılar, yaklaşık 1100 Kovid pozitif hasta ve 317 Kovid negatif hastanın yanıtlarını analiz ederek ve fiziksel işlev, anksiyete, depresyon, yorgunluk, sosyal katılım, uyku bozukluğu, ağrının yaşamı etkilemesi ve bilişsel işlev gibi unsurları değerlendirerek bu sonuçlara ulaştı.

Çalışmaya katılanların yaklaşık 5'te birinin yaşam kalitesinin genellikle düşük olduğunu ve ilk enfeksiyondan sonraki bir yıla kadar uzun Kovid semptomları bildirme ihtimalinin yüksek olduğunu buldular.

Bilim insanları şu ifadeleri kullanıyor:

Kovid-19 benzeri hastalık geçirdikten sonraki 12 ay boyunca takip edilen, çeşitli coğrafi bölgelerden bireylerin yer aldığı bu geniş çaplı çalışmada katılımcıların önemli bir kısmı, akut semptomların SARS-CoV-2'den veya başka bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın, [genel yaşam kalitesinin] düşük olduğunu bildirmeye devam etti.

Araştırmacılar, ruh sağlığının kademeli bir şekilde iyileştiğini ve enfeksiyondan 6 ila 9 ay sonra kayda değer gelişmeler görüldüğünü tespit etti.

Yazarlar, semptomatik Kovid negatif hastaların hangi rahatsızlıklardan muzdarip olduğunun hâlâ belirsiz olduğunu ve Kovid testlerinin hem yanlış pozitif hem de yanlış negatif sonuçlar verebileceğini söyleyerek daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Soğuk algınlığı, alerji, grip ve Kovid birçok benzer semptoma sahip.

Wisk, "Gelecekteki araştırmalar, Kovid-19 semptomları devam eden hastaların tedavi modellerinin nasıl iyileştirilebileceğine ve bunların hastaların yaşam kalitesi üzerindeki etkisine odaklanmalı. Özellikle de her 5 hastadan biri ilk enfeksiyondan bir yıl sonra da semptomlar yaşamaya devam edebildiğinden, bu durum muhtemelen uzun Kovid'i yansıtıyor" diyor.

Independent Türkçe