Makarnaya tuzu doğru zamanda atmak hayat kurtarabilir

ABD'li bilim insanları makarna pişirmenin güvenli adımlarını belirledi

Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)
Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)
TT

Makarnaya tuzu doğru zamanda atmak hayat kurtarabilir

Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)
Tuzsuz makarna, İtalyancada aynı zamanda "aptalca" anlamına gelen "sciocca" kelimesiyle niteleniyor (Pixabay)

ABD'li araştırmacılar makarna pişirirken tencereye yanlış zamanda tuz eklemenin tehlikeli hastalıklara yol açabileceğini tespit etti.
Bulgulara göre musluk suyundaki bazı kimyasalların tuzla birleşmesi zararlı yan ürünler oluşturuyor.
Columba'daki Güney Karolina Üniversitesi'nden araştırmacılar, musluk suyunda belirli miktarda dezenfektan belirledi.
Bunların tuzla birleşmesinin "iyotlu dezenfeksiyon yan ürünleri" adı verilen kimyasalları meydana getirdiği tespit edildi.
Araştırmacılara göre bu maddeler kansere, karaciğer hasarına ve sinir sistemi aktivitesinde azalmaya neden olabiliyor.
Öte yandan, makarna üzerinde deneyler yapan araştırmacılar, birkaç denemenin ardından bu toksinleri engellemenin yollarını da belirledi.

Makarna pişirmenin güvenli adımları
Buna göre ilk adım suyu tencerede kaynatmak ve bu esnada kapağı kapatmamak. İkinci adım makarnayı süzerken suyun tamamının gittiğinden emin olmak.
Susan Richardson liderliğindeki araştırma ekibi, tuzun makarna piştikten sonra eklenmesi gerektiğini belirtiyor.
Üniversiteden yapılan açıklamada, "Tencerenin kapağını kapatmazsanız, klorlu ve iyotlu bileşiklerin kaçmasını sağlarsınız. Makarnayı süzmek de kirleticilerin büyük kısmını giderir" ifadeleri yer aldı.
Ancak tuz kullanımına dair üçüncü ve dördüncü seçenekler özellikle önemliydi.
Amerikan Kimya Derneği'nin internet sitesinde yayımlanan basın bildirisinde tüm adımlar şöyle sıralandı:
Makarna kapaksız kaynatılmalı.
Piştikleri su süzülmeli.
İyotlu sofra tuzu makarna piştikten sonra eklenmeli.
Makarnayı tuzlu suda kaynatmak isteyenler, koşer tuzu ve Himalaya tuzu gibi iyotsuz seçenekleri kullanılmalı.
 
Independent Türkçe, Daily Mail, Amerikan Kimya Derneği, Gearrice



Şekeri yiyerek veya içerek tüketmenin zararlı etkisini önemli ölçüde etkilediği ortaya çıktı

Araştırmacılar, günlük yaklaşık 240 ml meyve suyu tüketiminin göreceli riski artırdığını, ancak aynı durumun 20 gram sofra şekeri ve toplam şeker için geçerli olmadığını buldu. Bulgular, daha sıkı önerilere ihtiyaç olduğunu vurguluyor (AFP)
Araştırmacılar, günlük yaklaşık 240 ml meyve suyu tüketiminin göreceli riski artırdığını, ancak aynı durumun 20 gram sofra şekeri ve toplam şeker için geçerli olmadığını buldu. Bulgular, daha sıkı önerilere ihtiyaç olduğunu vurguluyor (AFP)
TT

Şekeri yiyerek veya içerek tüketmenin zararlı etkisini önemli ölçüde etkilediği ortaya çıktı

Araştırmacılar, günlük yaklaşık 240 ml meyve suyu tüketiminin göreceli riski artırdığını, ancak aynı durumun 20 gram sofra şekeri ve toplam şeker için geçerli olmadığını buldu. Bulgular, daha sıkı önerilere ihtiyaç olduğunu vurguluyor (AFP)
Araştırmacılar, günlük yaklaşık 240 ml meyve suyu tüketiminin göreceli riski artırdığını, ancak aynı durumun 20 gram sofra şekeri ve toplam şeker için geçerli olmadığını buldu. Bulgular, daha sıkı önerilere ihtiyaç olduğunu vurguluyor (AFP)

Bir kutu gazlı içecek, bir paket şekerlemeden daha zararlı olabilir mi?

Utah'taki Brigham Young Üniversitesi ve Almanya'daki kurumlardan araştırmacılar şekeri içmenin, yiyerek tüketmekten daha fazla olumsuz etki yaratabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar, şekeri içmenin tip 2 diyabet riskinin artmasıyla sürekli bir ilişkisi olduğunu tespit etti. Diyabeti olan 38 milyon Amerikalının yüzde 90 ila yüzde 95'i tip 2'den muzdarip. Diğer şeker kaynakları daha düşük risk taşıyor.

BYU'da beslenme bilimi alanında öğretim üyesi olan Karen Della Corte yaptığı açıklamada, "Bu, farklı şeker kaynaklarıyla tip 2 diyabet riski arasında net bir doz yanıt ilişkisi kuran ilk çalışma" diyor.

Şekeri içmenin (gazlı içecek veya meyve suyu yoluyla) sağlık açısından yiyerek tüketmekten neden daha problematik olduğunun altını çiziyor.

Della Corte, yakın zamanda Advances in Nutrition adlı hakemli dergide yayımlanan araştırmanın başyazarı.

Bu farkın nedeni metabolik etkilerle bağlantılı olabilir. Tatlandırılmış içecekler, izole şekerler diye bilinen, meyvelerden ve diğer kaynaklardan çıkarılarak işlenmiş gıdalara eklenen şekerler içeriyor. İlave şekerler enerji içecekleri, limonata, spor içecekleri, gazlı içecekler, ekmekler, kahvaltılık gevrekler, yoğurt, konserve gıdalar ve diğer ürünlerde bulunuyor.

Bu nedenle glisemik etki (kan şekeri üzerindeki etki) daha büyük oluyor ve karaciğerin metabolizmasını bozarak karaciğer yağını ve insülin direncini artırıyor. Kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardım eden bir hormon olan insülin, genellikle kan şekeri seviyelerini normal aralıkta tutmaya ihtiyaç duyan diyabet hastalarına enjeksiyonla veriliyor. 

Diğer yandan meyveler ve tam tahıllar gibi besin değeri yüksek gıdalardaki şekerler karaciğerde metabolik aşırı yüklenmeye neden olmuyor. Bunun yerine, içerdikleri lif, yağ, protein ve diğer yararlı besinler sayesinde daha yavaş tepki veriyorlar.

Araştırmacılar, farklı kıtalarda yaşayan yarım milyondan fazla kişinin verilerini inceleyerek bu sonuçlara ulaştı. Verilerin analizi, günde yaklaşık 350 ml'lik bir porsiyon gazlı içecek veya diğer şekerli içeceklerin tüketilmesinin tip 2 diyabet riskini 4'te bir oranında artırdığını ortaya koydu.

Makalenin yazarları şu ifadeleri kullanıyor:

Bu güçlü ilişki, artan göreceli riskin ilk günlük porsiyondan itibaren başladığını ve tüketimin güvenli kabul edilebileceği minimum bir eşik değeri olmadığını gösteriyor.

Dahası, günde yaklaşık 240 ml'lik bir porsiyon meyve suyu eklemek, göreceli riski yüzde 5 artırdı.

Öte yandan aynı zaman diliminde 20 gram sofra şekeri ve toplam şeker ters bir etki gösterdi. Yüksek şeker tüketimi genellikle obezite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık ve kanser riskinin artmasıyla ilişkilendiriliyor. Ancak Harvard Tıp Fakültesi'ne göre şeker, vücuda enerji sağlamaya yardımcı olur ve "beslenmede önemli bir rol oynar".

Della Corte, "Bu çalışma, şekerle tatlandırılmış içecekler ve meyve suları gibi sıvı şekerlere yönelik daha da sıkı öneriler getirilmesi gerektiğini vurguluyor çünkü bunlar, metabolik sağlıkla zararlı bir ilişki kuruyor gibi görünüyor" diyor. 

Gelecekteki beslenme kılavuzları tüm ilave şekerleri kötülemek yerine, şekerin kaynağına ve formuna göre farklı etkilerini dikkate alabilir.

Independent Türkçe