NASA, Mars'taki günbatımının en net fotoğrafını çekti

Görüntüdeki bulutların hem daha yüksek bir rakımda hem de daha soğuk olduğu anlaşılıyor

Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)
Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)
TT

NASA, Mars'taki günbatımının en net fotoğrafını çekti

Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)
Araştırmacılar, görüntülerden ilkinin (üstte) tam günbatımı sırasında, ikincisinin ise (altta) Güneş kaybolduktan hemen sonra çekildiğini söylüyor (NASA)

NASA'nın Mars'taki uzay aracı Curiosity, Kızıl Gezegen'deki çarpıcı gün batımının görüntülerini yakaladı.
2 Şubat'ta kaydedilen son görüntüde Mars'ta Güneş'in alçaldığı ve ışık huzmelerinin bir bulut kümesini aydınlattığı görülüyor.
Alacakaranlık diye de bilinen bu günbatımı ışıkları ilk kez Kızıl Gezegen'de bu kadar net biçimde fotoğraflandı.
 FqkBp2uaYAEYQVa.jpg
Panaromik görüntü, aslında 20'den fazla fotoğrafın bir araya getirilmesiyle oluşturuldu (NASA)
Uzay ajansından yapılan açıklamada görüntünün Mars'taki bulutların daha iyi incelenmesini sağladığı ifade edildi.
Mars bulutlarının önemli bir kısmı su buzundan oluşuyor ve bunlara genellikle 60 kilometreden yukarıda rastlanmıyor.
Öte yandan yeni görüntüdeki bulutların hem daha yüksek bir rakımda hem de daha soğuk olduğu anlaşılıyor.
Bu işaretler, görüntülenen bulutların karbondioksit buzundan oluştuğu anlamına geliyor.
27 Ocak'ta kaydedilen ilk görüntüde ise tüy şeklinde bir dizi renkli bulut yer alıyor. Bunlar günbatımından hemen sonra görüntülendi.
Bilim insanlarına göre belirli bulut türleri Güneş ışığıyla aydınlatıldığında yanardöner görüntüler oluşturabilir.
 27338_PIA25740-web.jpg
Görüntüler, Curiosity'nin Mastcam​​​​​​​ adlı son derece gelişkin kamerasıyla kaydedildi (NASA)
Dünya'da bulutlar, bilim insanlarına hava durumunu anlamak için eşsiz bilgiler sağlıyor.
NASA araştırmacıları, Mars'taki bulutların ne zaman ve nerede oluştuğuna bakarak gezegenin atmosferini, sıcaklıklarını ve rüzgarlarını tıpkı Dünya'da olduğu gibi daha iyi anlayabilir.
Görüntüyü yorumlayan atmosfer bilimci Mark Lemmon, "Renk geçişlerine baktığımızda, bulut genelinde parçacık boyutunun değiştiğini görüyoruz" dedi.
ABD'deki Colorado Boulder Üniversitesi'nde görev alan Lemmon, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu da bize bulutun nasıl geliştiğini ve parçacıklarının boyutunun zaman içinde nasıl değiştiğini gösterecek."
Bu arada İngilizcede "merak" anlamına gelen Curiosity uzay aracı, Curiosity 2014'ten bu yana Gale Krateri'nin merkezindeki 5 kilometrelik Sarp Dağ'a ya da resmi ismiyle Aeolis Mons dağına tırmanıyor.
Uzay aracı Mart 2020'de bir tepenin zirvesindeki "Greenheugh Pediment" isimli kaya tabakasının üzerine çıkarak en dik arazi tırmanışı rekorunu kırmıştı.
Uzay ajansının 2011'de Mars'a varmak üzere fırlattığı Curiosity, Mars'ın yaşanabilirlik potansiyelini ortaya çıkarmayı hedefliyor.
 
Independent Türkçe, Futurism, NASA



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news