Sudan: ‘Beyaz Elbise Yürüyüşü’ kadına yönelik devlet şiddetine son verilmesi çağrısında bulundu

Polis, Omdurman'daki parlamento önünde binlerce protestocuyu göz yaşartıcı gazla dağıttı.

Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle dün (Çarşamba) Omdurman şehrinde gösteri düzenlendi (AFP)
Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle dün (Çarşamba) Omdurman şehrinde gösteri düzenlendi (AFP)
TT

Sudan: ‘Beyaz Elbise Yürüyüşü’ kadına yönelik devlet şiddetine son verilmesi çağrısında bulundu

Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle dün (Çarşamba) Omdurman şehrinde gösteri düzenlendi (AFP)
Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle dün (Çarşamba) Omdurman şehrinde gösteri düzenlendi (AFP)

Sudanlı kadınlar "Dünya Kadınlar Günü" münasebetiyle, kadına ve topluma yönelik "devlet şiddetinin" sona ermesi, "devrim şehitleri" için adaletin sağlanması ve halkın özgürlük, adalet ve eşitlik özlemlerinin gerçekleşmesi talebiyle bir protesto gösterisi düzenlediler. Protestocu kadınlar, kadın haklarının korunmasının demokratik sivil yönetimin sağlanmasına bağlı olduğunu ifade ettiler.
Binlerce gösterici, Sudan devriminin kurbanları için adalet ve katilleri için adil yargılanma talep etmek üzere Omdurman'daki parlamento merkezine protesto yürüyüşü gerçekleştirdi. Sudan’ın geleneksel beyaz kıyafetlerini giymiş düzinelerce kadın aktivist ve politikacı, Başkanlık Sarayı yakınlarındaki El-Kasr Caddesi'nde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü için bir geçit töreni düzenledi. Törende sivil yönetim, kadınların temel haklarının korunması, kadın kurbanlar için adalet ve katillerin adil yargılanması çağrısında bulunan pankartlar taşındı ve sloganlar atıldı.
"Kadınların Ezilmesine Hayır" grubu dün yaptığı basın açıklamasında, Sudan gerçeğinin, kadınların dünyanın birçok ülkesinde elde edilen "temel hakları" elde etmek için çabalarını iki katına çıkardığını, ancak bunun hala bir öncelik ve son derece önemli olduğunu söyledi. Açıklamada Sudan'da kadının hala bir öncelik ve en büyük gereklilik olduğu, Sudanlı kadınların ülkenin sosyal ve politik yaşamdaki rolleri gereği onurlandırılması ve "birçok riskten" korunması gerektiği ifade edildi.
“Kadınların Ezilmesine Hayır” grubu, Sudan halkının özgürlük, barış ve adalet özlemlerine ulaşmak için çalışma ve her düzeyde istenen olumlu değişimi gerçekleştirme çabalarını güçlendirme taahhüdünde bulundu. Sudan devriminin şehit kadınlarına özel bir saygı ifadesi kullanılan açıklamada, kadınların “özgürlük, siyasi temsil, toplumsal faaliyetler, sağlık, eğitim ve güvenlik gibi” kamu hizmetleri haklarının ihlal edilmesine karşı mücadeleyi güçlendirme çağrısında bulunuldu.
Çok sayıda kadın ve kız çocuğunun özellikle de yerinden edilmiş kadınların çatışma bölgelerinde silahlı taraflar ve milisler tarafından hedef alındığı ileri sürülen açıklamada, polis kayıtlarında yer alıp belgelenen bu durum kınandı. Açıklamada, çalışan kadınların haksız çalışma koşullarında, iş güvenliği unsurlarından yoksun bir ortam, eşit işe eşit ücret hakkının reddi, iş ve hizmet sonrası sigorta, iş yaralanmaları ve bundan kaynaklanan hastalıklar ve özellikle de "haksızlık, para cezası ve iş aletlerine ve basit mallara el konulmasına maruz kalan" pazarlardaki işçilere dikkat çekildi
“Kadınların Ezilmesine Hayır” isimli feminist grup, “tam demokratik bir sivil otoritenin mevcudiyeti” ve siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanması ile kadın haklarının tam ve adil bir şekilde elde edilmesi için çalışma sözü verdi. Böylece gerekli iklimlere ve tüm değerli ve meşru hedeflere ulaşmak için ortak zemin için çalışma yürütülecek. Sudan kadınları, katlandıkları acı dolu uzun tarihin ardından bunu hak ediyor.
Öte yandan, Birleşmiş Milletler Dünya Kadınlar Günü kutlamasında Sudanlı kadınları "bir erkeğin temsil etmesi" sosyal paylaşım sitelerinde alay konusu oldu. Suudi Arabistan Basın Ajansı SPA’ya göre, Sudan’ı temsil eden Sosyal Kalkınma Bakanı Ahmed Adem Bahit, üye devletleri kadınların teknoloji ve bilgiye erişimi alanındaki deneyimlerini ve en iyi uygulamalarını paylaşmaya çağırdı. İnternet siteleri, Bakan Bahit’in, fotoğraflarını paylaştı. Bu fotoğraflarda Sudanlı Bakanın yanında ülkelerini temsil eden kadınların olduğu görüldü.
Direniş komiteleri tarafından Omdurman kentinde parlamento binası yakınında Dünya Kadınlar Günü'nde düzenlenen protesto yürüyüşünde polis binlerce göstericiyi göz yaşartıcı gazla dağıttı. "Özgürlük Bir Haktır" adını taşıyan ve dün düzenlenen yürüyüşe on binlerce kadın ve erkek protestocu katıldı. Yetkililer, Hartum, Hartum Kuzey, Omdurman gibi merkez şehirlerdeki birçok bölgeye hızlı bir şekilde büyük kuvvetler konuşlandırdı.
Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Abdurrahim Dagalo'nun göstericilere karşı mermi kullanılmasına ve politikacıların tutuklanmasına karşı “uyarılarına” rağmen, polis, protestocuları dağıtmak için yoğun şekilde göz yaşartıcı gaz kullandı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre protestocular attıkları sloganlarla darbeyi kınayarak, sivil düzene geri dönülmesi ve barışçıl göstericileri öldürenlerin yargılanması çağrısında bulundular. Protestocular kendi yaptıkları “kalkanlara” sığınarak direnmeye çalıştılar.
25 Ekim'den bu yana kadınlar ve çocukların da aralarında bulunduğu 125 barışçıl gösterici kurşun, göz yaşartıcı gaz ve ezilmeye maruz kalarak yaşamını yitirdi. Daha geçen hafta bir polis memuru bir protestocuyu yakın mesafeden vurarak öldürüldü. O sırada olay yerinde olan protestocular silahın ateşlendiği anı kameraya aldılar. Emniyetten yapılan açıklamada, söz konusu olayda ateş eden polis memurunun dokunulmazlığının kaldırıldığı ve soruşturma makamlarına teslim edildiği kaydedildi.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.