ABD güçleri DEAŞ tümüyle yenilene kadar Suriye’de kalacak

Temsilciler Meclisi, Suriye’den asker çekilmesi için DEAŞ’ın tamamen yenilmesini şart koştu

ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)
ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)
TT

ABD güçleri DEAŞ tümüyle yenilene kadar Suriye’de kalacak

ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)
ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)

ABD Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Matt Gaetz tarafından sunulan bir yasa tasarısını büyük çoğunlukla reddetti. Bu tasarı, ABD'nin Suriye'de konuşlu kuvvetlerini altı ay içinde geri çekmesini isteyen bir öneriydi. Bu hamlenin, DEAŞ’ın saflarını yeniden organize etmesine izin verebileceği ve ABD ve müttefiklerini terörist saldırı riskine maruz bırakabileceği uyarıları yapıldı.
Tasarıya 321 vekil karşı çıkarken, sadece 103 vekil destekledi. Gaetz, metni, geçtiğimiz ay Suriye'nin kuzeydoğusundaki bir helikopter saldırısında dört ABD askerinin yaralanması ve önde gelen DEAŞ liderlerinden Hamza al-Humsi'nin öldürülmesinin ardından sundu. Terör örgütünün uyuyan hücreleri, Suriye'deki yenilgisine rağmen Suriye ve Irak'ta saldırılarını sürdürüyor.
Gaetz, sunduğu yasayı savunurken, ‘hilafet ile yokluğu arasında duran şeyin, zafer tanımı olmadan bu cehennem yerine gönderilen 900 Amerikalı olduğuna’ inanmadığını söyledi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ABD askeri gücünün kullanımına yönelik uzun süredir devam eden yetkilendirmelerin sona erdirilmesi için Kongre'de destek artıyor. Bir Senato Komitesi, geçtiğimiz Çarşamba günü Körfez ve Irak'taki savaşlar için resmi olarak verilen yetkileri sona erdirmeyi amaçlayan 8 senatörün itirazına karşı 13 oyla kabul edilen bir yasa tasarısını onayladı. Ancak Gaetz'in çabaları, birçok Cumhuriyetçi ve Demokrat milletvekili için sürpriz oldu.
Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nin Cumhuriyetçi Başkanı Michael McCaul ise ABD'nin geçen yıl ortaklarıyla birlikte 466 DEAŞ üyesinin öldürülmesi ve 250 kişinin tutuklanmasıyla sonuçlanan operasyonlara katıldığını belirtti. McCaul, eğer ABD kuvvetlerini şimdi geri çekerse, bunun DEAŞ'ın yeniden dirilişine yol açabileceğine inanıyordu. ABD’li yetkili, “ABD kuvvetlerinin bu yasal ve yetkili konuşlandırmasının geri çekilmesi, DEAŞ'ın tamamen yenilgiye uğratılmasına dayanmalıdır” dedi.
Komitenin önde gelen Demokrat üyesi Temsilci Gregory Meeks, ABD'nin Suriye'de süresiz askeri varlığına karşı çıkıyor. Ancak, Gaetz tasarısına atıfta bulunarak ‘çabalarımızın kritik bir döneminde görevimize erken bir son vermeye zorladığını’ söyledi.
DEAŞ, yıllarca süren ABD destekli bir harekatın ardından 2019'da Irak ve Suriye'deki tüm toprak kontrolünü kaybetti. Bir zamanlar filli başkenti Rakka olan sözde ‘hilafet devletini’ mağlup etti. Ancak militanların uyuyan hücreleri hala var ve o zamandan beri çok sayıda Iraklı ve Suriyeliyi öldürdüler. Suriyeli Kürtler ve Amerikan güçleri, örgütün Kuzey ve Doğu Suriye'deki uyuyan hücrelerini hedef alan sık sık baskınlar düzenliyor.
Cumhuriyetçi Temsilci Ryan Zinke, "Acı gerçek şu ki ya onlarla Suriye'de savaşacağız ya da burada onlarla savaşacağız. Ya onlarla Suriye'de savaşır ve onları yeneriz ya da ülkemizin sokaklarında onlarla savaşırız" dedi. Geçtiğimiz hafta, Ordunun Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, ABD güçlerinin DEAŞ'a karşı mücadeledeki misyonu hakkında güncelleme almak, güç koruma önlemlerinin gözden geçirilmesi ve çoğu DEAŞ ile bağlantılı kadın ve çocuklardan oluşan on binlerce mülteciyi barındıran genişleyen bir mülteci kampından ülkelerine geri dönüş çabalarının değerlendirilmesi için Suriye'ye sürpriz bir ziyarette bulundu.
Gaetz’in yasa tasarısı Ukrayna'ya devam eden yardıma karşı çıkan bazı muhafazakarların desteğini aldı. Bazıları, paranın ABD-Meksika sınırındaki güvenliği artırmaya harcanmasının daha iyi olacağını savunuyor. Ancak yasa, daha liberal Demokrat milletvekillerinin çoğundan da destek aldı. Önlem lehinde oy kullanan İlerici Demokrat Temsilci Pramila Jayapal, tasarının özünün Kongre'nin görevinin ‘nerede ve ne zaman savaşa gidileceğine karar vermek ve düşmanlıklarla yüzleşmek’ olduğunu iddia etmek olduğunu söyledi.
Sonuçta, 47 Cumhuriyetçi yasa tasarısı lehinde oy kullanırken, 171 Cumhuriyetçi karşı çıktı. 56 Demokrat milletvekili tasarı lehinde oy kullandı ve 150 Demokrat karşı çıktı.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.