Yemen Dışişleri Bakanlığı: Tahran’ın davranışını dikkatle izleyeceğiz

Hükümet açıklamasında, farklılıkları çözmek için diyalog kurma ilkesini vurguladı

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Raşid el-Alimi Riyad’da hükümet üyeleriyle yaptığı toplantıda (SABA)
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Raşid el-Alimi Riyad’da hükümet üyeleriyle yaptığı toplantıda (SABA)
TT

Yemen Dışişleri Bakanlığı: Tahran’ın davranışını dikkatle izleyeceğiz

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Raşid el-Alimi Riyad’da hükümet üyeleriyle yaptığı toplantıda (SABA)
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Raşid el-Alimi Riyad’da hükümet üyeleriyle yaptığı toplantıda (SABA)

Yemen hükümeti, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri yeniden tesis etmek için Çin’in himayesinde duyurulan Suudi Arabistan-İran anlaşmasını memnuniyetle karşıladı ancak İran rejimi tavırlarını değiştirip ülkenin içişlerinden elini çekene kadar ihtiyatlı davranmaya devam edeceğini söyledi. Yemen hükümeti yaptığı resmi açıklamada, ‘diyalog kurmaya ve farklılıkları diplomatik ve barışçıl yollarla çözmeye yönelik inancını’ vurguladı. Başka ülkelerin iç işlerine karışmama ilkesinin altını çizdiğini, bölgede güvenlik ve istikrarın sağlanması için iyi niyet taşıyan her türlü ciddi ve samimi yaklaşımı desteklediğini belirtti. Yemen Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Yemen hükümeti, Suudi Arabistan Krallığı ile İran arasındaki anlaşmanın, İran’ın Yemen içişlerine müdahalesini durdurması başta olmak üzere bölgedeki ilişkilerde yeni bir aşama oluşturmasını temenni ediyor. Ayrıca İran’ın bu anlaşmayı kabul etmesinin, rejiminin yüzleştiği iç koşullar ve uluslararası baskıların bir sonucu olmamasını umuyor. Yemen hükümeti bunların yanı sıra, tutumunun ‘sözlere ve iddialara değil, eylemlere ve uygulamalara dayandığını’ açıkça belirtti. Bakanlık “Yemen’e karşı ve bölgedeki davranışlarında ve yıkıcı politikalarında gerçek bir değişiklik görene kadar İran rejimine karşı temkinli davranmaya devam edeceğiz” açıklamasında bulundu.
Aynı bağlamda, Yemen hükümeti İran’a, terörist Husi milislere desteğini sürdürerek ve onlara silah sağlayarak Yemen ve bölgedeki güvenlik ve istikrarı bozan davranışlarına son verme çağrısında bulundu. Bu çağrı, Yemen’in Avusturya Büyükelçisi Heysem Şücaettin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu toplantıları sırasında yaptığı konuşma sırasında dile getirildi. Şücaettin geçtiğimiz günlerde Husi milislerine giden İran silahlarının sevkiyatını kaçırma girişimlerinin engellendiğine değinerek, bu girişimi ‘savaşı uzatan ve Yemen’de barışın sağlanmasını engelleyen ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarının açık bir ihlali’ olarak değerlendirdi.
Güney Geçiş Konseyi anlaşmayı memnuniyetle karşıladı. Konsey Sözcüsü Ali el-Kesiri yaptığı açıklamada, konseyin ‘anlaşmanın bölgede ve dünyada güvenlik ve istikrarın pekiştirilmesine katkıda bulunmasını umduğunu’ söyledi. Husilerin anlaşmaya verdiği ilk yanıt olarak, grubun dışişlerinden fiilen sorumlu olan Husi grubunun sözcüsü Muhammed Abdusselam Felita “Bölgenin, İslam ümmetinin dış müdahaleler sonucunda kaybettiği güvenliğini geri kazanabilmesi için ülkeler arasındaki normal ilişkilerin yeniden sağlanmasına ihtiyacı var” ifadelerini kullandı. Husi sözcüsü, ‘dış müdahalelerin bölgesel anlaşmazlıkların artması yönünde çalıştığını ve İran korkuluğunu çatışmaları kışkırtmak için kullandığını’ iddia etti.
Bu sırada, Yemen siyasi çevresi, Suudi Arabistan-İran anlaşmasını hem iyimserlik hem de şüpheyle karşıladı. Bazıları, bu anlaşmanın mevcut anlaşmazlığı sona erdirmek ve bir anlaşmaya varmak amacıyla Husileri İran’dan izole etmek için bir giriş noktası oluşturacağına inanırken, bazıları ise Husi milislerinin ülkede iktidarı zorla ele geçirme ve darbenin ayaklarını sabitleme projesine son vermeyeceğini düşünüyor.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.