Popüler sosyal ağlar, siyasi görüşlerinizi yansıtıyor mu?

Popüler sosyal ağlar, siyasi görüşlerinizi yansıtıyor mu?

Reuters
Reuters
TT

Popüler sosyal ağlar, siyasi görüşlerinizi yansıtıyor mu?

Reuters
Reuters

İsa Nehari
Sosyal medya platformları, dünya genelindeki kullanıcılar için yeni ufuklar açtı.
Özellikle ABD, aktif hesap sayısı bakımından Çin ve Hindistan'dan sonra dünya genelinde üçüncü sırada yer alıyor.
Ancak bu platformlar, ABD tüketicisi için de birçok sosyal ve siyasi zorluklar ortaya çıkarıyor.
Kutuplaşma ve partizan entrikaların ortasında günlük basit sohbetlerden siyasete sapmaktan kaçınan Cumhuriyetçi ve Demokratların bile, sosyal medya platformları her türlü fikirle karşı karşıya kalmalarına neden oluyor.
Bu nedenle, bazı insanlar toplu alanlarda kaçındıkları görüşlerin bile artık ekranlardan evlerine kadar girmesine izin vermek zorunda kalıyorlar.
Pew Araştırma Merkezi'nin yaptığı bir çalışmaya göre, siyasi tartışmalar ve görüşmeler, sosyal medya kullanıcılarının hayatının ayrılmaz bir parçası haline geldi ve bazı aktif siyasi kullanıcılar için farklı siyasi yönelimlere sahip insanlarla sıcak tartışmalar yapma fırsatı sağladı.
Ancak geniş bir kullanıcı yelpazesi tartışmanın yoğunluğundan bıkmış durumda.
Çalışmaya göre, sosyal medya kullanıcılarının üçte birinden fazlası maruz kaldıkları siyasi içerikten bunaldıklarını söylüyor.
Ayrıca, yarısından fazlası, siyasi olarak aynı fikirde olmadıkları kişilerle dijital etkileşimlerini 'endişe verici' ve 'moral bozucu' olarak tanımlıyor.
Öte yandan, bu tür içerikleri tüketmekten zevk alan ve kendilerine katılmayanlarla fikir alışverişinde bulunmaktan keyif alan büyük bir kullanıcı azınlığı var.

Siyasi akımlar nerelerde aktif?
ABD'deki siyasi kutuplaşma ortamında sosyal medya, farklı ideolojiler arasındaki savaşların alanı haline geldi.
Sol ve sağ arasındaki mücadele Twitter ve Facebook'ta neredeyse hiç bitmiyor ve aynı şey demokrasi ve karşıtı için de geçerli.
Bu bağlamda, Araştırma Şirketi Statista tarafından geçtiğimiz ay yapılan bir anketle, solcuların ve sağcıların ortalamadan daha fazla sosyal medya kullanmayı tercih edip etmediklerini ve siyasi bağlılığın bireyin tercih ettiği platformu belirlemede rol oynayıp oynamadığını sorguladı.
Çalışma, çoğu ABD'linin sosyal medya platformu tercihlerinde büyük farklılıklar olmadığı sonucuna vardı, ancak ilginç bazı farklılıklar da var.
Örneğin, Facebook, orta halli kişilerin kendilerini evlerinde hissettikleri platformdur.
Bu kişiler, kendilerini sağa veya sola daha yakın siyasi olarak gören kişilerden daha fazla diğer iletişim araçlarından kaçınmaya eğilimlidir.
Facebook solcular tarafından daha az kullanılmasına rağmen, TikTok ve Instagram, sağ ve sol kullanımı açısından en eşit iki ağdır.
Twitter'da ise partizanlık açıkça görülüyor ve daha çok sağcılar tarafından kullanıyor.
LinkedIn'de daha fazla faaliyet gösteren sağcılar için Reddit ise en az kullanılan platformlarından biri.
Anket sonuçları, siyasi konumun sosyal medya kullanımı üzerinde çok sınırlı bir etkiye sahip olduğunu, farklılıklara rağmen birkaç yüzde puanını geçmediğini gösteriyor. 

Siyaset ortak paydaları eritiyor
Pew Araştırma Merkezi'nin bir araştırması, sosyal medya platformlarının kullanıcılarının yüzde 64'ünün siyasi olarak kendilerinden farklı olanlarla ortak noktalarının daha az olduğu hissini güçlendirdiğini gösteriyor.
Bununla birlikte, yüzde 29'u diğerleriyle yaptıkları tartışmaların, onlara önceki tahminlerinin aksine, daha fazla ortak nokta olduğunu düşündürdüğünü söylüyor.
Kullanıcıların yüzde 83'ü, arkadaşları tarafından paylaşılan siyasi içerikleri, kendi inançlarına ters düşse de görmezden gelmeye çalışırken, yüzde 15'i yanıt veriyor.
Sosyal medya platformları kullanıcıları, 'sorunlu içerikleri' görmezden gelmekte başarısız olduklarında, rahatsızlık veren kullanıcı yorumlarının görünmesini önlemek için bazı teknik özelliklere başvuruyorlar.
Sosyal medya kullanıcılarının yaklaşık üçte biri, siyasi nedenlerle bazı kişilerin paylaşımlarının görünmesini engellemek için ayarlarını değiştirdiklerini söylerken, yüzde 27'si aynı nedenlerle bir kişiyi engellemek veya arkadaşlığı sonlandırmak zorunda kaldı.
Kullanıcıların yaklaşık yüzde 40'ı, sosyal medya platformlarının insanların yüz yüze söylemeye cesaret edemeyecekleri siyasi görüşleri ifade ettiği alanlar olduğuna inanıyor.
Ancak önemli bir azınlık, oradaki siyasi tartışmaların büyük ölçüde hayatın diğer alanlarındaki siyasi tartışmaları yansıttığını düşünüyor.
Aynı zamanda, yüzde 53'ü bu tür tartışmaların sosyal medya platformlarında daha az saygılı olduğunu düşünüyor.

Düşünce üzerindeki olumsuz etkileri
International Journal of Political Psychology (Politik Psikoloji) Dergisi tarafından yayınlanan 'Sosyal Ağların Siyasi Düşünce Kalitesine Etkisi' başlıklı bir araştırma, sosyal medya platformlarının siyasi düşünce kalitesi üzerinde olumsuz etkilerinin olduğunu ortaya koydu.
Çünkü bu platformlar, kişinin başkalarıyla nasıl iletişim kurduğunu ve siyaset hakkında nasıl düşündüğünü sınırlayan 'sosyal baloncuklar' yaratıyor.
Pew Araştırma Merkezi'nin 2020 yılında yayınlanan araştırması, sosyal medya araçlarını sürekli güncel olaylar hakkında bilgi sahibi olmak için kullanan insanlar genel olarak haberlere ve siyasete daha az ilgi gösteriyorlar ve bunlar hakkında daha az bilgi sahibi olduklarını ortaya koydu.
Araştırma, 18-29 yaş aralığındaki gençlerin yüzde 48'inin bu kategoride olduğunu ve temel olarak sosyal medya araçlarından haber aldıklarını ortaya koydu.
Araştırmaya göre, haberleri temel olarak sosyal medya araçlarından alanlar 'diğer ABD'lilerden' daha fazla sahte veya kanıtlanmamış iddiaları duymaya açık hale geliyor.  
Sonuçlar, haberleri takip etmek için sosyal medya araçlarına güvenen insanların yüzde 57'sinin 'düşük siyasi bilgiye sahip olduğunu' gösteriyor.
Düşük siyasi bilgi oranına sahip kişilerin büyük bir oranına sahip olduğu belirlenen tek grup ise yerel televizyon istasyonlarından haber alan kişilerdir.

300 milyondan fazla kullanıcı
Sosyal medya, ABD'deki internet kullanıcılarının çoğunluğunun günlük yaşamının bir parçası olarak kabul edilir çünkü yerel ve küresel iletişim için sayısız fırsat sunar.
Influencer'ların ortaya çıkmasıyla, bu platformlar çeşitli işler için temel haline geldi. 2022'de, ABD dünya genelinde Çin ve Hindistan'dan sonra en büyük sosyal medya kitlelerine sahip üçüncü ülke haline geldi.
302 milyondan fazla kullanıcısı var ve sosyal ağların yaygınlık oranı yüzde 90'a ulaştı.
Öte yandan ABD'deki kullanıcıların yaklaşık yüzde 55'ini kadınlar oluşturuyor.
Facebook, Instagram ve WhatsApp'ın sahibi olan 'Meta' tarafından yapılan araştırmaya göre, en büyük kitle 25-34 yaş aralığındaki kadınlar tarafından oluşturuldu.
Bu kitle tüm kullanıcıların yüzde 13.6'sını oluşturdu. Onları aynı yaş grubundaki erkekler takip ediyor.
Tüm Meta platformları kullanıcılarının yüzde 12'sinden fazlasını temsil ediyorlar.
2021'in üçüncü çeyreğinde, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki internet kullanıcılarının yarısından fazlası, sosyal medyada arkadaşları, aileleri ve tanıdıkları insanları takip ettiklerini söylerken, yaklaşık yüzde 29'u müzik grupları, şarkıcılar ve müzisyenleri takip ettiklerini ifade ediyor.
Sosyal medya, yıllar içinde kullanıcıların tercihlerine ve ihtiyaçlarına uygun olarak değişti ve gelişti.
Bazıları bilgi paylaşımına odaklanırken, diğer platformlar resim ve video paylaşımına dayanıyor.
Yapılan son bir anket, ABD'deki kullanıcıların yüzde 67'sinin Facebook gibi sosyal ağları kullandığını, yüzde 59'unun Snapchat, Instagram, YouTube ve Pinterest gibi medya paylaşım platformlarını kullandığını belirtti.
TikTok 2021'de en popüler uygulama haline geldi. 94 milyondan fazla kez indirildi. Onu 64 milyon indirme ile Instagram takip ediyor.
Sosyal medya tercihleri yaş grubuna göre değişiyor. 2021 yılında ABD'nin Z kuşağı kullanıcılarının yüzde 63'ü TikTok'u kullandı.
Bu da TikTok'u bu yaş grubu arasında en çok kullanılan uygulama haline getirdi.
2019 yılında bu konum Instagram tarafından işgal ediliyordu. Çin menşeili uygulamanın ilerlemesi, konseptinin genç kullanıcıların mevcut zevklerine hitap ettiğini gösterdi.
Ancak önümüzdeki yıllarda Instagram ve Snapchat ile kıyasıya rekabet halinde kalması bekleniyor.



Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud: Ortadoğu’daki çatışmanın topraklarımıza sıçramasına izin vermeyeceğiz

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud (SONNA)
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud (SONNA)
TT

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud: Ortadoğu’daki çatışmanın topraklarımıza sıçramasına izin vermeyeceğiz

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud (SONNA)
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud (SONNA)

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, bugün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Somaliland’ı bağımsız bir devlet olarak tanıma kararının ‘kabul edilemez bir adım, uluslararası normların ihlali ve ülkenin bağımsızlığına açık bir saldırı’ olduğunu söyledi.

İsrail, cuma günü tek taraflı olarak ilan edilen Somaliland’ı ‘bağımsız egemen devlet’ olarak resmen tanıyan ilk ülke oldu.

Bu karar, bölgesel dinamikleri yeniden şekillendirecek, Somali'nin uzun süredir devam eden ayrılıkçılığa karşı muhalefetini sınayacak ve Tel Aviv'e Afrika kıtasının en uzun deniz sınırına sahip ülkede, hassas Afrika Boynuzu bölgesinde bir dayanak noktası oluşturacak.

Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Mahmud, parlamentoda yaptığı konuşmada, ‘Ortadoğu’daki çatışmanın ülkemize taşınmasını’ reddettiğini belirterek “Birliği sağlamak için Somaliland ile diyalog konusunda kararlıyız” dedi. Şeyh Mahmud, ülkesinin, saldırıların başlatılabileceği askeri üslerin kurulmasını kabul etmeyeceğini vurguladı.

Arap Birliği'nin olağanüstü toplantısı

Öte yandan Somali'nin Kahire Büyükelçisi ve Arap Birliği (AL) Daimi Temsilcisi Ali Abdi Avari bugün, Tel Aviv’in Somaliland’ı tanımasına atıfla, İsrail'in Filistin halkını topraklarından zorla çıkarmak amacıyla Somali'deki ayrılıkçı bir oluşumu desteklediğini söyledi.

j6y
Hargeisa Savaş Anıtı önünde Somaliland bayrağı taşıyan bir genç (AFP)

Avari, Arap Birliği’nin acil toplantısında “Somali, Filistinlileri topraklarından çıkarmaya yönelik hiçbir girişime taraf olmayacak” dedi.

Bu planları engellemek ve İsrail'in aleni emellerine karşı durmak için çalışacaklarını belirten Avari, İsrail'in Somaliland'ı tanıma kararının ‘tüm Arap ulusal güvenliğini ve Kızıldeniz'deki seyrüseferi etkileyen doğrudan bir saldırı’ olduğunu vurguladı.

Birleşmiş Millerler Güvenlik Konseyi (BMGK), İsrail'in Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanımasıyla ilgili olarak pazartesi günü acil bir toplantı düzenleyecek.

Avari, toplantı öncesinde, çoğu Müslüman olan 21 ülke dün geç saatlerde ortak bir bildiri yayınlayarak İsrail'in kararının ‘Afrika Boynuzu'ndaki barış ve güvenlik’ ile daha geniş kapsamda Kızıldeniz bölgesi üzerinde ‘ciddi yansımaları’ olacağı konusunda uyarıda bulundu.

Somali'nin kuzeyinde bulunan ve çoğunluğu Müslümanlardan oluşan nüfusu birkaç milyonu bulan Somaliland, otuz yılı aşkın bir süredir fiilen bağımsız bir bölge.


Lavrov: Ukrayna'daki Avrupa güçleri Rusya için meşru hedefler olacak

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)
TT

Lavrov: Ukrayna'daki Avrupa güçleri Rusya için meşru hedefler olacak

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bugün yaptığı açıklamada, Rusya'nın Tayvan'ın bağımsızlığına her şekilde karşı olduğunu ve adayı Çin'in ayrılmaz bir parçası olarak gördüğünü söyledi.

Rusya merkezli haber ajansı TASS’a konuşan Lavrov, Japonya’nın artan askeri eğilimlerine atıfla, Japonya'yı ‘askerileşme’ olarak nitelendirdiği eğilimini ‘dikkatlice düşünmeye’ çağırdı.

Öte yandan Lavrov, Ukrayna'da konuşlandırılan herhangi bir Avrupa askeri birliğinin Rusya ordusu için meşru hedef haline geleceğini vurguladı.

Lavrov ayrıca, kanıt sunmadan, Avrupalı politikacıları Kiev ile ilişkilerinde ‘açgözlü’ şekilde hareket etmekle ve Ukrayna halkının ve kendi ülkelerinin halklarının çıkarlarını göz ardı etmekle suçladı.


Trump neden Nijerya'daki askeri operasyonunun hedefi olarak Sokoto şehrini seçti?

ABD saldırısının ardından Oufa köyünde bölge sakinleri hasarı incelerken 27 Aralık 2025 (AFP)
ABD saldırısının ardından Oufa köyünde bölge sakinleri hasarı incelerken 27 Aralık 2025 (AFP)
TT

Trump neden Nijerya'daki askeri operasyonunun hedefi olarak Sokoto şehrini seçti?

ABD saldırısının ardından Oufa köyünde bölge sakinleri hasarı incelerken 27 Aralık 2025 (AFP)
ABD saldırısının ardından Oufa köyünde bölge sakinleri hasarı incelerken 27 Aralık 2025 (AFP)

ABD'nin perşembe günü Nijerya'da DEAŞ’a karşı düzenlediği füze saldırılarının ayrıntıları ve terör örgütlerinin kalelerinin kuzeydoğuda yoğunlaşmasına rağmen ülkenin kuzeybatısında bulunan Sokoto şehrinin seçilme nedenleri hala belirsizliğini koruyor.

Bu gizem, ABD ve Nijerya'nın de hedefin DEAŞ olduğu konusunda anlaşmaya varmış olmalarına rağmen açıklamaları arasındaki tutarsızlığın yanında saldırılar sırasında kimlerin veya nelerin vurulduğu konusunda ayrıntıları açıklamamış olmaları nedeniyle daha da artıyor.

Bu gerçekleri açıklığa kavuşturmak amacıyla, Nijerya Cumhurbaşkanı Bola Tinubu'nun Sözcüsü Daniel Bwala, dün Fransız Haber Ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, ABD’nin perşembe günü Nijerya'da gerçekleştirdiği hava saldırılarının, ‘Lakurawa’ adlı yerel bir terör örgütü ve ‘otoyol soyguncusu’ çetelerle iş birliği yapmak üzere Sahel bölgesinden gelen DEAŞ üyelerini hedef aldığını söyledi.

Bwala, yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“DEAŞ, Lakowara ve çetelere ekipman ve eğitim sağlayarak onlara yardım etmek için Sahel bölgesinden geçmenin bir yolunu buldu.”

Nijerya Enformasyon ve Kültür Bakanı Muhammed İdris, cuma akşamı yaptığı açıklamada saldırıların Sahel koridoru üzerinden Nijerya'ya sızmaya çalışan DEAŞ üyelerini hedef aldığını söyledi.

Lakowara Grubu

Nijerya gazetesi Premium Times tarafından yayınlanan bir haberde, Sokoto’nun terör örgütlerinden çok çete faaliyetleri ve haydutluktan şikayetçi olduğu belirtildi. Haberde, ABD tarafından düzenlenen hava saldırılarının, yerel liderlerin 2017 yılında haydutlukla mücadele çerçevesinde kurdukları Lakowara Grubu'nu hedef aldığına dikkat çekildi.

adre
ABD Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanan ve 25 Aralık'ta belirsiz bir konumda bir askeri gemiden füze fırlatıldığını gösteren videodan alınan bir görüntü (Reuters)

Gazete, haberini New York'taki West Point Askeri Akademisi'ne bağlı bir araştırma ve akademik merkez olan West Point Terörle Mücadele Merkezi (CTC) tarafından 2022 yılında yayınlanan bir araştırmaya dayandırdı. Araştırma, Lakowara üyelerinin Mali'den geldiğini doğruladı. Çalışmada, yerel liderlerin gruba mali destek, sığır ve silah şeklinde lojistik destek sağlayarak grubun büyümesine katkıda bulundukları açıklandı. Aynı kaynak, o dönemde Nijerya polisinin silahlı grubu önemsiz göstererek, üyelerini hayvanları için su aramak üzere göç etmiş ‘şiddet kullanmayan çobanlar’ olarak tanımladığını belirtti. Ancak grup, kısa sürede bölgede kendi kanunlarını uygulamaya başladı ve borçlarını ödemeyi reddeden yerel bir lideri öldürdü.

Lakowara, Müslümanların nüfusun çoğunluğunu oluşturduğu bu ülkede, alkol tüketimini ve müzik dinlemeyi yasakladı, yerel çobanlara vergi uyguladı ve ardından Nijer sınırındaki ordu mevzilerine silahlı saldırılar düzenleyerek Nijer ve Nijerya’nın 2018 yılında silahlı gruba karşı ortak devriye gezileri başlatmasına neden oldu.

Nijer'de 2023 yılında gerçekleşen askeri darbe sonucu Nijerya sınırındaki ortak devriyelerin sona ermesinin ardından Lakorawa, daha cesur hale geldi, faaliyetlerini Kibi şehrine doğru genişletti. Burada polis karakollarına ve yerel kurumlara saldırılar düzenledi.

DAEŞ ve El Kaide ile bağlantıları

Bu silahlı grubun oluşturduğu tehlikeye rağmen, dış bağlantıları konusunda hala büyük bir belirsizlik var. Birçok uzman bu grubu bir grup paralı asker ve hayduttan ibaret olarak görse de DAEŞ ve El Kaide ile olan ilişkisi konusunda fikir ayrılıkları hakim.

West Point Merkezi’nden Mortala Rufai, James Barnett ve Abdulaziz Abdulaziz tarafından yürütülen bir araştırma, Lakowara'nın El Kaide ile, özellikle de Mali merkezli İslam ve Müslümanları Destekleme Grubu (Cemaat Nusret el-İslam vel Müslimin/JNIM) ile bağlantılı olduğunu doğruladı.

Ancak Barnett, son araştırmasında Lakowara’nın artık DEAŞ’ın Sahel eyaletiyle bağlantılı olduğu sonucuna varmıştır.

Sahel bölgesindeki terörist ittifakların çakışması nedeniyle, Lakowara’nın bazı orijinal üyelerinin Ensar’ul-İslam ve Müslümanlarla bağlantılı olabileceğini, ancak bugün DEAŞ’ın Sahel eyaletiyle daha yakından bağlantılı olduklarını açıkladı.

Öte yandan Afrika’da İyi Yönetişim Vakfı'nda araştırmacı olan Malik Samuel, sosyal medya platformu X'te Lakorawa’nın El Kaide’ye daha yakın olduğunu iddia ederek JNIM’e atıfla “DEAŞ ile bağlantısı olduğuna dair herhangi bir kanıt görmedim” ifadelerini kullandı.

Çelişkiler ve şüpheler

Amerikalılar ve Nijeryalılar DEAŞ’ı hedef aldıklarından bahsetmelerine rağmen, ABD saldırılarının hedef aldığı bölgedeki bazı yerel sakinler şaşkınlıklarını dile getirdi. AFP'ye konuşan bölge sakinlerinden Haruna Kalh, “Şaşırdık çünkü bu bölge hiçbir zaman silahlı grupların kalesi olmamıştı” dedi.

d8
ABD’nin Oufa köyüne düzenlediği hava saldırısının ardından meydana gelen hasar, 27 Aralık 2025 (AFP)

Diğerler bölge sakinleri ise ABD’nin hava saldırılarında fırlattığı füzelerin boş tarlalara düştüğünü, can kaybına yol açmadığını ve füze enkazının zarar verdiği Jabo köyünün saldırılarından kısmen etkilendiği söyledi. Militanların son saldırısının iki yıl önce gerçekleştiğini belirttiler.

Nijerya televizyonunda yayınlanan görüntülerde, tarım arazisi gibi görünen bir alanda yanmış metal parçaları görüldü.

d
Jabo köyünde ABD'nin saldırı düzenlediği bölgeye toplanan köylüler 26 Aralık 2025 (Reuters)

Öte yandan Nijerya, hava saldırılarının ‘terör yuvalarını’ hedef aldığını açıkladı.

Açıklamada, hedef alınan bölgelerin ‘Nijerya'ya sızan yabancı DEAŞ üyelerinin toplanma ve hareket noktası olarak kullanıldığı’ belirtildi.

Ancak Nijeryalı analistlerden bazıları, hava saldırılarının Sokoto şehrini hedef almasını şaşırtıcı bulduklarını ifade ettiler. Boko Haram'ın aktif olduğu kuzeybatıda Nijer ve Kano, kuzeydoğuda Borno gibi diğer eyaletlerin çok daha yüksek düzeyde şiddet olaylarına tanık olduğunun altını çizerek Nijerya hükümeti tarafından yapılan dikkate açıklamayı sorguladılar.

Sokoto'nun önemi

Güvenlik analisti Mustafa Gimbo, hava saldırılarının hedefi olarak Sokoto'nun seçilmesinin ‘oldukça tartışmalı’ olduğunu söyledi.

Gimbo, nüfusun çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu bu şehirde neredeyse hiç bulunmayan Hıristiyanları hedef alan terör saldırılarından ziyade haydutluk vakalarının yaşandığını vurguladı.

Bu eyaletin ülkedeki terör yuvası olmadığını belirten Gimbo, daha çok ‘Müslümanların çoğunlukta olduğu bir bölge, ‘Sokoto Halifeliği'nin tarihi merkezi ve Nijerya'daki İslam'ın manevi merkezi’ olduğunu düşündüğünü belirtti.

Sokoto Halifeliği, 1804 yılında kurulan, Batı Afrika'da oldukça etkili bir siyasi ve dini oluşumdu. 19’uncu yüzyıl boyunca, yüzölçümü ve etkisi bakımından Afrika'nın en büyük imparatorluklarından biri haline geldi. Halifeliğin gücü, 20’nci yüzyılın başlarına kadar devam etti, ancak 1903 yılında İngilizlerin Nijerya'nın kuzeyini kolonileştirmesinin ardından fiilen yıkıldı. Sokoto Halifeliğinin dini ve siyasi mirası, kuzey Nijerya ve Batı Afrika'daki Müslümanlar arasında hala varlığını sürdürürken büyük bir sembolik önem taşıyor.

yu7
ABD’nin hava saldırısının Oufa köyünde neden olduğu yıkım, 27 Aralık 2025 (AFP)

Nijerya gazeteleri, ABD Ordusundan emekli subay Pesh Johnson'ın, özellikle Sokoto eyaletinin son zamanlarda Amerikalıların zihninde Hıristiyanlara yönelik saldırıların yuvası olarak anılmaya başladığını söylediği açıklamalarına yer verdi.

Johnson, söz konusu açıklamalarda şunları söyledi:

“Sorun aslında daha karmaşık. Nijerya'nın kuzeyinde şeriat hukuku sorunu da var. Ne yazık ki, Sokoto’da 2022 yılında Deborah Samuel adlı genç bir kadının sınıf arkadaşları tarafından güpegündüz taşlanarak öldürüldüğünü gördük.”

Deborah Samuel, WhatsApp'ta dolaşan ses kayıtlarında İslam dinine hakaret etmekle suçlanmıştı.

Johnson, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bugüne kadar, bu masum genç kadının öldürülmesinden sorumlu olanların hiçbiri adalete teslim edilmedi. Bunlar, Amerikalıların takip ettiği konulardan bazıları ve bu yüzden olanları dini zulüm olarak nitelendiriyorlar.”

Öte yandan Nijeryalılar bu olayı özellikle ABD Başkanı Donald Trump saldırıyı kasıtlı olarak Hıristiyanların Noel kutlamalarıyla aynı zamana denk gelecek şekilde planlamasından ötürü ABD'nin saldırılarıyla ilişkilendirdi.

Nijerya Dışişleri Bakanı Yusuf Tuggar, ABD Başkanı Trump’ın saldırıyı duyururken ‘öncelikle masum Hıristiyanları hedef alan ve acımasızca öldüren DEAŞ’lı terörist pislikleri’ hedef aldığını söylemesine rağmen, ABD’nin düzenlediği hava saldırılarını ‘dini bir anlam taşıdığı’ tezini şiddetle reddetti.