15 dakikada migren ağrısını kesebilen burun spreyi ABD'de onaylandı

Hızlı ilaç emilimine sahip sprey, türünün ilk örneği

Migren ağrısı, hastanın günlük yaşamanı etkileyebiliyor ve gündelik aktivitelerde kısıtlılık yaratabiliyor (Pixabay)
Migren ağrısı, hastanın günlük yaşamanı etkileyebiliyor ve gündelik aktivitelerde kısıtlılık yaratabiliyor (Pixabay)
TT

15 dakikada migren ağrısını kesebilen burun spreyi ABD'de onaylandı

Migren ağrısı, hastanın günlük yaşamanı etkileyebiliyor ve gündelik aktivitelerde kısıtlılık yaratabiliyor (Pixabay)
Migren ağrısı, hastanın günlük yaşamanı etkileyebiliyor ve gündelik aktivitelerde kısıtlılık yaratabiliyor (Pixabay)

ABD Gıda ve İlaç İdaresi, yetişkinlerde migren ağrısını hızla giderdiği belirtilen yeni bir burun spreyini onayladı.
ABD'li ilaç devi Pfizer'ın geliştirdiği Zavzpret adlı ilacın Temmuz 2023'te eczanelerde satışa sunulması bekleniyor.
İlaç şirketinin baş ticari yetkilisi Angela Hwang "Zavzpret'in FDA'den onay alması, ağrıdan kurtulmaya ihtiyaç duyan ve ağızdan alınan ilaçlara karşı alternatif seçenekleri tercih eden migren hastaları için önemli bir atılım" dedi.
İlacın klinik deneylerinde bazı migren hastalarının ağrısını ve diğer rahatsız edici semptomlarını 15 dakika gibi kısa bir sürede kesebildiği görüldü. Ağrı dışındaki migren semptomları arasında ışık hassasiyeti ve mide bulantısı da var.
Halihazırda migreni tedavi etmek kullanılan için birkaç çeşit burun spreyi ve bir dizi farklı ilaç türü mevcut. Zavzpret ise beyinde salgılanan ve iltihaplanmaya katkıda bulunan bir protein olan kalsitonin geniyle ilişkili  CGRP adlı bir peptidi bloke ederek çalışıyor. Spreyin bu türden ilk ilaç olduğu ifade ediliyor.
Öte yandan, CGRP'yi bloke etmek üzere tasarlanmış ağızdan alınan birkaç hap da var. Ancak migreni olan birçok kişinin ciddi mide bulantısı deneyimlediğini ve yutmak zorunda oldukları ilaçları tolere edemediklerini belirtiyor.
Hakemli bilimsel dergi The Lancet Neurology'de yayımlanan deney sonuçlarında 10 miligramlık tek bir Zavzpret dozu alan kişilerin yaklaşık 24'ünün semtomlarının yaklaşık iki saat içinde kaybolduğu gözlemlendi.
New England Nöroloji ve Baş Ağrısı Enstitüsü'nün tıbbi direktör yardımcısı Kathleen Mullin, ilacı ​"hızlı ilaç emilimine sahip bir burun spreyi" diye niteledi.
Mullin, "Zavzpret, ağrı kesici ihtiyacı olan veya mide bulantısı veya kusma nedeniyle ağızdan ilaç alamayan kişiler için alternatif bir tedavi seçeneği sunuyor" diye ekledi.
​Pfizer, Zavzpret'i geçen yıl ilaç şirketi Biohaven'dan yaklaşık 10 milyar dolar karşılığında şirketin diğer migren tedavileriyle birlikte satın almıştı.
Migrenlerin dünya genelinde insanların yüzde 10'undan fazlasını etkilediği tahmin ediliyor. Kadınlarda erkeklere göre yaklaşık üç kat daha yaygın görülüyor.
Genellikle kafa bölgesinde saatlerce veya günlerce sürebilen zonklayıcı ağrıya neden olan migren, ışığa veya sese duyarlılık, mide bulantısı, kusma veya görme bozukluklarına da sebebiyet verebiliyor.
 
Independent Türkçe, Science Alert, CNN International



Beyinde Hepatit C virüsü bulundu: Şizofreni ve bipolar semptomlarını açıklayabilir mi?

Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)
Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)
TT

Beyinde Hepatit C virüsü bulundu: Şizofreni ve bipolar semptomlarını açıklayabilir mi?

Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)
Virüslerin, bazı psikiyatrik semptomlarla ilişkili olduğu düşünülse de daha önce bir kanıt bulunamamıştı (Pexels)

Bilim insanları şizofreni ve bipolar bozukluktan muzdarip kişilerin beyin zarında Hepatit C virüsü tespit etti. Bulgular bu kişilerdeki bazı semptomlara enfeksiyonun yol açabileceğine işaret ediyor.

Şizofreni, bipolar bozukluk ve majör depresyon gibi sorunların bazı psikiyatrik belirtileri uzun zamandır viral enfeksiyonlarla ilişkilendiriliyor. Ancak bugüne dek bu teoriyi doğrudan destekleyecek bir virüse beyinde rastlanmamıştı.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar bu durumun virüslerin doğrudan beyne girmeyip beyin zarını hedef almasından kaynaklanabileceğini söylüyor.

Bulguları hakemli dergi Translational Psychiatry'de 14 Temmuz Pazartesi günü yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, şizofreni, bipolar bozukluk veya majör depresyonu olan kişilerin ölümden sonra beyinlerinden alınan koroid pleksus örneklerini, sağlıklı bireylerin beyinlerinden alınanlarla karşılaştırdı.

Koroid pleksus, sıvı dolu boşlukların yani ventriküllerin zarını oluşturan ve özellikle beyni ve omuriliği koruyan beyin omurilik sıvısını üreten hücre topluluğunu ifade ediyor. Daha önceki çalışmalarda beyin içinde virüs keşfedilmediği için virüslerin bulaştığı bilinen bu bölgeye odaklandılar. 

Araştırmacılar 3 binden fazla hücreyi saptayabilen bir teknolojiyi kullanarak şizofreni veya bipolar bozukluktan muzdarip kişilerden alınan örneklerde daha fazla virüs tespit etti. Ancak sadece bu kişilerin beyin zarında Hepatit C vardı. 

Ayrıca kronik Hepatit C tanısı olan bazı kişilerde virüse rastlanmadı. Bu da enfeksiyonun her zaman beyin zarına ulaşmadığını gösteriyor

Bilim insanları daha sonra yaklaşık 285 milyon kişinin sağlık verilerinin tutulduğu bir veritabanına başvurdu. Şizofreni hastalarının yüzde 3,6'sında ve bipolar bozukluğu olanların yüzde 3,9'unda Hepatit C virüsünün belgelendiği saptandı. 

Majör depresyonu olanların neredeyse yüzde 1,8'inde virüs tanısı görülürken, kontrol grubunda bu oran sadece yüzde 0,5'ti. 

Ayrıca beyin zarında Hepatit C olan kişilerin, öğrenme ve hafızayla ilgili beyin bölümü hipokampusunda virüse rastlanmadı. Ancak yine de virüsün varlığı, hipokampustaki gen ifadesini değiştiriyordu. Bu durum zarda meydana gelen bir enfeksiyonun, beyin fonksiyonlarını ve davranışını etkileyebileceği ihtimaline işaret ediyor.

Araştırmacılar bulguların, şizofreni veya bipolar bozukluğu olan herkesin Hepatit C enfeksiyonu olduğunu göstermediği uyarısında bulunuyor. Ancak beyin zarındaki virüsün, semptomlarla ilişkili olabileceğini gösteriyor.

Bu rahatsızlıklardan muzdarip kişilere virüs testi yapılması ve buna yönelik tedavi uygulanması semptomların azaltılmasına katkı sağlayabilir. Enfeksiyon genellikle antiviral ilaçlarla tedavi ediliyor.

Çalışmaya liderlik eden Sarven Sabunciyan "Bulgularımız, bazı kişilerin enfeksiyon nedeniyle psikiyatrik semptomlar yaşıyor olabileceğini gösteriyor" diyerek ekliyor:

Hepatit C enfeksiyonu tedavi edilebildiğinden, bu hastalara antiviral ilaçlar verilerek psikiyatrik semptomlarının azalmasına yardımcı olunabilir.

Independent Türkçe, Johns Hopkins Üniversitesi, Neuroscience News, Translational Psychiatry