Lübnanlı genç yönetmen Haddad Şarku’l Avsat’a konuştu: Sanatı kendi yolumda ilerletmek istiyorum

Dan Haddad, sanatçı Saad el-Mücerred ile birlikte (Dan Haddad)
Dan Haddad, sanatçı Saad el-Mücerred ile birlikte (Dan Haddad)
TT

Lübnanlı genç yönetmen Haddad Şarku’l Avsat’a konuştu: Sanatı kendi yolumda ilerletmek istiyorum

Dan Haddad, sanatçı Saad el-Mücerred ile birlikte (Dan Haddad)
Dan Haddad, sanatçı Saad el-Mücerred ile birlikte (Dan Haddad)

Genç Yönetmen Dan Haddad'ın video kliplerini izlemek, izleyici için büyük bir zevk. Onun videoları sadece "en iyi kamera" ve art arda gelen resimlerden oluşmuyor. Onlar, barındırdığı anlamları kavramak için parçalarına ayırmanız gereken bulmacalar ve mesajlar.
Kariyerine 16 yaşında şarkıcılarla başlayan Dan Haddad, önde gelen yönetmenlerle Arap ve Lübnanlı yıldızların müzik video kliplerini yönetmek üzere sanat yönetmenliği görevini üstlendi. Biriktirdiği bu deneyimler, onu alışılmışın ötesinde sanatsal içerikler üreten bir yönetmen olarak hazırlamaya katkıda bulundu. Haddad, olaylara yüzeysel bakmaz, kendi felsefesiyle yoğrulmuş isabetli bir okuma pratiği yapacak kadar derinlere iner. Hayatın sırlarını ve onunla ilgili duyguları okumaya ve bilmeye olan sevgisi, seçkin bir yönetmenlik vizyonuyla sonuçlandı.
Ona göre yönetmenlik dünyasından elde ettiği zengin birikim, yıllara yayılan bir üniversite bölümünden daha önemli. Ancak Haddad, üniversitede yönetmenlik sanatı okudu ve bu bölümden diplomasını aldı. Haddad, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Yaratıcı yeteneklerimi, bir üniversite diplomasıyla desteklemek ve belgelemek için bu adımı attım."

Yönetmen Dan Haddad (Dan Haddad)
Dan, sanat yönetmenliğinden, yönetmenliğe geçtiğinden beri Belkıs, Saad el-Mücerred, Adem ve Neval Zugbi (Nawal Al Zoghbi) gibi çok sayıda sanatçıyla çalıştı. Kuveytli şarkıcı Şems, ona bu kapıyı açan ilk kişiydi. Şems, Haddad’ı sordu ve yaratıcı yeteneklerine olan büyük güveni nedeniyle müzik kliplerinden birinin prodüksiyonunu denetlemesini istedi. Haddad "Pandemi sırasında Beyrut'a özel uçakla geldiği günü tam olarak hatırlıyorum. Geldiğinde şarkısının (Şizofreni) klibini çektik ve ardından 20'den fazla uluslararası ödül kazandı.” Açıklamasında bulundu.
Pandemi üzerine yaptığı ilk çalışmasında Dan, pandemiyle ilgili detaylar sunuyor. Bu kriz sırasında Haddad, sosyal medyadaki sansürün rolü de dahil olmak üzere başka konuları da ele aldı. Çocukluk ve gelecek konusuna ve pandeminin bu konudaki etkisine de değindi. Haddad video çalışması için bir sanat yönetmeni kullanmıyor, çünkü bu görevi hâlâ kendi üstleniyor. Haddad, çekeceği videonun dekorasyonlarını kuruyor, videoda yer alacak yıldızın ve ekibinin kostümlerini seçiyor ve şarkının müziğine ve dansçıların hareketlerine müdahale ediyor. Dan, Seyf Nebil ve Belkıs’ın düet yaptıkları "Mümkün" isimli şarkını klibinde sıra dışı bir fotoğraf oyunuyla izleyenlerin gözlerini kamaştırdı. Neval Zugbi’nin ile “Ana Mosh Batsab” şarkısına çektikleri klip, Haddad’ın en güzel kliplerinden biri. Dan, konuyla ilgili olarak, “Fikri kafamda çizdim ve aynen bana göründüğü gibi Neval’e uyguladım. Bunu bize başlangıcını hatırlatacak şekilde sunmak istedim ve öyle oldu.”
Dan Haddad bazen kuş avlamak ve kuşların pandemiden sonra, hatta soyu tükenmiş olanların bile geri dönüşü gibi insani ve çevresel konulara değiniyor. Cibran Halil Cibran'ın sözlerini kullanmaktan ve görsel üslubuyla uygulamaktan çekinmiyor. Haddad, "Tanınmış ve popüler klişelere düşmekten hoşlanmıyorum, bu yüzden her zaman belirli bir mesaj taşıyan derin şeyler arıyorum” diyor.
Kısa sürede zor aşamalardan geçen ve hala daha fazla enerjiye ve fikre sahip olduğunu hisseden Dan'in sahip olduğu başka bir deha. Haddad, Yüzeysellik, şovmenlik ve geleneksel rekabetle dolu bir dünyaya girdi. O, “Sıradan hayatı, sanatın atmosferine benzemeyen, aksine onunla tamamen çelişen bir insanım. Yani benim amacım sanatı daha iyi bir yere taşımak olduğu için sanat insanlarını dünyama getirmeye çalıştığımı görüyorsunuz. Aynı zamanda birlikte çalıştığım ve beni arayıp kendilerine klip yapmamı isteyerek beni şaşırtan isimlerle de gurur duyuyorum. Sektörün yıldızlarıyla benim aramda bir güven doğdu, açıklamasını bilmiyorum ama bu güven güçlü bir şekilde var.” Açıklamasında bulundu.
Dan Haddad, bazı sanatçıların belirli bir monotonluk içinde sıkışıp kaldıklarını ve nasıl çıkacaklarını bilemediklerini düşünüyor. “Bu yüzden benimle işbirliği yaptıklarında tüm görevi bana veriyorlar ve onlara meyletmeden/ benzemeden olduğum gibi davranmamı istiyorlar. Bu durum üzerime büyük bir sorumluluk yüklüyor, bu da beni meydan okumalara ve alışılmadık fikirler aramaya itiyor.”
Haddad, şarkı sözü yazarlarının bazen gerekli mesajı sözleriyle nasıl ileteceklerini bilemediklerini, bu yüzden kendisinin bunları kamerasıyla tercüme ederek aktardığını söylüyor. Bazen de onlardan, yorumlayabilmek için, bir cümleyi değiştirmelerini istiyor.
Dan, Neval Zugbi gibi orijinal sanatsal anlayışına güvenen sanatçıları, herhangi bir müdahaleleri olmadan kendisine teslim eden sanatçılar hakkında övgü dolu sözler söylüyor: “Neval, işinin her detayına müdahale etmesiyle tanınır. Ama benimle başka bir yol seçti ve onunla çalışmak çok sorunsuzdu."
"Aynamın Önünde" de dahil olmak üzere birden fazla şarkısına klip çektiği ve birçok ödül kazanan sanatçı Belkıs hakkında Haddad, "Güçlü bir dostluğumuz var çünkü birbirimizin yeteneklerine inanıyoruz." İfadelerini kullandı. Aynı şeyi Saad el-Mücerred hakkında da tekrarlayarak, “Beni aradığında şaşırdım ve onunla tanıştığımda nasıl bir insan olduğunu keşfettim. Klibini çekmek istediği şarkıyı değiştirdim. Böylece geniş bir üne ve başarıya ulaşan ve trendlerin zirvesine çıkan (el-Halk) doğdu.” Dedi.
Sinemaya girmek de Haddad’ın seçenekleri arasında ve bunu er ya da geç atacağı bir adım olarak görüyor. İkinci on yılın oğlu (28 yaşında), filme çevirmeyi planladığı kişisel bir hikayeyi de aklından geçiriyor. Haddad, “Aşamaları atlayıp tek elle yüz karpuz tutmak istemediğini" belirtti. Drama bile Haddad’ın peşini bırakmıyor ancak o, fikirlerine ve özlemlerine hitap etmedikçe drama yapmayı düşünmüyor.
İkna edici performanslarla dolu bir alanın yönetmeni olan Dan Haddad, çalışmalarını ince ince hesaplayarak planlıyor ve sanatsal bir vizyona doğru dikkatlice ilerliyor. Tarzıyla parlak bir gelecek vaat ediyor. Haddad’ın, sanki bir başak tarlasında yürüyormuş gibi istediği verimi alması gerekiyor.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.