Everest'te hapşırmanın yüzyıllar sürecek sonuçları açığa çıktı

Everest'te hapşırmanın yüzyıllar sürecek sonuçları açığa çıktı
TT

Everest'te hapşırmanın yüzyıllar sürecek sonuçları açığa çıktı

Everest'te hapşırmanın yüzyıllar sürecek sonuçları açığa çıktı

Everest Dağı'na tırmanan dağcılar, plastik gibi bir çok atığı arkalarında bırakıyor. Ancak yeni araştırmaya göre dağcıların bıraktıkları arasında kalıcı bir mikrobiyal miras da var.
ABD'deki Colorado Boulder Üniversitesi'nden araştırmacılar, Dünya'nın en yüksek dağının yamaçlarında burada zorlu koşullara dayanacak şekilde adapte olmuş çok sayıda mikroorganizma keşfetti.
Geçmişte, bu denli yüksek rakımlardan toplanan örneklerde insanlara ait herhangi bir bakteri ya da virüs örneğini tepsit etmek mümkün değildi.
Ancak son araştırmada deniz seviyesinden 7 bin 900 metre yükseklikte bu türden örnekler bulundu.
Bu mikroorganizmaların insanların hapşırması veya öksürmesiyle Everest'e saçıldığı ve burada yüzyıllar boyunca hayatta kalabileceği belirtiliyor.
Arctic, Antarctic, and Alpine Research adlı bilimsel dergide yayımlanan araştırmanın ortak yazarı Steve Schmidt, "Everest'in mikrobiyomunda, o yükseklikte bile donmuş bir insan imzası var" diye konuştu:
"Bunlar, birinin sümkürmesi veya öksürmesiyle ortaya çıkabilecek türden şeyler."
İnsanlar öksürdüğünde veya hapşırdığında çevreye bir çeşit "mikrop yağmuru" yağdırıyor. Bu nedenle, geçmişteki ziyaretçilerin mikrobiyal izlerini bulmak çok da şaşırtıcı değil.
Ancak araştırmacılar, sıcak bedenlerde yaşamaya alışkın bu mikropların Everest'in donmuş toprağında uykuya yatarak hayatta kalması karşısında şaşkınlığa uğradı.
İncelenen organizmalar arasında sırasıyla burun ve ağızda tespit edilen ve Latince adları Staphylococcus ve Streptococcus olan bakteriler yer aldı.
Bu bakteriler, Nepal'deki güneydoğu sırtından Everest'e tırmanmaya çalışan yüzlerce maceracının çadırlarını kurduğu South Col'daki bir ana kamptan 170 metre ileriden alınan toprak örneklerinde bulundu.
Toprak analizi, çoğu yüksek rakımlarda hayatta kalmaya uygun "ekstremofil" organizmalara ait DNA dizilerini ortaya çıkardı.
Araştırma makalesinde konuyla ilgili şu ifadeler yer aldı:
"Verilerimiz, South Col ve diğer aşırı yüksek rakımlı ortamların, bir kez geldiklerinde bölgeden asla ayrılmayacak organizmalar için derin dondurucu görevi görebileceğini gösteriyor."
Bulguların çevre üzerinde çok büyük bir etkisi olması beklenmiyor. Ancak veriler yine de tüm insanlığı ilgilendiriyor.
Özellikle gelecekteki uzay yolculuğu görevlerinde insanların diğer gezegenler üzerindeki etkilerinin dikkate alınması için uyarı niteliğinde.



Taliban, Moskova'nın hareketi terör listesinden çıkarmasını ‘önemli bir gelişme’ olarak değerlendirerek memnuniyetle karşıladı

Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)
Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)
TT

Taliban, Moskova'nın hareketi terör listesinden çıkarmasını ‘önemli bir gelişme’ olarak değerlendirerek memnuniyetle karşıladı

Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)
Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitry Zhirnov (solda), Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de yaptığı görüşmeden (Arşiv-AFP)

Taliban, Rusya'nın dün hareketi ‘terör örgütü’ olarak sınıflandırmasını kaldırma kararını memnuniyetle karşıladı ve bunu hükümeti ile Moskova arasındaki ilişkilerde ‘önemli bir gelişme’ olarak niteledi.

Afganistan Dışişleri Bakanlığı tarafından 17 Nisan 2025 tarihinde çekilen ve yayınlanan bu fotoğrafta Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitriy Jirnov (solda) Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de görüşürken görülüyor. Rusya Yüksek Mahkemesi 17 Nisan'da, Afganistan'ın fiili yöneticileriyle dostane ilişkiler kurmayı amaçlayan sembolik bir jestle Taliban'ın terör örgütü olarak tanımlanmasını kaldırdı. (Afganistan Dışişleri Bakanlığı - AFP)Afganistan Dışişleri Bakanlığı tarafından 17 Nisan 2025 tarihinde çekilen ve yayınlanan bu fotoğrafta Rusya'nın Afganistan Büyükelçisi Dmitriy Jirnov (solda) Afganistan Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile Kabil'de görüşürken görülüyor. Rusya Yüksek Mahkemesi 17 Nisan'da, Afganistan'ın fiili yöneticileriyle dostane ilişkiler kurmayı amaçlayan sembolik bir jestle Taliban'ın terör örgütü olarak tanımlanmasını kaldırdı. (Afganistan Dışişleri Bakanlığı - AFP)

Taliban hükümetinin Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki, Kabil'de Rus Büyükelçi ile yaptığı görüşmede, Rusya'ya bu adım için teşekkür etti. Ofisinden yapılan açıklamaya göre Muttaki bu adımı ‘Afganistan ve Rusya arasındaki ilişkilerde önemli bir gelişme’ olarak nitelendirdi.

Rusya Yüksek Mahkemesi dün Taliban'ın terör örgütleri listesinden çıkarılmasını onayladığını açıklayarak, Moskova ile uluslararası alanda izole edilmiş Kabil arasındaki bağları güçlendirmeyi amaçlayan sembolik bir adım attı.

Rus haber ajansları, davadan sorumlu yargıç Oleg Nefedov'un kapalı bir oturum sonrasında yaptığı açıklamada, “Karar derhal yürürlüğe giriyor” dediğini aktardı.

Karar bu aşamada Taliban hükümetinin Moskova tarafından resmen tanındığı anlamına gelmiyor.

Taliban kararı memnuniyetle karşıladı ve bunu hükümeti ile Moskova arasındaki ilişkilerde ‘önemli bir gelişme’ olarak nitelendirdi.

Rusya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Oleg Nefedov, yirmi yılı aşkın süredir terör örgütü olarak sınıflandırılan Taliban'a yönelik yasağın kaldırılmasına ilişkin kararını 17 Nisan 2025 Perşembe günü Moskova'da açıkladı. (AP)Rusya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Oleg Nefedov, yirmi yılı aşkın süredir terör örgütü olarak sınıflandırılan Taliban'a yönelik yasağın kaldırılmasına ilişkin kararını 17 Nisan 2025 Perşembe günü Moskova'da açıkladı. (AP)

Rusya Federasyonu Başsavcılığı geçtiğimiz mart ayında, Taliban'ın ‘terörist’ olarak sınıflandırılan ve dolayısıyla yasaklanan örgütler listesinden çıkarılmasını talep etti. Taliban, 11 Eylül 2001'de ABD'de düzenlenen saldırıların ardından 2003'ten beri bu listede yer alıyordu.

Taliban, ABD destekli hükümetin düşmesinin ardından 15 Ağustos 2021'de Afganistan'ın başkenti Kabil'in kontrolünü ele geçirdi ve birkaç gün sonra da ABD askerleri ülkeden tamamen çekildi.

O tarihten bu yana Moskova, terörle mücadelede potansiyel bir ekonomik ortak olarak gördüğü yeni Afgan hükümetiyle ilişkileri normalleştirme sözü verdi.

Ancak bu hükümet, özellikle Afganistan'daki kadın haklarının feci durumu nedeniyle, şu aşamada hiçbir ülke tarafından resmen tanınmış değil.

Rusya'nın yanı sıra Pakistan, Çin, İran ve çoğu Orta Asya ülkesinin Afgan yetkililerle diplomatik ilişkileri var.

Moskova, Taliban elçilerini, hareket iktidara dönmeden önce bile, birçok kez topraklarında kabul etmişti.

Taliban terörle mücadelede bir müttefik

Kremlin ve Kabil arasındaki yakınlaşma, Mart 2024'te Moskova yakınlarında bir konser salonunda terör örgütü DEAŞ'ın Afganistan'da faaliyet gösteren bölgesel kolu DEAŞ Horosan'a mensup dört silahlı kişi tarafından 145 kişinin öldürüldüğü saldırının ardından ivme kazandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Temmuz 2024'te, Taliban'ı terörle mücadelede bir müttefik olarak gördüğünü söyledi.

Ardından, 2024 yılının sonunda, Rus makamlarının terör örgütü olarak listelenen ve bu nedenle ülkede yasaklanan bir grubu listeden çıkarmasına izin veren yasayı imzaladı.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre bu yasa, grubun ‘terörizmi’ desteklemeyi bıraktığına dair ‘gerçek kanıtlar’ varsa, yargının ‘bir örgüt üzerindeki yasağı geçici olarak askıya almasına izin veriyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ekim ayında Batı'yı Afganistan'a yönelik yaptırımları kaldırmaya ve on yıllardır savaş halinde olan ülkenin yeniden inşası için ‘sorumluluk’ almaya çağırdı.

Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey Şoygu aralık ayı sonunda Kabil'e gitti. Şoygu ziyaret sırasında, Afganistan ile ‘iş birliğini’ güçlendirmek istediğini açıkladı.

Birçok Taliban lideri 1980'lerde Sovyetler Birliği'nin ülkede on yıl süren savaşı sırasında Moskova'ya karşı savaşmıştı.