Faslı sanatçı Hiyam Rahmani iplerle resim yapıypor

Sanatçı Hiyam Rahmani, Marakeş'teki sergisinde bir tablosunun yanında- Hiyam Rahmani'nin Marakeş'teki sergisinde yer alan çalışmalarından biri (Şarku’l Avsat)
Sanatçı Hiyam Rahmani, Marakeş'teki sergisinde bir tablosunun yanında- Hiyam Rahmani'nin Marakeş'teki sergisinde yer alan çalışmalarından biri (Şarku’l Avsat)
TT

Faslı sanatçı Hiyam Rahmani iplerle resim yapıypor

Sanatçı Hiyam Rahmani, Marakeş'teki sergisinde bir tablosunun yanında- Hiyam Rahmani'nin Marakeş'teki sergisinde yer alan çalışmalarından biri (Şarku’l Avsat)
Sanatçı Hiyam Rahmani, Marakeş'teki sergisinde bir tablosunun yanında- Hiyam Rahmani'nin Marakeş'teki sergisinde yer alan çalışmalarından biri (Şarku’l Avsat)

Faslı sanatçı Hiyam Rahmani, ikincisi düzenlenen Moda Haftası’nın etkinlikleri kapsamında Marakeş'te düzenlediği güncel sergisinde, sanatsal tabloları “dokuma” yoluyla iplikle çizime dayalı özel bir sanat sunuyor. Böyle bir sanat, mühendislik, matematik kontrolleri ve sanatın ifade edici içeriğini birleştiren, bilimsel başarıya ve üzerinde çalışılan tekniklere dayanan araştırma ve planlamanın sonucu olarak ortaya çıkıyor.
Serginin “Hespress Coffee Factory” alanında yapılması, yaratıcı bir pratik olarak sanatın gücünü vurgulamayı ve bireylerin kendilerini ifade etmelerine ve başarılarını değişen seçeneklere göre şekillendirmelerine olanak sağlamayı amaçlıyor. Ayrıca bu şekilde ziyaretçilere ve gözlemcilere, sanatçının deneyimi, uyguladığı teknikler ve kendisini Fas'ta ve yurtdışında kabul ettirmesini sağlayan yaratıcı seriler hakkında fikir edinme fırsatı veriyor.
Rahmani'nin başarısı, hassas planlama ile üzeri iplik ve çivilerle işlenmiş ahşap levhalara dayanmakta. Bu sanatın yaratıcı özellikleri arasında kesin mühendislik verilerine dayanarak daireden başlayıp çeşitli boyutlara geçilmesi, renklerin ve gölgelerin tutarlı olması sayılabilir.
Kapsamlı bir araştırmadan ve sanat seçimiyle uzun bir süre meşgul olduktan sonra 2010 yılında sanat yolculuğuna başlayan, kendi kendini yetiştirmiş bir sanatçıdan söz ediyoruz. Seçilen sanat, sanatçının teknik deneyimine, ustalaştığı mühendislik ve matematiksel denklemlere dayanarak inançlarına, seçimlerine, bilgi geçmişine ve akademik oluşumuna uygun.

Rahmani, Şarku’l Avsat ile yaptığı röportajda izlediği yol hakkında konuştu ve “nörobilim alanında yüksek lisans derecesi almadan önce elektrik, ardından inşaat, mühendislik ve dezenfeksiyon okuduktan sonra sanatı keşfettiğini” belirtti. Ayrıca sanatın hangi alanında olacağını belirlemese de gelecekte sanatçı olacağına küçük yaşlardan itibaren inandığını kaydetti. Geriye kalan en önemli şey ise fark edilmek ve kendisine has bir imza ile yolunu bulmaktı.
Tüm bunlardan sonra Rahmani, internet üzerinden tanıştığı, mühendislik hesaplamalarına dayanan sanatsal bir anlayışı denemeyi seçtiğini ifade etti. Rahmani, 2010-2016 yılları arasında, matematiksel olarak verilen seçimi mühendislik özelliklerine göre çizime aktarmak için çalıştı.
Rahmani, ilk sanat sergisine hazırlanırken 2017 yılında Bahreyn'de düzenlenen Nasser bin Hamad Uluslararası Gençlik Yaratıcılığı Ödülü'nde “Sanat” kategorisinde üçüncülük ödülüne layık görüldüğünü belirtti. Bu küresel yarışmadaki zaferinin, Fas'ta tanınmadan önce, kendisini yurtdışından geniş bir izleyici kitlesine tanıttığını da sözlerine ekledi.

2019 yılında Rahmani “Aryan İpliği” başlığıyla Rabat'ta ilk sergisini açtı. Sergi, Girit adasındaki Kral Mino'nun insan etiyle beslenen yarı insan yarı boğa şeklinde Minotaur adlı bir canavara sahip olduğunu söyleyerek buna yer verdiğinden bir açıdan Yunan mitolojisini anımsatıyordu. Bu canavar karmaşık bir labirentte yaşıyordu ve birisi bu labirente girerse oradan çıkamazdı. Böylece canavar onu avlardı. Atina kralının oğlu Theseus, adayı bu canavardan kurtarmak için geldi. Kral Mino'nun kızı Prenses Aryani onu görünce hemen ona aşık oldu ve ona bir kılıç ve bir yumak ip verdi. Sonra Theseus labirente girdi ve ipin geri kalanını elinde tutarak labirent içinde yürürken ipi gevşetmeye başladı. Canavar karşısına çıkınca onu yendi ve ülkeyi onun şerrinden kurtardı. Theseus labirentten sağ salim çıkmak için ipliği takip etti.
Moda Haftası etkinlikleri kapsamında sergi organizasyonunun programlanmasına ilişkin olarak Rahmani, ipliğin tasarımcılar arasında ortak bir malzeme olmaya devam ettiğini, ancak kendisinin amacının, ipliğin sanat, formasyon ve geleneksel eserlerle ilgili diğer alanlarda kullanılabileceğini vurgulamak olduğunu belirtti.
Rahmani’nin sergilerini takip eden kişi, sanatsal yönü olan, net mühendislik izlerine sahip eserler üzerinde durmuş ve bunlar üzerine düşünmüş olur. Sanat eserleri yoğun derecede odaklanma ve dikkat ile çok fazla bağlılık ve katılım gerektiren işler. Öyle ki bu özen, sanat eserinde kullanılmak üzere onaylanan yaklaşım ve önerilen teknik model ile bağlantılı olarak açılar, alan kullanımı ve dişin vidalarla ilişkisi düzeyinde olmakta.
Uluslararası Ansiklopedi’nin tanımına göre filografi" veya "ip sanatı", kalem ve kağıt yerine ip ve çivinin kullanıldığı resim dallarından biri. Bu sanatta bir tahta parçası üzerine çiviler sabitlenir. Daha sonra iplikler, gerekli paneli üretmek için çivilere geçirilir. Vidaları gereken yere takmak hassasiyet gerektirdiğinden zor sanatlardan biri olarak kabul edilir. Araştırmalar, bu sanatın insanların psikolojik stresten kurtulmasına yardımcı olduğunu ve özellikle her yaşa uygun bir sanat olduğu için sabırlı ve cömert olunduğu takdirde yapılabileceğini vurguluyor.



Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde artık bir tampon bölge yok

Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
TT

Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde artık bir tampon bölge yok

Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)

Halil Musa

İsrail ordusu, ‘ileri savunma cephesi’ kurmak amacıyla Suriye'nin işgal altındaki toprakları Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgede askeri üsler kurmaya devam ediyor. Bu üsler, tampon bölgenin ötesine geçerek Golan Tepeleri’nin doğusundaki Suriye topraklarının derinliklerindeki köylere kadar ilerliyor.

Söz konusu askeri üsler, Şeyh Dağı'nın (Hermon Dağı) kuzeyinden batıya doğru Dera'nın batı kırsalındaki Yermuk Havzası’na kadar uzanan Suriye-Ürdün-İsrail sınır üçgeninde yer alıyor.

İsrail'in 8 Aralık 2024 tarihinden bu yana Suriye’de işgal ettiği toprakların yüzölçümü 500 kilometrekareyi aşarak Golan Tepeleri’nin yarısı kadar bir alana ulaştı.

En büyük ve stratejik açıdan en önemli üs, deniz seviyesinden 2 bin 814 metre yüksekliğindeki Şeyh Dağı'nın zirvesinde yer almakta ve başkent Şam’a, Lübnan'ın Bekaa Vadisi’ne ve İsrail’in kuzeyine hâkim bir konumda.

İsrail ordusu, bu üssü Suriye ordusunun geçen yılın sonunda Esed Beşşar rejiminin düşüşüyle birlikte çekilmeden önce kullandığı yerlerde kurdu.

Üs, 1974 yılında İsrail ile Suriye arasında imzalanan Ayrışma Anlaşması ile kurulan tampon bölgenin dışında yer alıyor.

Her sabah Şam'da

Birkaç ay önce üssü ziyaret eden İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’nın her sabah Şam'daki başkanlık sarayında gözlerini açtığında İsrail Savunma Ordusu'nun onu Şeyh Dağı'nın tepesinden izlediğini ve bizim burada, Suriye’nin güneyindeki tüm güvenlik bölgesinde Golan Tepeleri ve Celile halkını onun tehditlerinden korumak için bulunduğumuzu hatırlayacak” ifadelerini kullandı.

İsrail’in söz konusu askeri üslerinde, İsrail ordusunun üç tugayı konuşlu. Bu tugaylar 210. Bölgesel Bashan Tümeni'ne bağlı. İsrail, Şeyh Dağı'nın eteklerinden Dera’nın batı kırsalındaki Hamma bölgesine (Yermuk Nehri havzası) kadar uzanan 70 kilometre uzunluğundaki tampon bölge boyunca 10'dan fazla askeri üs kurdu.

Üsler, Cibata el-Haşeb, el-Hamidiye, Kuneytra, Kahtaniye, Tel Kuna, Tel el-Ahmer eş-Şarki ve Tel el-Ahmer el-Garbi köylerine kuruldu.

jı8uk

İndependent Arabia’ya konuşan kaynaklar, İsrail ordusunun şu anda Kenitra kırsalındaki Kudna kasabası yakınlarındaki Tel Ahmer’in doğusunda bir askeri üs inşa ettiğini ve bu üssün Tel Ahmer'in batısındaki başka bir askeri üsse ekleneceğini söyledi.

İsrail ordusu, bu askeri üslerin yakınlarındaki evleri yıkıyor. Son haftalarda, Kuneytra kırsalında yer alan Hamidiye köyünde 16 evi yıktı.

İsrail ordusu, Dera’nın batı kırsalında güvenlik ve askeri operasyonlar yürütmek üzere Mariye beldesi yakınlarında bir askeri üs kurdu.

İsrail, bu üsleri kurarak ordusunun bölge üzerindeki kontrolünü güçlendirmeyi ve iki taraf arasındaki ‘çatışmayı önleme anlaşmasına’ aykırı olarak Suriye'nin güneyinde yeni bir gerçeklik oluşturmayı hedefliyor.

Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF), Kuneytra’daki başlıca karargahı ve Nebe el-Fevvar köyündeki başka bir karargahı ile Şeyh Dağı eteklerindeki diğer karargahları aracılığıyla tampon bölgede çalışmalarını sürdürüyor.

Dişleri olmayan bir ülke Suriye

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Suriye’nin Golan Tepeleri’nde kontrol ettiği bölge, bin 800 kilometre karelik yüzölçümüyle Suriye'nin yüzölçümünün yaklaşık yüzde birini oluşturuyor. İsrail 1967 yılında Golan Tepeleri’nin bin 160 kilometre karelik kısmını ele geçirmişti. Son aylarda ise kontrolünü 500 kilometre karelik bir alana daha genişletti.

İsrail ordusu bu üsler aracılığıyla kuzeyde Şeyh Dağı'ndan güneyde sınır üçgenine kadar uzanan onlarca Suriye köyüne baskınlar ve aramalar düzenleyerek, ‘terörizmin altyapı tesisleri’ olarak adlandırdığı yerleri hedef alıyor ve ‘kuzey cephesinden gelebilecek tehditleri önlemek’ için askeri faaliyetlerde bulunuyor.

İsrail ordusu, birkaç gün önce ‘Suriye'nin güneybatısındaki Ummu el-Lahs ve Ayn el-Bustali bölgelerinde İran'a bağlı dört silahlı kişiyi’ tutukladığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, ‘İsrail'in kuzey sınırlarının güvenliğini sağlamak için tampon bölgede ve ona yakın birkaç ek noktada faaliyet gösterildiği’ belirtilirken nerelerde konuşlandığına değinmekten kaçındı.

Suriyeli kaynaklara göre İsrail ordusu birkaç hafta önce bu köylerde, özellikle de Yermuk Havzası'nda bulunan Dera ilinin batı kırsalında ve Kuneytra kırsalında nüfus ve sosyal araştırmalarını tamamladı.

İsrail ordusu, Suriye'nin güneyindeki güvenlik bölgesinin silahsız ve tehditlerden arındırılmış olmasını sağlamak amacıyla Suriye'de süresiz olarak kalmaya hazır olduğunun altını çizdi.

Suriyeli stratejist Fayez el-Esmer, “İsrail, Beşşar Esed rejiminin düşüşünü fırsat bilerek Suriye'yi dişsiz ve pençesiz hale getirmeye ve Golan Tepeleri’ndeki kontrol alanını genişletmeye çalışıyor” yorumunda bulundu.

Tel Aviv'in bunun durumun perde arkasında Ayrışma Anlaşması dışında yeni bir anlaşma dayatmak istediğini düşünen Esmer, “Bu anlaşma, Tel Aviv'e tampon bölgede erken uyarı istasyonları kurma ve güvenliğini sağlama bahanesiyle bölgeye ABD askerleri konuşlandırma imkanı verecek” dedi.

Suriyeli stratejist, İsrail’in Ahmed eş-Şara liderliğindeki yeni Suriye yönetimine güvenmediği için tıpkı 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'e düzenlediği Aksa Tufanı Operasyonu gibi bu kez Suriye topraklarından yeni bir saldırı düzenlenmesinden çekindiğini söyledi.

1974 tarihli Ayrışma Anlaşması’nın çöküşü

Stratejist Anan Vehbi ise İsrail'in bu üsler aracılığıyla güvenlik tehditlerine karşı önleyici saldırılar düzenlemeye dayanan yeni çatışma kuralları dayatmak istediğini düşünüyor. Bu yeni üslerin çatışmanın devam etmesini sağlamak, ancak büyük bir savaşa değil, düşük yoğunluklu bir çatışmaya yol açmak amacıyla kurulduğunu söyleyen Vehbi, “İsrail ordusunun bu bölgelerden çekilmesini imkânsız görüyorum, çünkü Tel Aviv bu bölgelerden hareketle Suriye'nin güneybatısının tamamında güvenlik hakimiyeti kurmak istiyor” değerlendirmesinde bulundu.

8ı
Netanyahu, Golan Tepeleri konusunda Ayrışma Anlaşması’nın çöktüğünü açıkladı (Reuters)

Öte yandan Suriye Dışişleri Bakanlığı, Tel Aviv'in Şam ile ilişkilerin ‘normalleştirilmesi’ konusundaki ilgisini dile getirmesinin ardından, Suriye'nin 1974 yılında İsrail ile imzalanan Ayrışma Anlaşması’na geri dönmek için ABD ile iş birliği yapmaya hazır olduğunu açıkladı.

Suriyeli yetkililer, İsrail'in Suriye'nin askeri cephaneliğine yüzlerce hava saldırısı düzenlemesi ve Beşşar Esed rejiminin düşmesinden sonra ülkenin güneyine girmesinin ardından ‘tansiyonu düşürmek için’ İsrail ile dolaylı müzakereler yürüttüğünü kabul etti.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Suriye ve İsrail'in ABD'nin arabuluculuğunda ‘sınırlarında sükuneti yeniden tesis etmeyi amaçlayan’ ciddi görüşmeler yaptığını doğruladı.

Suriye'den resmi bir kaynak ise ‘İsrail ile barış anlaşması imzalanacağına dair açıklamalar yapmak için zamanlamanın doğru olmadığını, ancak Tel Aviv'in 1974 tarihli anlaşmaya tam olarak uyması ve işgal ettiği bölgelerden çekilmesi halinde yeni anlaşmaların müzakere edilebileceğinden söz edilebileceğini’ söyledi.