Cübbe ve şaşiye… Tunusluların kıyafet kimliği

Geleneksel kıyafetlerin önemini vurgulamak ve geleneksel endüstrilere yatırımı teşvik etmek için Geleneksel Kıyafet Günü düzenlendi

Tunus'ta kadın kıyafetlerinin evrimi / Fotoğraf: Independent Arapça

Hüda Trablesi
Tunus, 1996'dan bu yana her yıl 16 Mart'ı Ulusal Geleneksel Kıyafet Günü olarak kutluyor.
Tunuslular bu vesileyle kamu kurumlarında, okullarda, enstitülerde ve üniversitelerde geleneksel kıyafetlerini sergiliyor ve gençleri normal günlerde geleneksel kıyafetleri giymeye teşvik etmek için sokaklar gösterileri ve benzeri etkinlikler düzenleniyor.
Organizatörler bu ulusal vesileyle, Tunus kimliğini tanıtmayı, turizmi teşvik etmeyi, Tunus'un geleneksel kıyafetlerine saygıyı geri kazanmayı ve geleneksel kıyafetler ile yenilik arayan birçok genç ve zanaatkârı kendine çeken geleneksel endüstrilere yatırımı teşvik etmeyi amaçlıyor.
Ulusal El Sanatları Ofisi Medya Sözcüsü Samiye Furati, "Devlet tarafından düzenlenen yarışmalar, Tunus modasına geleneksel kıyafetleri getirmiş ve yeniliği teşvik etmek için dünyaya ulaştırmıştır" açıklamasında bulundu.
Bu yarışmalardan en dikkat çekeninin 'el-Hamse el-Zehebiye' yarışması olduğunu belirtti. 

Yenilik ve düşünce açısı
Ayrıca, Tunuslu genç tasarımcı Meryem Barbary, "Bana göre giyimin bir fikir, tarih ve mirasla ilişkilendirilmeli olması gerekir. Bu nedenle yeniliklerimin mirasımıza ve zengin ve çeşitli geleneklerimize dayanması gerektiğine karar verdim" dedi. 
Geleneksel kıyafetler üzerinden yenilikçilik ve düşünce açısı hakkında Barbary "Tunus'taki genç tasarımcılar özellikle de birçoğunun elbiseleri günlük hayatımıza uyarlamayı başarmış olması nedeniyle çok motive edici ve cesaret verici. Bu meydan okuma yani kıyafetlerin modernizasyonu, son yıllarda tasarımcılar için öne çıkan meydan okuma oldu" ifadelerini kullandı. 
Barbary, sözlerine şunları ekledi:
"Bu yolla uluslararası markalardan abartılı fiyatlara aldığımız kaban yerine bize benzeyen, kaşabiye benzeri bir elbise giyerek özel bir tarz sahibi oluyoruz."
Genç tasarımcı, "yeniliğin izlerini taşıyan geleneksel Tunus kıyafetlerinin, yurt dışından gelen elbiselere bir alternatif olabileceğine" inanıyor.

Medeniyetlerin tanığı 
Geleneksel Tunus erkek giysisinin ana parçasını temsil eden Tunus cübbesi, ülkede birçok kültür ve medeniyetin geçişine tanıklık eden geleneksel kıyafetlerin bir simgesini teşkil ediyor.
Tunuslu cübbe terzisi Reşit el-Karkuri, cübbe hakkında şunları söyledi:
"Endülüs ve Osmanlı gibi Tunus'tan geçen çeşitli uygarlıklardan nakış, kumaş ve renklerle etkilenmiş olan, orijinal bir Berberi elbisesidir."
Cübbe, boyun kısmında işlemeli bir açıklığı ve kolların olduğu yerde iki açıklığı olan bol, bir dış kıyafet olarak biliniyor. Kumaş türüne ve yapıldığı malzemeye bağlı olarak farklı türleri bulunuyor.
Kollar ve bacaklar hariç tüm vücudu saran bu elbise, yün veya ipekten yapılıyor ve genellikle erkekler tarafından özel günlerde ve bayram gibi dini günlerde giyiliyor.
Tunuslu tasarımcılar, erkek cübbesinin renklerinde bazı değişiklikler yaparak kadınların da giydiği bir giysi haline geldi.
Kafaya takılan kırmızı bir şapka olan 'şaşiye' de Tunus kültüründe yer alıyor. Şaşiye geleneksel giysinin en önemli temel parçalarından biri olarak kabul ediliyor.
Son yıllarda, genç erkek ve kadınları cezbetmek için çeşitli tarzları üretildi. Şaşiye, birkaç Afrika ve Arap ülkesi, Libya, Cezayir, Fas, Sudan, Nijer ve Orta Doğu'daki diğer ülkelere yapılan ihracatı sebebiyle yurt dışındaki popülerliği ile de biliniyor.