Kolombiya'da son 5 yılda 210 bin 880 hektar ormanlık alan yok oldu

Kolombiya'nın "Amazon Ormanları"na açılan kapısı olarak bilinen Caqueta yönetim bölgesinde son 5 yılda 210 bin 880 hektarlık orman, sığır yetiştiriciliğine alan açmak için yasa dışı kesildi.

Kolombiya'da son 5 yılda 210 bin 880 hektar ormanlık alan yok oldu
TT

Kolombiya'da son 5 yılda 210 bin 880 hektar ormanlık alan yok oldu

Kolombiya'da son 5 yılda 210 bin 880 hektar ormanlık alan yok oldu

Uzun yıllar devlet ile Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) arasında yoğun çatışmaların yaşandığı Caqueta bölgesi, Kasım 2016'da barış anlaşması imzalanmasının ardından çevresel sorunlarla mücadele ediyor.
FARC üyelerinin bölgeyi terk etmesinden sonra büyükbaş ticareti yapmak isteyen yerleşimciler, sığırlarına alan açmak için ormanları yakıyor. Silahlı gruplar ise otorite boşluğundan istifade ederek silah satın almak için ağaçları kesip satıyor.
Çevre Bakanlığına göre ülkede yapılan kereste ticaretinin yüzde 47'si, yasa dışı ağaç kesiminden sağlanıyor.
Basına yansıyan haberlere göre Caqueta'ya bağlı San Vicente del Caguan ve Cartagena del Chaira kasabalarında, FARC'ın silah bırakmasıyla ortaya çıkan çok sayıda silahlı grup, bölge halkını tehdit ettikten sonra arazileri düşük bedellerle satın alarak ormanları talan ediyor.
Ülkede devletin güvenlik tedbirlerinin ve denetimlerinin yetersiz olması nedeniyle orman arazilerinin talan edilmesi durdurulamıyor.
Yapılan araştırmalara göre Caqueta yönetim bölgesinde son 5 yılda 210 bin 880 hektarlık orman, sığır yetiştiriciliğine alan açmak için kesildi.
AA muhabirleri, insansız hava aracıyla bölgede yıllardır süren ormanların talan edilmesini görüntüledi.
Görüntüler, Kolombiya'nın Caqueta bölgesinde bulunan Porto Riko'da yer alan ormanların nasıl yok olduğunu gözler önüne seriyor.
Zengin bitki örtüsü, devasa nehirleri ve muazzam düz ovalarıyla bilinen Caqueta'da büyükbaş yetiştiriciliğinin yanı sıra süt ürünleri ve balıkçılık yapılıyor.
Yerel lider Oswaldo Zafirecudo Kuyoteca, yaptığı açıklamada, yetişmesi 80 ila 100 yıl süren ağaçların belli bir miktar para karşılığında kesildiğini söyledi.
Kuyoteca, silahlı grupların tehdit ve baskıları nedeniyle ata yurtlarını terk etmeye zorlandıklarını belirterek hükümetten yardım beklediklerini vurguladı.

60 milyon hektar orman alanı var
Orman ve Karbon İzleme Sistemi Başkanı Ederson Carera, Kolombiya'nın bir orman ülkesi olduğuna dikkati çekerek "Bu ülke topraklarının yarısından fazlası yani 60 milyon hektarı orman alanı." değerlendirmesinde bulundu.
Carera, Choca bölgesinde 10 bin 46 hektarlık alan, Amazon'da 60 bin 373 hektar, Antioquia'da 20 bin 582 hektar ve Kuzey Santander'de ise 4 bin 92 hektar alan tahrip edildi.

Yeşil alan 50 ila 70 yılda yok olabilir
Amazon Üniversitesinden Prof. Dr. Jorge Pulecio, “Yeşil Çevre” dergisine yaptığı değerlendirmede, Caqueta'daki orman alanının sığır yetiştiriciliği için uygun olmadığını, bu faaliyetlerin ekosistemde telafisi olmayan imkansız zararlara yol açtığını söyledi.
Pulecio, ormanların kesilmesinin bu hızla gittiği taktirde bölgedeki yeşil alanın 50 ila 70 yılda yok olabileceği uyarısında bulundu.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi