عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Birleşik Krallık seçimini yaptı: Ay'a nükleer reaktör gönderecek

"İnsanların 50 yıldan uzun bir süre sonra ilk kez Ay'a ayak bastığını görmeye hazırlanıyoruz"

Rolls-Royce, nükleer reaktörünün Ay yüzeyinde nasıl görünebileceğini böyle resmetti (Rolls-Royce)
Rolls-Royce, nükleer reaktörünün Ay yüzeyinde nasıl görünebileceğini böyle resmetti (Rolls-Royce)
TT
TT

Birleşik Krallık seçimini yaptı: Ay'a nükleer reaktör gönderecek

Rolls-Royce, nükleer reaktörünün Ay yüzeyinde nasıl görünebileceğini böyle resmetti (Rolls-Royce)
Rolls-Royce, nükleer reaktörünün Ay yüzeyinde nasıl görünebileceğini böyle resmetti (Rolls-Royce)

Birleşik Krallık hükümeti, Ay'da nükleer reaktör inşa etmesi için Britanyalı lüks otomobil üreticisi Rolls-Royce'u seçti.
Birleşik Krallık Uzay Ajansı'ndan (UKSA) yapılan basın açıklamasında, Rolls-Royce'un gelecekte Ay'da kurulması planlanan insanlı üs için prototip üreteceği bildirildi.
Firmada görev alan araştırmacılar ve mühendisler, "Mikro Reaktör" adı verilen prototip için araştırma programı geliştiriyor.
UKSA proje için firmaya 2,9 milyon sterlinlik (yaklaşık 67 milyon TL) hibe verecek.
Finansmanın özellikle reaktörün ısı üretmek için kullanacağı yakıtı incelemek, bu ısıyı aktarmanın yollarını araştırmak ve ısıyı elektriğe dönüştürmek için gereken teknolojileri değerlendirmek için kullanılacağı belirtildi.
Proje başarıya ulaşırsa gelecekte Ay'a gidecek astronotların kuracağı yerleşim birimine enerji sağlamak üzere gerçek bir reaktör inşa edilecek.
Rolls-Royce, reaktörün 2029'a kadar Ay'a gönderilmeye hazır olacağını duyurdu.
Birleşik Krallık Bilim, Yenilik ve Teknoloji Bakanlığı yetkilileri, projenin ABD'nin uzay ajansı NASA'nın Ay planları doğrultusunda gerçekleştirileceğini kabul etti.
Bakanlıktan gelen açıklamada konuyla ilgili şu ifadeler yer aldı:
"İnsanların 50 yıldan uzun bir süre sonra ilk kez Ay'a ayak bastığını görmeye hazırlanıyoruz. Rolls-Royce'un modüler reaktörü bir Ay üssünde kullanılabilecek yeni enerji kaynaklarına öncülük edecek. Bu gibi heyecan verici araştırmaları destekliyoruz."
NASA, 2026'da astronotların Ay'a yeniden adım atmasını sağlayacak Artemis programı üzerinde çalışıyor. Bu esnada sadece ABD'li kurumlar değil, dünyanın dört bir yanından uzay ajansları da Artemis görevi doğrultusunda hazırlıklara başladı.
Bu arada ABD Enerji Bakanlığı da 2020'de Ay ve Mars üzerinde nükleer santraller inşa etmek istediklerini açıklamıştı.
Nükleer araştırma tesisi Idaho Ulusal Laboratuvarı, Enerji Bakanlığı ve NASA, bu reaktörlerin geliştirilmesi için sunulan fikirleri halen değerlendiriyor.
 
Independent Türkçe, Gizmodo, Futurism

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging