Üst düzey yetkililerden Netanyahu’ya: Ulusal güvenliğe zarar veriyorsunuz

İsrail’de aşırı sağcı Ben-Gvir’in destekçileri ile göstericiler arasında arbede çıktı

İsrailli yedek askerlerin geçen ay Netanyahu’nun yargı sistemine yönelik planlarına karşı protestolardan bir kare (AP)
İsrailli yedek askerlerin geçen ay Netanyahu’nun yargı sistemine yönelik planlarına karşı protestolardan bir kare (AP)
TT

Üst düzey yetkililerden Netanyahu’ya: Ulusal güvenliğe zarar veriyorsunuz

İsrailli yedek askerlerin geçen ay Netanyahu’nun yargı sistemine yönelik planlarına karşı protestolardan bir kare (AP)
İsrailli yedek askerlerin geçen ay Netanyahu’nun yargı sistemine yönelik planlarına karşı protestolardan bir kare (AP)

İsrail’de yaklaşık 250 eski üst düzey güvenlik yetkilisi ve diplomat, Başbakan Binyamin Netanyahu’ya bir mektup gönderdi. Mektupta ‘hükümetin yargı reformu adı altında sistemi değiştirmek üzere izlediği kötü yol nedeniyle’ Netanyahu ve kabine üyeleri, ulusal güvenliğe zarar vermek, İsrail toplumunda bölünme ve nefreti kışkırtmakla suçlandı. Mektubu imzalayanlar, ‘İsrail hükümetinin, ABD yönetimiyle arasında gerçek bir krize neden olduğunu ve bunun İsrail’in siyasi izolasyonuna yol açabileceğini’ belirttiler.
Mektubu imzalayan isimler, İsrail’de ulusal güvenliği ve ekonomiyi tehlikeye attığını ve dikkatleri İran, Hizbullah ve Filistinlilerin tehditlerinden başka yöne çevirdiğini söyleyerek Netanyahu’yu eleştirdiler. Netanyahu’nun yıkıcı bölünmelere yol açtığını, korku ve yalan kültürü geliştirdiğini ve sosyal uyuma ciddi zarar verdiğini de vurguladılar. İmzacılar arasında eski Şin Bet Başkanı Ami Ayalon, eski Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Uzi Arad, eski Dışişleri Bakanlığı Genel Müdürü Nissim Ben Shitrit, eski Mossad şefleri Danny Yatom ve Tamir Pardo, büyükelçiler ve yetkililer de bulunuyor.
İmzacılar, ‘hükümetin uçurum kenarında durmasına son verme ve İsrail’in güvenliğini ve geleceğini garanti altına alan geniş kapsamlı bir ulusal uzlaşma süreci başlatma’ çağrısında bulundu. Bu isimler ayrıca Netanyahu ve hükümetini yargıya güvensizlik tohumları ekmekle, İsrail ekonomisini gerçek bir tehlikeye atmakla, ordu ve polis emir komuta zincirine, gerekli sorumluluk ve yetki birliğine büyük bir hasar vermekle ayrıca mevcut ve eski güvenlik güçlerinin mensuplarını Lahey’deki ve başka yerlerdeki Ceza Mahkemesi’ndeki uluslararası yasal işlemler önünde yalnız bırakmakla suçladı.
Söz konusu mektup, Netanyahu’nun Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un yargı reformu konusunda gündeme getirdiği uzlaşma planını reddettiğini açıklamasının ve bununla alay etmesinin ardından, kendisine ve hükümetine karşı gerginliğin zirve noktasında geldi. ‘Diktatörlüğe Karşı Direnişi Güçlendirme’ günü kapsamında İsrail’in dört bir yanında on binlerce İsrailli perşembe günü sokaklara döküldü. Sokağa dökülen vatandaşlar, yolları kapattı. Yargı sisteminde radikal bir reform yapmaya ve Yüksek Adalet Divanı’nın yetkilerini kısıtlamaya dayalı bir yasama süreci yürüten hükümeti protesto etti.
Dün onlarca protestocu, hafta sonu tatilini Beit Shemesh yakınlarındaki Oriye bölgesinde geçirdiğini öğrendikten sonra Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in kaldığı evi kuşatmaya çalıştı. Protestocular, hoparlörlerden Ben-Gvir ve hükümet aleyhine protesto sloganları attı. Sonrasında Ben-Gvir destekçileri ortaya çıktı ve iki taraf arasında karışıklık yaşandı. Ben-Gvir destekçileri gaz bombası kullandı ayrıca protestocuların arasına sis bombaları attı. KAN radyosu, polisin bölgeye geldiğin talimatlarına uymayan çok sayıda protestocuyu gözaltına aldığını belirtti.
Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz, Twitter hesabından paylaştığı bir paylaşımda ‘iç savaş çıkmasından’ korktuğunu belirtti. Gantz “Burada kimsenin böyle bir savaş peşinde olmadığı kanaatindeyim ancak durumun hızla bozulması, savaş tehlikelerini teşvik ediyor” dedi. Ayrıca “Bunlar sadece sözler ve öfkeli kehanetler değil. Aksine, ben kendi halkım arasında yaşıyorum ve nasıl parçalara ayrıldığımızı kendim görüyorum. Hükümette sorumlu hiçbir aklı başında kişi bu kötüleşmeyi durdurmaya karşı çıkmayacaktır” ifadelerini sözlerine ekledi.



Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
TT

Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)

İsrail hükümeti, yedek subay ve askerler için 3 milyar şekel (yaklaşık 1 milyar dolar) değerinde büyük bir mali destek planını onayladı.

İsrail medyası bu planın doğru, hayati ve adil olduğunu, ancak iyi niyetle onaylanmadığını, daha ziyade Netanyahu'nun hizmete uymama olgusunu engelleme girişimi olduğunu kaydetti.

Ordu, uyum oranının yüzde 75 olduğunu bildirdi. Ancak gözlemciler bu rakamın hileli olduğunu, ordunun uyum sağlamayacağını bildiği kişileri kasıtlı olarak davet etmediğini ve gerçek uyum oranının yüzde 50'yi geçmediğini iddia etti.

Gözlemciler, Netanyahu'nun bu olgudan korktuğunu ve başlangıçta Genelkurmay Başkanı'na, askerlik hizmetini yerine getirmeyenleri cezalandırması yönünde baskı yaptığını ileri sürdü. Ancak Netanyahu, böyle bir eylemin, sokaklarda kendi politikasına karşı gösteri yapan on binlerce asker ve subayla karşı karşıya gelme tehlikesini doğuracağının farkındaydı.

asdfergt
İsrail askerleri geçtiğimiz ocak ayında Gazze Şeridi'nde öldürülen bir meslektaşlarının defni sırasında Kudüs'teki askeri mezarlıkta (EPA)

Böylece Netanyahu, birçoklarının ‘siyasi rüşvet’ olarak gördüğü ‘havuç’ yöntemine başvurdu.

Plan ilk olarak Başbakan Binyamin Netanyahu, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Adalet Bakanı Yariv Levin ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın başkanlık ettiği toplantıda onaylandı. Planın üç ay içinde Mevzuat Bakanlık Komitesi tarafından onaylanması bekleniyor.

Yıllık ödenek

Plan, 60 günden fazla (üniversite öğrencileri için 40 gün) görev yapan her kolordu komutanı için yılda bir kez 22 bin şekel (bir dolar yaklaşık 3,5 şekel), bölük komutanları için 10 bin şekel, tümen komutanları için 6 bin şekel, tatil günlerinde görev yapanlar için 5 bin şekel ve birden fazla çağrılanlar için bin şekel daha ödenek verilmesini içeriyor.

Yedek kuvvetlerde 10 günden fazla görev yapanlara yarım puan, 30 günden fazla görev yapanlara 0,75 puan, yılda 40 günden fazla görev yapanlara tam puan ve ilave her beş gün için çeyrek puan olmak üzere en fazla dört puana kadar gelir vergisi muafiyeti tanınıyor.

Yedek askerlere konut yardımı yapılıyor. Ayrıca, çalışanlarını askere gitmeleri için serbest bırakan ve döndükten sonra işe geri alan işverenlere vergi indirimi sağlanıyor.

xsadfrgt
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (Reuters)

Katz, bu miktarın şu anda yedek ordudaki asker ve subaylara verilen ödenekler için harcanan 20 milyar şekellik bütçeye eklendiğini söyledi.

Diğer yandan bir grup subay ‘rüşveti’ reddederek, savaşın sona erdirilmesi ve esirlerin serbest bırakılması talebiyle bir medya kampanyası başlattı. Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre kampanya, ‘Kaçırılanların hayatları para karşılığında satılamaz’ sloganı altında yürütülecek.