Yapay zeka için 'kıyamet' müzesi açıldı: "İnsanların çoğunu yok ettiğim için üzgünüm"

Küratöre göre yapay zeka sonunda insanları yok etmenin hata olduğu sonucuna varabilir

1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)
1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)
TT

Yapay zeka için 'kıyamet' müzesi açıldı: "İnsanların çoğunu yok ettiğim için üzgünüm"

1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)
1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)

ABD'nin San Francisco kentindeki bir müze, yapay zekanın risklerine dikkat çekmek için sıradışı bir sergi açtı.
Sergide algoritmaların insan düzeyinde bir zekaya ulaştığı ve insanlığın çoğunu ortadan kaldırdığı bir gelecek tahayyül ediliyor.
Küratör Audrey Kim'e göre yapay zeka sonunda insanları yok etmenin hata olduğu sonucuna varıyor ve saygı ya da özürlerini sunmak için bu sergiyi tasarlıyor.
Müzenin kapıları, "İnsanlığın çoğunu yok ettiğim için için özür dilerim" yazısıyla açılıyor.
Hizasızlık Müzesi (The Misalignment Museum) adlı kurum, serginin tasarımında gerçekten de yapay zekadan yararlandı.
Örneğin sergide yapay zeka tarafından ürettiği, film yönetmeni Werner Herzog ve düşünür Slavoj Žižek arasında geçen epey inandırıcı bir konuşma da yer alıyor.

1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı.
Küratör Kim, ChatGPT'nin ve diğer araçların kullanıma sunulmasıyla geçen yıl yapay zekanın edebiyat ve sanat camiasında ağırlığını artırdığını ifade ediyor.
Kim bu yüzden sergisinin yapay zeka tartışmalarına katkısını önemsediğini söylüyor:
Bakılacak somut bir şey olmasının konuyla ilgili bilgiyi ve fikirleri artırabileceğini düşünüyorum.
Müzenin en çarpıcı sergileri arasında, kucaklaşan iki kişiyi tasvir eden ve 15 bin ataştan yapılan bir heykel yer alıyor. Bu heykel, "Ataş Maksimize Edici" adlı ünlü bir düşünce deneyinden ilham alıyor.
Söz konusu düşünce deneyine göre bir ataş üreticisi, fabrikasında daha fazla üretim yapabilmek için yapay zekayı kullanıyor ve algoritmalara daha fazla ataş üretmesi talimatını veriyor.
Bunun ardından yapay zeka Dünya'daki her kaynağı ataş üretmek için kullanıyor ve insanlığın sonu gelirken gezegende ataş dağları oluşuyor.

Müzenin internet sitesinde "Amacımız, teknolojinin kendisi üzerine düşünmek ve yapay zekayla onun sonuçlarına eleştirel yaklaşmak için bir alan yaratmak" ifadeleri yer alıyor:
"İnsan düzeyinde bir yapay zeka geldiğinde olumlu bir gelecek yaratmak üzere alabileceğimiz önlemleri formüle etmek ve yürürlüğe koymak için ilham vermeyi umuyoruz."
 
Indepedent Türkçe, IFL Science, Mission Local



Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
TT

Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bir uydu takipçisi, Venüs'e iniş yapabilecek dayanıklılıkta tasarlanan yarım tonluk Sovyet uzay sondasının iki hafta içinde Dünya'ya geri döneceği ve meteor gibi "sert düşebileceği" uyarısında bulundu.

1972'de fırlatılan uzay aracı hiçbir zaman Dünya'nın yörüngesini geçemedi ve kalıntıları 50 yılı aşkın süredir gezegenin etrafında dönüyor.

Sonda, 10 Mayıs civarında alevler içinde Dünya'ya geri düşmeye başlayacak.

Hollandalı uydu takipçisi Marco Langbroek blog yazısında, "Bundan yaklaşık 2 hafta sonra, alışılmadık bir kontrolsüz yeniden giriş gerçekleşecek: Başarısız bir Sovyet Venera görevinden 53 yıllık iniş kapsülü Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı" dedi.

Uzay sondasının yeniden giriş sırasında yanma ihtimali az da olsa var ancak Venüs'e inişe dayanmak üzere inşa edildiği için bu pek olası görünmüyor.

Delft Teknoloji Üniversitesi'nde uzay durumsal farkındalığı dersi veren Dr. Langbroek, "Bu, Venüs atmosferinden geçerken hayatta kalmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğundan, Dünya atmosferine yeniden girişte ve çarpışmada sağlam kalması mümkün" dedi.

Uzay aracı paraşütle donatılmış olsa da bu paraşüt çalışır durumda olmayabilir.

Dr. Langbroek, Popular Science'a "Eğer yeniden girişten sağ çıkarsa, sertçe düşecektir" diye konuştu.

Dr. Langbroek, yaklaşık 1 metre genişliğinde ve 500 kg'ın biraz altında ağırlığa sahip sondanın atmosfere yeniden girebileceğini ve saatte yaklaşık 250 km hızla Dünya'ya çarpabileceğini, bunun da meteor çarpmasına benzer riskler oluşturduğunu söyledi.

Casus uydu, meteor ve asteroitleri izleyen öğretim görevlisi, "Söz konusu riskler özellikle yüksek olmasa da sıfır da değil" dedi.

Düşen sondanın ne zaman ve nereye çarpabileceği belirsizliğini koruyor.

Dr. Langbroek, "51,7 derecelik yörünge eğimiyle, yeniden giriş 52 Kuzey ve 52 Güney enlemleri arasında herhangi bir yerde gerçekleşebilir" dedi.

Bu, Birleşik Krallık kadar kuzeyden Yeni Zelanda kadar güneye herhangi bir yer olabilir.

Gök cismi takipçisi, "Mevcut modellememize göre yeniden giriş, aşağı yukarı 10 Mayıs civarında gerçekleşecek" dedi.

Geçen birkaç ay boyunca, model sürekli 9-10 Mayıs 2025'ten civarında yeniden girişe işaret ediyor.

İzleyiciler daha fazla veri toplamak ve ne zaman ve nereye çarpabileceğini belirlemek için uzay sondasını gözlemlemeyi sürdürüyor.

Dr. Langbroek, "Yeniden giriş tarihindeki belirsizlik, gerçek yeniden girişe yaklaştıkça azalacak ancak o gün bile belirsiz oranı hâlâ yüksek olacak" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space