Suriye'de İslami Cihad liderinin öldürülmesi İsrail'in Ramazan'dan önce ‘önleyici’ saldırısı mı?

Mühendis Ali el-Esved'in İslami Cihad’a yakın siteler tarafından dağıtılan bir fotoğrafı
Mühendis Ali el-Esved'in İslami Cihad’a yakın siteler tarafından dağıtılan bir fotoğrafı
TT

Suriye'de İslami Cihad liderinin öldürülmesi İsrail'in Ramazan'dan önce ‘önleyici’ saldırısı mı?

Mühendis Ali el-Esved'in İslami Cihad’a yakın siteler tarafından dağıtılan bir fotoğrafı
Mühendis Ali el-Esved'in İslami Cihad’a yakın siteler tarafından dağıtılan bir fotoğrafı

İsrail kaynakları, İslami Cihad Hareketi’nden Mühendis Ali el-Esved'in Pazar günü Suriye'de öldürülmesinin, İslami Cihad’ın yaklaşan Ramazan ayındaki operasyonlarını engellemek için harekete karşı organize bir İsrail operasyonu bağlamında gerçekleştiğini söyledi.
Yedioth Ahronoth gazetesinin askeri analisti Ron Ben-Yishai, İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nehhale'nin Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ile görüşmesinden bir gün sonra Şam'da meydana gelen suikastın, hareketin Ramazan ayında planladığı operasyonları engellemeyi amaçladığını belirtti.
Ben-Yishai, İsrail'in operasyon hakkında resmi olarak açıklama yapmamasına rağmen, operasyonun hareket tarafından planlanan faaliyetleri ‘önlemeyi’ amaçladığını ve birçok tehdit ve uyarının arka planına karşı geldiğini ifade etti.
Yedioth Ahronoth, Esved suikastını İsrail'in geçen hafta sonunda Cenin'de gerçekleştirdiği suikastlara bağladı. Tüm bunların, Şin Bet ve askeri istihbaratın İslami Cihad’ın Ramazan ayında operasyonlarını açığa çıkarma niyetine dair uyarılar almasının ardından İsrail'in İslami Cihad’ı dizginleme operasyonlarının bir parçası olduğunu ifade etti. Esved, Pazar günü Şam kırsalında kurşuna dizilerek öldürüldü. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu olayın arkasında İsrail'in olduğunu ima ederek “Teröristlere ve terörün mimarlarına her yerde, nerede olurlarsa olsunlar ulaşıyoruz. Güçlerimiz, teröristlerle hesaplaşmak ve altyapıyı engellemek için gece gündüz çalışıyor. Son zamanlarda onlarca terörist ortadan kaldırıldı ve birçoğu tutuklandı. İsrail vatandaşlarına zarar vermeye çalışan herkesin kafası kesilecek” dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre, Netanyahu'nun açıklamaları, İslami Cihad'ın İsrail'i Esved'e suikast düzenlemekle suçlamasından kısa bir süre sonra geldi. İslami Cihad Hareketi ve askeri kolu Kudüs Tugayları da Pazar sabahı Şam kırsalında ‘Siyonist düşmanın ajanları’ tarafından öldürülen 31 yaşındaki Ali Remzi el-Esved (Ebu Abdurrahman) için bir bildiri yayınladı.
1948 yılında ailesi Hayfa şehrinden göç ettirilerek Suriye'ye yerleşen Filistinli bir mülteci olan Esved'in küçük yaşta Kudüs Tugayları saflarına katılması dikkat çekicidir. Kudüs Tugayları, Esved'in Filistin'in kurtuluşunu, topraklarına ve ailesinin sürüldüğü anavatanı Hayfa şehrine dönüşünü düşünerek zamanını görevlerini yerine getirmekle geçirdiğini açıkladı.
İslami Cihad, İsrail'i ‘bu hain suçtan sorumlu’ tuttu. Netanyahu, İsrail'in sorumluluğunu ima etmeden önce, İsrail medyası suikastta İsrail'e ait net bir işaret olmadığını belirtmiş ancak daha sonra Netanyahu'nun konuşmasının ‘neredeyse açık bir itiraf’ olduğunu belirtmişti. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN), Suriye'de meydana gelen suikastın Şam'ın kuzeybatısındaki Kadisiye kentinde çok sayıda kişi tarafından gerçekleştirildiğini bildirdi. Bu, İsrail'in Suriye'deki ve başka yerlerdeki Filistinli gruplara karşı ilk kez harekete geçmesi değil. İsrail, on yıllardır yabancı ve Arap ülkelerinde birçok Filistinli yetkiliye suikast düzenledi. İsrail, Suriye'de İslami Cihad'a karşı en son harekete geçtiğinde takvimler 2019 yılını gösteriyordu. Olayda, suikasttan sağ kurtulan ve oğlu öldürülen hareketin ilk askeri komutanı Ekrem el-Acuri'nin bulunduğu bir karargâh hedef alınmıştı.
Hamas, ‘ihanet ve Siyonist terörizmin alamet-i farikalarını taşıyan korkakça bir suikast sonucu’ mühendis Ali Remzi el-Esved'in hayatını kaybettiğini açıkladı.
Suriye'nin bölgesel hesaplaşma kapsamında askeri personele yönelik suikastlara tanık olması dikkat çekicidir. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), geçtiğimiz Ağustos ayından bu yana Suriye topraklarında biri Filistinli, ikisi İranlı, diğer sekizi Suriyeli olmak üzere toplam 11 Arap uyruklu rütbeli kişinin öldürüldüğünü açıkladı.



Washington destekli yardım kuruluşu ay sonundan önce Gazze'de faaliyetlere başlayacak

Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)
TT

Washington destekli yardım kuruluşu ay sonundan önce Gazze'de faaliyetlere başlayacak

Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)

ABD destekli bir yardım kuruluşu, sert bir şekilde eleştirilen yardım dağıtım planı çerçevesinde mayıs ayı sonlarından önce Gazze Şeridi’nde faaliyet göstermeye başlamayı planlıyor.

Ancak yardım kuruluşu, İsrail'den Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer uluslararası kuruluşların Filistinlilere yardım ulaştırmaya devam etmesine izin vermesini istedi. Gazze Şeridi’ne 2 Mart'tan bu yana hiçbir insani yardım girmedi ve küresel açlık gözlemcilerinden biri Gazze nüfusunun dörtte biri olan yarım milyon insanın açlık riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. İsrail, Hamas Hareketi’ni ‘insani yardımları çalmakla’ suçluyor, Hamas ise bu suçlamayı reddediyor.

İsrail, Hamas kalan tüm rehineleri serbest bırakana kadar Gazze'ye insani yardım girişini engelleyeceğini açıkladı ve öyle de yapıyor. Öte yandan İsrail, ‘ABD'nin insani yardım planını’ desteklediğini açıkladı. BM ve yardım kuruluşlarının değil, özel şirketlerin Gazze'nin güneyinde yer alacağını söylediği sınırlı sayıdaki güvenli dağıtım bölgelerinden yardım dağıtmasını öngören planı ilk ortaya atan İsrail da oldu.

Yeni kurulan Gazze İnsani Yardım Kurumu, yardım faaliyetlerini yönetecek. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak adının açıklanmaması kaydıyla yaptığı açıklamada, ABD'li güvenlik firması UG Solutions ile ABD merkezli lojistik ve planlama firması SafeReach Solutions'ın vakfın operasyonlarında yer alacağını söyledi.

Washington, BM ve yardım kuruluşlarını vakıfla iş birliği yapmaya çağırdı. Sürecin, insanlığa saygı, tarafsızlık, bağımsızlık ve yansızlık gibi yerleşik insancıl ilkelere bağlı kalmayacağına dair endişelerini dile getirdiler. BM Sözcü Yardımcısı Farhan Haq dün sabah yaptığı açıklamada, BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher'ın önerilen yardım mekanizmasına yönelik sert eleştirilerine atıfta bulunarak “Biz bu mekanizmaya yönelik itirazlarımızı açıkça belirttik” dedi.

Yardım kuruluşunun icra direktörü olarak atanan Jake Wood dün İsrail'e gönderdiği mektupta endişelerin bir kısmını gidermeye çalıştı. Wood, Gazze İnsani Yardım Kurumu’nun İsrail'e yardım alanlar hakkında hiçbir kişisel bilgi vermeyeceğini söyledi. Gazze İnsani Yardım Kurumu tarafından yapılan ayrı bir açıklamada ise İsrail'in ‘Gazzelilerin tamamına hizmet ulaştırılabilmesi için dağıtım noktalarının sayısını arttırmayı ve kurumun herhangi bir noktasına ulaşamayan sivillere yardım dağıtmak için çözümler bulmayı’ kabul ettiği belirtildi.

İsrail'in BM Daimi Temsilciliği konuyla ilgili yorum yapmayı reddederken Wood, mektubunda İsrail ordusundan Gazze'nin kuzeyinde, vakıf tarafından işletilen ve 30 gün içinde faaliyete geçebilecek güvenli dağıtım tesislerine ev sahipliği yapabilecek yeterli yer belirlemesini ve bunların etrafındaki riskleri en aza indirmesini istedi. İsrail'den yardım kurumunun dağıtım altyapısı tam olarak faaliyete geçene kadar ‘mevcut yolları kullanarak’ yeterli yardım akışını kolaylaştırmasını isteyen Wood, “Devam eden insani baskıyı hafifletmek ve çalışmalarımızın ilk günlerinde dağıtım sahaları üzerindeki baskıyı en aza indirmek için bunun yapılması gerekiyor” dedi.

Gazze İnsani Yardım Kurumu’nun açıklamasının ardından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) planla ilgili endişelerinin devam ettiğini duyurdu. Kızılhaç sözcüsü Steve Dorsey, “İnsani yardımlar ne siyasileştirilmeli ne de askerileştirilmeli. Şu anda Gazze'deki siviller yardımlara büyük ihtiyaç duyuyor. İnsani yardımın derhal ve engellenmeden (Gazze Şeridi’ne) girmesine izin verilmeli” ifadelerini kullandı.