Üçlü mekanizma: Çerçeve anlaşmaya taraf olmayan güçlerle temaslar sürüyor

"Üçlü mekanizma" temsilcileri, Cuba Barış Anlaşması'nın değerlendirme konferansını memnuniyetle karşıladı (SUNA)
"Üçlü mekanizma" temsilcileri, Cuba Barış Anlaşması'nın değerlendirme konferansını memnuniyetle karşıladı (SUNA)
TT

Üçlü mekanizma: Çerçeve anlaşmaya taraf olmayan güçlerle temaslar sürüyor

"Üçlü mekanizma" temsilcileri, Cuba Barış Anlaşması'nın değerlendirme konferansını memnuniyetle karşıladı (SUNA)
"Üçlü mekanizma" temsilcileri, Cuba Barış Anlaşması'nın değerlendirme konferansını memnuniyetle karşıladı (SUNA)

Sudanlı taraflar arasında diyaloğa öncülük eden "üçlü mekanizma", siyasi çerçeve anlaşmasına taraf olmayan güçlerle temasları sürdürüp onları mevcut siyasi sürece dahil etme ve ülkede geçici bir sivil otoritenin oluşumuna yol açan nihai bir anlaşmaya varma sözü verdi.
 Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Birliği (AfB) ve Hükümetlerarası Kalkınma Örgütü'nden (İGAD) oluşan üçlü mekanizma dün (Pazartesi) yaptığı açıklamada, imzacı tarafların bir "çerçeve" üzerinde anlaşmasını memnuniyetle karşıladığını ifade etti. Buna göre nihai anlaşmayı ve anayasayı imzalamak ve önümüzdeki Nisan ayında sivil bir hükümet kurmak için bir yol haritası ve zaman çizelgesi üzerinde mutabakata varıldı. Önceki gün askeri liderler ile Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) ve diğer gruplar arasında yapılan toplantıda, üçlü mekanizmanın moderatörlüğünde nihai siyasi anlaşmanın 1 Nisan'da, anayasa taslağının ise 6 Nisan'da imzalanması için takvim belirlendi. Sivil otoritenin oluşumu için tayin edilen imza tarihi ise Nisan ayının 11'i oldu.
 Üçlü mekanizma dün yaptığı açıklamada, tarafların, nihai siyasi anlaşmanın formülasyonunu tamamlamak ve ilgili tüm taraflarla birlikte bir geçiş anayasa taslağı hazırlamak için komiteler oluşturma konusunda anlaştıklarını duyurdu. Açıklamada askeri ve sivil güçlerden katılımcıların, nihai bir siyasi anlaşmaya varılmasına yönelik çabalara katılmaya teşvik için imzacı olmayan taraflarla temasları sürdürme konusunda mutabık kaldıkları ve mekanizmanın bu amaca ulaşmak için çabalarını sürdüreceği belirtildi.
 Üçlü mekanizmadan dün yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Siyasi sürecin tarafları, mübarek Ramazan ayının başında, sivil bir hükümetin kurulmasının önünü açacak ve Sudan'ı mevcut kriz durumundan çıkaracak çözümler üzerinde nihai bir anlaşmaya varmayı umuyor."
Çerçeve anlaşmanın tarafları, nihai anlaşmanın taslağının hazırlanmasına başlamak üzere komitelere temsilcilerini aday gösterecekler.
 Üçlü mekanizma, Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi ile Minni Arko Minavi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Ordusu Hareketi’ni ve bu iki hareketin bünyesinde yer aldığı Demokratik Blok’tan bir akımı toplantıya davet etti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bütün taraflar toplantıya katılmayı reddettiler.
 Demokratik Blok Sözcüsü Mutez el-Fahl dün düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi: “Blok, çerçeve anlaşmaya ilişkin çekincelerine rağmen krizi çözme hırsı nedeniyle Merkez Konseyi Grubu ve Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri ile siyasi deklarasyona varmak için birçok taviz verdi. Ordu ve ÖDBG ile yapılacak toplantıya katılmamız için yapılan davet, bloğun birliğini bozmayı ve bazı organlarını çerçeve anlaşmaya dahil etmeyi amaçlıyor.”
 Silahlı hareketler, siyasi sürece blok aracılığıyla katılmakta ısrar ediyor ve diyaloğa tek taraflı olarak katılmayı reddediyor.
Öte yandan Sudan Komünist Partisi dün Birleşmiş Milletler'in Sudan'daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS) Başkanı Volker Peretz ile bir araya geldi. Parti toplantıda, "askeri darbeyi" devirme ve tam sivil gücü ele geçirme pozisyonunu teyit etti.
Sudan Komünist Partisi yaptığı açıklamada, BM misyonunun demokratik geçişi tamamlama, aranan kişileri Uluslararası Mahkeme'ye teslim etme ve ağır insan hakları ihlallerini durdurma görevlerinde başarısız olduğunu ve sadece kınamakla yetindiğini belirtti. Komünist Parti, devrimi ve cezasızlığı tasfiye etmeyi ve Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi adı altında askeri yönetim otoritesini kurmayı amaçlayan çerçeve anlaşmayı ve siyasi uzlaşmayı reddettiğini vurguladı.
 Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Birliği (AfB) ve Hükümetlerarası Kalkınma Örgütü'nden (İGAD) oluşan üçlü mekanizma, Sudanlıların sahip olduğu ve yönettiği siyasi süreci desteklemek için gerekli tüm teknik ve siyasi desteği sağlama ve bölgesel ve uluslararası çabaları koordine etme taahhüdünü yeniledi.
  Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ve yardımcısı, 5 Aralık'ta, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri ile geçişi destekleyen diğer gruplarla bir çerçeve anlaşma imzaladı. Bu anlaşma ordunun iktidardan çekilmesini, kışlasına dönmesini ve yönetimin sivil güçlere teslim edilmesini öngörüyor.



Edan Alexander'ın bugün serbest bırakılması için Gazze Şeridi ve İsrail'de hazırlıklar sürüyor

 ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)
TT

Edan Alexander'ın bugün serbest bırakılması için Gazze Şeridi ve İsrail'de hazırlıklar sürüyor

 ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın büyükannesi, İsrail'in güneyindeki Kibbutz Nir Oz'da torununun fotoğrafını gösteriyor. (Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın serbest bırakılmasının bugün gerçekleşeceğini duyurdu.

Hamas'a yakın bir kaynak Alexander'ın serbest bırakılmasının bugün ya da yarın gerçekleşebileceğini, ancak bunun için sahadaki koşulların güvence altına alınması gerektiğini öne sürmüştü.

Bir başka kaynak da arabulucuların Hamas’a, esir Edan Alexander'ın teslimine hazırlık olarak İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlarını askıya alacağını bildirdiğini aktardı. AFP'ye konuşan kaynak, “Hamas'a İsrail'in bu sabah 9:30'dan itibaren Gazze Şeridi'ndeki tüm muharebe operasyonlarını, Edan'ın nakli ve teslimi için güvenli bir geçiş sağlamak amacıyla durdurmaya başladığı bilgisi verildi” dedi.

İsmini vermek istemeyen bir İsrail Savunma Bakanlığı yetkilisinin bazı medya organlarında yayınlanan açıklamasına göre İsrail tarafında askeri yetkililer, Alexander'ı karşılamak üzere hazırlıklara başladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre bu hazırlıklar arasında İsrail ordusunun Re'im Üssü’nde Alexander'ın ilk olarak teslim alınacağı binanın hazırlanması da yer alıyor.

Times of Israel, üssün daha önce serbest bırakılan esirleri muayene etmek ve bazen de genellikle birkaç gün ya da daha uzun süre kaldıkları bir İsrail hastanesine gitmeden önce aileleriyle yeniden bir araya getirmek için özel bir alan olarak kullanıldığını bildirdi.

Görsel kaldırıldı.Edan Alexander'ın memleketi New Jersey'deki bir Yahudi toplum merkezinin önünde bulunan fotoğrafı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden bugün erken saatlerde yapılan açıklamada, İsrail'in Hamas'la herhangi bir ateşkes ya da esir bırakma anlaşmasında bulunmadığı, sadece ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın serbest bırakılması için güvenli geçişin sağlanması gerektiği belirtildi.

Hamas'tan üst düzey bir yetkili dün Reuters'a yaptığı açıklamada, Alexander'ın yakında serbest bırakılacağını söylerken, arabulucular Mısır ve Katar bu gelişmeyi savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'nde ateşkes görüşmelerine geri dönülmesi için cesaret verici bir adım olarak nitelendirdi.

Netanyahu, Gazze Şeridi'ndeki tüm esirlerin serbest bırakılmasını güvence altına alacak olası bir anlaşmaya varmak için müzakerelerin ‘ateş altında’ devam edeceğini söyledi.

Alexander'ın serbest bırakılması taahhüdünün Gazze Şeridi'ndeki ‘askeri baskının’ ardından geldiğini belirten Netanyahu, “Esirlerimizin serbest bırakılmasını sağlayacak bir anlaşmanın Hamas'a teklif edildiği kritik günler yaşıyoruz” dedi.

Son gelişmeler, Hamas liderlerinin Doha'da ABD ile doğrudan görüşmeler yaptığını; Gazze Şeridi'ne yardım girişine izin verilmesi ve ateşkes müzakereleri konusunda ‘bazı ilerlemeler’ kaydedildiğini açıklamasından kısa bir süre sonra geldi.

19 Ocak ile 17 Mart tarihleri arasında yapılan ateşkes, İsrail hapishanelerindeki yaklaşık bin 800 Filistinli mahkûmun serbest bırakılması karşılığında, sekizi ölü 33 esirin İsrail'e iade edilmesine izin vermişti. İsrail, Hamas'ı tüm esirleri serbest bırakmaya zorlamak amacıyla 18 Mart'ta Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarına yeniden başladı. ABD'li, Mısırlı ve Katarlı arabulucuların çatışmaları sona erdirme çabaları şu ana kadar sonuç vermedi.

Görsel kaldırıldı.ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın annesi, Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin aileleri için Tel Aviv'de düzenlenen bir toplantıda (AP)

Gazze Şeridi'ndeki savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısının ardından başladı. AFP'nin İsrail'in resmi verilerinden aktardığına göre söz konusu saldırıda çoğu sivil bin 218 kişi öldü. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından güvenilir kabul edilen Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı verilerine göre savaşın başlamasından bu yana en az 52 bin 810 Filistinli hayatını kaybetti.