Müslüman Kardeşler içinde Genel Mürşid Vekili seçmeye yönelik mücadele hız kazandı

 İstanbul Grubu, Londra Cephesi’nin seçtiği Salah Abdulhak’a karşı ıktı.

Salah Abdulhak. (İhvan-ı Müslimin’in internet sitesi)
Salah Abdulhak. (İhvan-ı Müslimin’in internet sitesi)
TT

Müslüman Kardeşler içinde Genel Mürşid Vekili seçmeye yönelik mücadele hız kazandı

Salah Abdulhak. (İhvan-ı Müslimin’in internet sitesi)
Salah Abdulhak. (İhvan-ı Müslimin’in internet sitesi)

Müslüman Kardeşler (İhvan-ı Müslimin) örgütünde Londra Cephesi’nin Salah Abdulhak'ı örgütün yeni Genel Mürşid Vekili olarak seçmesi, kararı reddeden İstanbul Grubu ile olan anlaşmazlığı derinleştirdi. Eski Genel Mürşid Vekili İbrahim Münir’in geçtiğimiz yıl hayatını kaybetmesinden bu yana iki taraf arasındaki tartışmalar aralıksız devam ediyor. Gözlemciler, her biri liderliğe uygun olduğunu iddia eden iki taraf arasındaki bu çatışmanın önümüzdeki dönemde hız kazanacağı görüşünde.
Londra Cephesi, geçtiğimiz pazar akşamı Müslüman Kardeşler örgütünün saflarında eğitimden sorumlu olan 79 yaşındaki Abdulhak'ı seçtiğini açıklamıştı. Ancak İstanbul Grubu, ismin açıklanmasından saatler sonra bir açıklama yayınlayarak buna karşı olunduğunu duyurdu. İstanbul Grubu’nun açıklamasında “Bu duyurunun yapıldığı hesaplar hiçbir şekilde Müslüman Kardeşler’i temsil etmiyor” ifadelere yer verildi. Hareket Genel Mürşid Vekili olarak Mahmud Hüseyin’e bağlılığa teyit edildi. Mısır'daki Müslüman Kardeşler örgütünün 2013 yılında bağlı olduğu Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin cumhurbaşkanlığından uzaklaştırılmasının ardından ağır bir yenilgiye uğraması üzerine yetkililer, aynı oluşumun üyelerini ‘terör’ suçları işlemekle itham ederek kovuşturmaya başladı. Bunun üzerine örgütün liderleri birkaç ülkeye dağıldı. Ancak medyadaki en güçlü cepheleri Türkiye ve İngiltere'deki cepheler oldu.
İstanbul Grubu tarafından yayınlanan bir bildiride şu ifadeler kullanıldı:
“Londra Cephesi’nin Salah Abdulhak'ı Müslüman Kardeşler’in Genel Mürşid Vekili olarak atanması, resmi Müslüman Kardeşler kurumlarına paralel oluşumlar yaratmaya veya sözde görev ve isimlere sahip kişileri adlandırmaya yönelik yenilenen girişimler kapsamında yer alıyor. Bir oldu bitti dayatılamayacak ve işe yaramayacak.”
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Londra Cephesi’nin açıklamasında Abdulhak’ın örgütü yeniden tanımlayacak, konumunu güçlendirecek, yeniden birleştirecek ve örgütün gençlerini bir sonraki aşamayı yönetmeleri için yetkilendireceği kaydedildi.
Londra Cephesi’nin kontrolü altındaki Müslüman Kardeşler örgütünün internet sitesinde Abdulhak’ın örgüt saflarındaki hayat hikayesinin özeti yayınlandı. Bu özette daha önce örgüt içinde liderlik pozisyonlarına gelmediği gözlendi. 1950’li yıllarda örgüt saflarına katılan Abdulhak, Seyyid Kutub ve Örgüt Genel Mürşid Vekili Muhammed Bedi’nin sanık olduğu davada 1965 yılında cezaevine girdi.
Müslüman Kardeşler’in Londra Cephesi’nin Şura Konseyi’nden bir lider “Genel Şura Konseyi tarafından seçildikten ve Uluslararası Şura Konseyi'nin desteğini aldıktan sonra, şu andan itibaren Abdulhak tartışmasız Genel Mürşid Vekili oldu” dedi.
Müslüman Kardeşler’den bir lider, Şarku'l Avsat’a yaptığı açıklamada şu açıklamada bulundu:
“Mahmud Hüseyin ve beraberindeki beş kişi hakkında 10 Ekim 2021'de görevi durdurma kararı çıkarıldı. Bu nedenle örgüt içerisinde bir statüye sahip değil. Hüseyin'in bahsettiği Şura Konseyi artık yok. Çünkü üyeleri ya öldü ya da Mısır'daki hapishanelerde. Şu an tanınan ve karar verme yetkisine sahip olan yeni bir Şura Konseyi oluşturuldu.”
Diğer yandan radikalizm konusunda uzmanlaşmış Mısırlı bir araştırmacı olan Amr Abdulmunim, Şarku'l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“İstanbul Grubu'nun Londra Cephesi’nin Salah Abdulhak'ı Genel Mürşid Vekili olarak seçmesini reddi yurtdışındaki liderler arasındaki çatışma bağlamında beklenen bir durumdu. İstanbul ve Londra cepheleri arasındaki anlaşmazlıkların son aylarda eski Genel Mürşid Vekili İbrahim Münir'in ölümünün ardından derinleşti. Bununla birlikte Abdulhak’ın seçilmesi konusunda Londra Cephesi içinde de bölünmeler meydana geldi. Ancak çoğunluk eski ekipten olması ve eğitim sorumlusu olması nedeniyle Abdulhak’ın seçilmesini onayladı.”
Abdulmunim, önümüzdeki dönemde iki cephe arasında yaşanabilecek anlaşmazlık senaryolarına ve bu çatışmaya ilişkin iki ihtimal olduğuna inanıyor. Birincisi; Abdulhak'ın örgüt içindeki tüm çatışan grupları kontrol altına alabilmesi ve bağlılık yemini etmek ve örgütü yeniden birleştirmek için onlarla diyaloglar yürütebilmesi. İkincisi; ihtilafın olduğu gibi kalması ve iki cephe arasındaki medya atışmasının önümüzdeki dönemde artması ve İstanbul Grubu’nun konumunu koruması ve Abdulhak'ı seçmeyi reddedip Londra Cephesi açısından, Müslüman Kardeşler örgütünden sadece muhalif bir grup olarak kalması. Abdulmumim ayrıca Abdulhak'ın Müslüman Kardeşler içindeki grupları birleştiremeyeceğini ve önümüzdeki dönemde çatışmanın artacağını öne sürdü.



Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

TT

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Amerikan yönetimi Sudan’daki çatışmanın taraflarına ülkedeki savaşı durdurmaya yönelik bir yol haritasını kabul ettirmeye çalışırken, ABD ve Sudanlı kaynaklar, Port Sudan yönetiminin Rusya’dan silah desteği almak için Moskova ile temas kurduğunu bildirdi. Kaynaklara göre Port Sudan, gelişmiş silahlar karşılığında Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma imkânı ve maden ile altın yatırımları teklif etti. Bu durum, Sudan’daki savaşın, küresel ölçekte kritik öneme sahip deniz geçişlerinden birinde, ABD baskıları ile Rusya’nın cazip teklifleri arasında daha geniş bir güç mücadelesine dönüşmesi riskini artırıyor.

Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak, ABD’nin Sudan’da ateşkes için hazırladığı yeni öneriye ilişkin daha fazla ayrıntı ortaya çıktı. Teklifin, İslamcı akım ve Müslüman Kardeşler’i dışarıda bırakan, askeri, insani ve siyasi alanları kapsayan üç paralel yol haritası içerdiği belirtildi.

Rusya için deniz üssü ve altın

ABD’nin yoğun diplomatik girişimleri sürerken, Wall Street Journal dün yayımladığı haberinde, geçici başkent olarak Port Sudan’ı kullanan hükümetin Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma ve maden ile altın alanlarında yatırım yapma teklifinde bulunduğunu aktardı. Habere göre bu teklif, Sudan ordusunun Rusya’dan gelişmiş silahlarla yeniden donatılması karşılığında yapıldı.

fvbg
Kızıldeniz'deki Port Sudan limanı (Getty Images)

Gazetenin adını vermediği Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Sudan’ın Rusya’ya ilettiği teklif, 25 yıllık bir anlaşmayı kapsıyor. Buna göre Rusya, Port Sudan Limanı’nda veya Kızıldeniz kıyısındaki başka bir deniz tesisinde, aralarında nükleer güçle çalışan savaş gemilerinin de bulunduğu dört deniz unsurunu ve en fazla 300 askeri konuşlandırabilecek.

Amerikan gazetesi, böyle bir üssün Rusya’ya Süveyş Kanalı üzerinden geçen ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturan deniz hattını izleme imkânı vereceğine dikkat çekti.

ABD uyarısı

Gazete ayrıca, üst düzey bir ABD yetkilisinin, Port Sudan ya da Libya’da kurulacak bir Rus askeri üssünün Moskova’nın güç kullanma kapasitesini artırabileceği ve daha az kısıtlamayla hareket etmesine yol açabileceği uyarısında bulunduğunu aktardı. Emekli Tümgeneral Mark Hicks’in değerlendirmesine göre ise böyle bir deniz üssü, Rusya’nın uluslararası konumunu güçlendirecek ve bölgedeki nüfuz alanını genişletecek.

fv
Sudan Ordusu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bu gelişme, Port Sudan’daki askeri yönetimin yeni silah kaynakları arayışını sürdürdüğü bir dönemde ortaya çıktı. Gazetenin adını açıklamadığı bir Sudanlı yetkili, ülkenin gelişmiş silah sistemlerine ve hava savunma kapasitesine ihtiyaç duyduğunu, ancak bu tür bir anlaşmanın ABD ve Avrupa Birliği (AB) ile sorun yaratabileceğini belirtti.

Gazetenin değerlendirmesine göre Washington, savaşı durduracak ve sivil yönetime geçiş sürecini başlatacak bir yol haritasına odaklanırken, Port Sudan yönetimi ise Rusya ile yakınlaşmanın getireceği askeri ve ekonomik kazanımları önceliklendiriyor.

Ateşkes ve uluslararası mekanizma

Bu çerçevede, ABD’nin Sudan’da ateşkese yönelik yeni önerisine ilişkin ayrıntılar da ortaya çıkmaya devam ediyor. Al Arabiya’ya konuşan kaynaklar, teklifin askeri, insani ve siyasi başlıklardan oluşan üç paralel süreci kapsadığını ve İslamcı akım ile Müslüman Kardeşler’in bu süreç dışında tutulduğunu aktardı.

Mısır kaynaklarına dayandırılan habere göre, askeri başlık, ülke genelinde kapsamlı bir ateşkesi öngörüyor. Buna göre ateşkesten sonra geniş ölçekli bir insani operasyon başlatılacak, yardım kuruluşlarının erişimi sağlanacak ve temel hizmetler yeniden tesis edilecek. Ayrıca ateşkesi denetlemek üzere, sahada gözetim mekanizmalarına sahip bir uluslararası komite kurulması planlanıyor. Bu komite, insani koridorların güvenliğini sağlamak, sivilleri korumak ve olası ihlalleri takip etmekle görevlendirilecek.

cdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos (AFP)

İnsani sürecin başarısı, ateşkesin kalıcılığına ve yardımın ülke geneline etkin biçimde ulaşmasına bağlanıyor. Buna göre sağlam bir ateşkes, insani operasyonların başlaması için temel koşul olacak; bu da yardım ekiplerinin erişimini kolaylaştırarak yerinden edilmiş kişiler ile mültecilerin güvenli dönüşü için gerekli ortamın hazırlanmasına katkı sağlayacak.

Siyasi sürece ilişkin öneri ise eski rejim mensupları ve İslamcılar hariç, sivil güçlerin öncülüğünde bir geçiş süreci öngörüyor. Bu süreç, ordunun ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) ateşkese onay vermesiyle eş zamanlı olarak başlayacak ve savaşın sonlandırılmasına giden yolun ilk adımını oluşturacak.

Askeri alanda kapsamlı reform

Yol haritası ayrıca kapsamlı bir askeri reform sürecini de içeriyor. Buna göre Sudan İslami Hareketi ve Müslüman Kardeşler çizgisine yakın isimlerin ordu ve güvenlik kurumlarından çıkarılması, silahlı grupların entegrasyonu ve iki tarafla birlikte savaşan milis yapılanmalarının tasfiyesi planlanıyor. Amaç, sivil otoriteye tabi, birleşik ve profesyonel bir ordu ile yeniden yapılandırılmış güvenlik kurumları oluşturmak. Bu süreçte karar merciinin ordu veya HDK olmayacağı özellikle vurgulanıyor.

Öte yandan, eylül ayında ABD’li arabulucu Massad Boulos tarafından sunulan planın, Sudan hükümeti ile HDK temsilcilerine ateşkes ve kapsamlı bir insani süreç önerdiği biliniyor. Ancak Boulos 25 Kasım’da her iki tarafın da plana henüz onay vermediğini açıklamıştı.

Boulos o dönemde yaptığı açıklamada, tarafların ateşkesi ‘ön koşul olmadan’ kabul etmesinin önemine dikkat çekmiş; bunun can kayıplarını azaltmak, siyasi sürecin yeniden başlamasını sağlamak ve ülkenin sivil yönetime geçişi için gerekli koşulları oluşturmak açısından kritik olduğunu ifade etmişti.


Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
TT

Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)

Papa 14. Leo'nun uçağı Beyrut'tan ayrılır ayrılmaz İsrail'e ait insansız hava araçlarının (İHA) yeniden şehrin semalarında uçmaya başlaması, ziyarete eşlik eden sakinliğin hesaplanmış, geçici ve ziyaretle ilgili kaygılarla dayatılan bir durum olduğunu gösteriyor.

İsrail Yayın Kurumu, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın, Lübnan'a yönelik İsrail tehditleri arasında, ABD elçisi Morgan Ortagus'la, Lübnan'ın başkenti Lübnan'a yapacağı ziyaret öncesinde bir araya geldiğini bildirdi.

Ayrıca İsrail ordusu sözcüsü Avichay Adraee, "X" hesabından paylaştığı videoda, "Hizbullah"ın 121. Birimi'nin, 2020'deki Beyrut limanı patlamasıyla ilgili ipuçlarını ortaya çıkarmak üzere oldukları için Joseph Skaff, Munir Ebu Racili, Joe Bejjani ve Lokman Slim olmak üzere dört önemli Lübnanlı ismin öldürülmesinin arkasında olduğunu söyledi.

Papa Leo, liman patlamasının yaşandığı yeri ziyaret ederek, patlamada hayatını kaybedenlerin ruhları için sessizce dua etti ve kendisini gözyaşlarıyla karşılayan, ellerinde sevdiklerinin fotoğrafları olan çok sayıda vatandaşla tokalaştı.


İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
TT

İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)

İsrail, Lübnanlı Hizbullah örgütünü, 2020 yılında Beyrut limanında meydana gelen ölümcül patlamada örgütün rolünü ifşa edebilecekleri gerekçesiyle çok sayıda Lübnan vatandaşını öldürmekle suçladı.

İsrail ordusunun dün yaptığı açıklamaya göre dört kurban, patlamanın Hizbullah'ın yüksek patlayıcı amonyum nitrat depolamasından kaynaklandığını ortaya koymuş olabilir.

İsrail ordusu, ölen kişilerin Hizbullah ile patlama arasında bir bağlantı olduğunu ileri süren gümrük memurları ve gazeteciler olduğunu iddia etti.

Bilgiler bağımsız kaynaklarca doğrulanamadı. Hizbullah daha önce patlamanın sorumluluğunu reddetmişti.

Ağustos 2020'de Beyrut limanında meydana gelen patlamada 200'den fazla kişi hayatını kaybetmiş, 6 bin kişi yaralanmış ve mahalleler yerle bir olmuştu.

Patlamaya, güvenlik önlemleri alınmadan yıllarca depolanmış yüzlerce ton yüksek patlayıcı amonyum nitrat neden oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bu, dünyanın en büyük nükleer olmayan patlamalarından biriydi.

Patlamadan bugüne kadar kimse sorumlu tutulmadı.

Soruşturma, öncelikle siyasi nüfuz, yargısal engeller ve yaygın yolsuzluk nedeniyle tıkandı.

Yetkililer soruşturmadan kaçıyor ve hâkimler engelleniyor.

Hükümet, yılın başında soruşturmayı yeniden başlatacağını duyurdu. Bu girişim, siyasi açıdan güçlü Hizbullah'ın İsrail'le savaş nedeniyle zayıflaması ve soruşturmaların yıllardır ilerlemesinin engellenmesiyle de desteklendi.