ABD, İran İHA’larını destekleme ağına yönelik yaptırımlarını genişletiyor

Hazine Bakanlığı dört kurum ve üç kişiyi listeye alıyor. Listeye alınanların bir kısmı Türkiye'den

ABD Hazine Bakanlığı'nın Washington genel merkezindeki logosu (AP)
ABD Hazine Bakanlığı'nın Washington genel merkezindeki logosu (AP)
TT

ABD, İran İHA’larını destekleme ağına yönelik yaptırımlarını genişletiyor

ABD Hazine Bakanlığı'nın Washington genel merkezindeki logosu (AP)
ABD Hazine Bakanlığı'nın Washington genel merkezindeki logosu (AP)

ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC), İran ve Türkiye'de bulunan dört kurum ve üç kişiye İran'ın insansız hava araçları (İHA) ve silah programlarını desteklemek için Avrupa menşeili İHA motorları da dahil olmak üzere ekipman tedarikinde yer almalarından dolayı Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ile koordineli olarak yeni yaptırımlar uygulama kararı aldığını duyurdu.
ABD Hazine Bakanlığı bu tedarik ağının, İHA’ların ve balistik füzelerin geliştirilmesinde yer alan birçok şirketi kontrol eden İran Savunma ve Silahlı Kuvvetler Lojistik Bakanlığı (MODAFL) adına çalıştığını belirtti.
Terörizm ve Mali İstihbarattan Sorumlu Hazine Müsteşarı Brian E. Nelson konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İran'ın İHA'ları ve konvansiyonel silahları vekillerine yayması hem bölgesel güvenliği hem de küresel istikrarı zayıflatmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı. Nelson, ABD’nin ‘İran'ın askeri sanayi kompleksini destekleyen herhangi bir yetki sınırı içindeki yabancı tedarik ağlarını ifşa etmeye devam edeceğini’ vurguladı.
Dün atılan bu adım, önceki birçok adıma ek olarak İran İHA’ları satın alma çabalarıyla bağlantılı Çin merkezli bir ağa 9 Mart'ta uygulanan yaptırımların ardından geliyor.
Yeni yaptırımlar, MODAFL’a bağlı Savunma Teknolojisi ve Bilim Araştırma Merkezi’ni (DTSRC), merkezin Ticaret Müdürü Emanallah Paydar’ı ve bu merkezin savunma ekipmanları almasını sağlamak için kullanılan Farazan Endüstri Mühendisliği şirketini kapsıyor. Ayrıca Paydar’ı destekleyen tedarik temsilcisi olarak Murat Bükey adlı bir kişi de bu listede yer alıyor. ABD Hazine Bakanlığı’nın açıklamasına göre Bükey, Paydar için kimyasal ve biyolojik tespit cihazları da dahil olmak üzere savunma uygulamalarına sahip çeşitli ekipmanların tedarikini kolaylaştırmak için şu anda faal olmayan Ozon Spor ve Hobi Ürünleri şirketini kullandı. Bükey ayrıca Paydar ve Farazan'a İHA ve karadan havaya füzelerde de kullanılan Avrupa menşeili motorlar sağlamaya çalıştı. Ayrı ayrı 100’den fazla motor sattı.
Paydar ve DTSRC’ye deniz elektronikleri de dahil olmak üzere ekipman sağlamadaki rolü nedeniyle Asgar Mahmudi ve paravan şirketi Selin Teknik de yaptırım listesinde yer aldı.



Bishara Bahbah... Hamas-Trump anlaşmasının arkasındaki gölge isim

Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
TT

Bishara Bahbah... Hamas-Trump anlaşmasının arkasındaki gölge isim

Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)

Sessiz arabuluculuğuyla ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın Hamas tarafından serbest bırakılmasına katkıda bulunan Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve yönetimindeki üst düzey yetkililer üzerinde perde arkasında önemli bir etkiye sahip.

Bu, ailesi 1948 Arap Nekbe'si sırasında Ürdün'e kaçmak zorunda kalan ve iki yıl sonra 1958'de doğduğu Eski Kudüs'e dönmeye karar veren Kudüslü Bahbah'ın çabalarından kaynaklanıyor.

Bahbah, Utah'taki Brigham Young Üniversitesi'nde eğitim gördü ve ardından burslu olarak Harvard Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve ekonomi alanlarında yüksek lisans eğitimine devam etti. Ortadoğu çalışmaları ve uluslararası ilişkiler alanında 1981 yılında yüksek lisans derecesi alan Bahbah, bölgesel güvenlik konularında 1983 yılında doktorasını tamamladı.

dvfgbhty
Bishara Bahbah Aralık 2024'te Ürdün Kralı 2. Abdullah ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)

Bahbah daha sonra Harvard Üniversitesi'nde profesör olarak Ortadoğu meseleleri üzerine çalıştı ve üniversitenin Ortadoğu Enstitüsü'nde müdür yardımcısı olarak görev yaptı. 1991-1993 yılları arasında silah kontrolü ve bölgesel güvenlik konulu çok taraflı barış görüşmelerinde Filistin delegasyonunun bir üyesiydi.

Bahbah, İsrail ile ‘çelik gibi bir ilişkisi’ olan ABD'de siyasetle ve Filistin davasıyla ilişkisinde kendine özgü bir yol çizdi.

Parti değişimleri

ABD'deki siyasi kariyerinin başında Demokrat Parti'yi desteklemesine rağmen, bu ilişkinin en son bölümünde Başkan Donald Trump'ı başkanlık seçim kampanyalarında desteklemeyi seçti. Diğer Arap Amerikalılarla birlikte ‘Trump için Arap Amerikalılar’ grubunu kurdu ve Cumhuriyetçi başkanın Demokrat rakibi eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e karşı zafer kazanmasına katkıda bulundu. Sonuç Başkan Trump için oldukça olumlu oldu.

Bahbah geçtiğimiz günlerde Demokrat Parti'den ve eski Başkan Barack Obama'nın Ortadoğu politikalarından duyduğu memnuniyetsizlik nedeniyle 2016 seçimlerinde Trump'a oy verdiğini açıkladı.

#NewProfilePic pic.twitter.com/BEZen0w0ug

— Dr. Bishara A. Bahbah (@BahbahBishara) November 9, 2024

 

Ancak Trump'ın ABD Büyükelçiliği’ni Kudüs'e taşıması ve İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tanımasının ardından Bahbah, 2020 seçimlerinde Joe Biden'a oy vermeye karar verdi.

Ancak 2024'te Cumhuriyetçi kampanyayı desteklemek ve Biden'ın 7 Ekim 2023 saldırılarından bu yana İsrail yanlısı olarak nitelendirdiği politika ve yönetimine tepki olarak ‘Trump için Arap Amerikalılar’ grubunu kurmaya karar verdi.

Arabuluculuk ekseni

Bununla birlikte Bahbah'ın, ABD'nin Filistinliler ve İsraillilerle ilişkisine dair vizyonu ve anlayışı belirsizliğini korurken, Bahbah'ın Trump yönetimi ile Hamas liderleri arasında arabuluculuk yaptığı süreçte, Hamas'ın pazartesi günü herhangi bir İsrail iadesi olmaksızın Edan Alexander'ı serbest bırakması da dahil olmak üzere yeni bir katkısı ortaya çıktı. Bahbah'ın Trump'a verdiği destek, Trump'ın Filistinlileri Gazze Şeridi'nden çıkarmaktan ve orada Ortadoğu’nun Rivierası’nı inşa etmekten bahsettiği Şubat 2024'ten sonra bir yük haline geldi.

“İsrail'i memnun etmek için insanlar topraklarından sürülemez. Bu kabul edilemez ve biz bunu asla kabul etmeyeceğiz” diyen Bahbah, bunun üzerine kurduğu grubun adını ‘Barış için Arap Amerikalılar’ olarak değiştirmeye karar verdiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Axios'tan aktardığına göre Hamas, Alexander'ın serbest bırakılmasına yol açan ‘gizli görüşmeler’ için ‘beklenmedik bir arabulucu’ olan Bahbah ile temasa geçti.

İsrailli bir yetkili, iki taraf arasında ‘son iki hafta içinde Bahbah'a gönderilen mesajlar aracılığıyla yaklaşık 20 mesaj alışverişi yapıldığını ve Bahbah'ın Hamas'ın baş müzakerecisi Halil el-Hayye ile de konuştuğunu’ söyledi. Yetkili, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un ‘Katarlı yetkililer ve Bahbah'ın yardımıyla Hamas'ı Alexander'ın serbest bırakılmasının Trump nezdinde büyük önem taşıyacağı konusunda ikna etmeyi başardığını’ belirtti.

dfvgbhty
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander (Beyaz Saray'ın resmi X hesabı)

Filistinli bir yetkiliye göre Trump yönetimi Hamas'a, Edan Alexander'ın serbest bırakılması halinde ABD'nin on esirin serbest bırakılması karşılığında önceki tekliflerden daha uzun bir süre olan 70-90 günlük bir ateşkes için bastıracağını, ateşkes döneminde nihai bir anlaşma için müzakerelere başlanacağını ve ABD, Katar ve Mısır'ın görüşmeler devam ettiği sürece savaşa geri dönülmeyeceğini garanti edeceğini bildirdi.