Köpekler gerçekten de düğmelere basarak konuşabiliyor mu?

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Köpekler gerçekten de düğmelere basarak konuşabiliyor mu?

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Son günlerde hem Türkiye'de hem de dünyadaki evcil hayvan sahipleri arasında bir akım giderek yayılıyor: Köpek düğmeleri.
Üzerinde çeşitli kelimelerin yazdığı bir dizi butondan oluşan düzenekler internette ve petshoplarda rağbet görüyor.
Bunları satın alan evcil hayvan sahipleri, köpeklerinin gerçekten de patileriyle bu butonlara basarak iletişim kurduğuna inanıyor.
Örneğin ABD'li Sascha Crasnow, Washington Post'a yaptığı açıklamada, iki yaşındaki Beagle kırması köpeği Parker'ın "ne", "kelime" ve "insan" yazılı butonlara basarak babasının adını sorduğunu iddia ediyor.
Butonları kullanarak sahipleriyle konuştuğu öne sürülen köpeklerin videoları TikTok gibi platformları dolduruyor. Örneğin hafta başında TikTok'taki #dogbuttons (köpek düğmeleri) etiketi 102 milyondan fazla görüntülendi.
Öte yandan hayvan davranışı uzmanları bu iddialara ve görüntülere ikna olmuş değil.
Barnard College'daki Köpek Bilişi Laboratuvarı'nı yöneten Alexandra Horowitz, köpeklerin sahiplerine zaten ne istediklerini "söylediklerini", dışarı çıkmak istediklerinde sinyal verdiklerini ve oynamak istediklerinde top attıklarını hatırlatıyor.
Horowitz, köpeklerin bu düğmeleri kullanmayı öğrenebileceğini kabul ediyor. Ancak uzmana göre köpekler bunu yine kendi iletişim becerileri doğrultusunda uygulayabiliyor.
Pennsylvania Üniversitesi'nde köpekler üzerine çalışan araştırmacı Clara Wilson da aynı fikirde.
"Köpekler, nesneler ve eylemlerle eşleştirilmiş sembolleri ve düğmeleri doğru bir şekilde kullanabilir" diyen araştırmacı, şöyle ekliyor:
"Ancak bu, dili insanlar gibi kullanma becerisinden çok farklı."
Yine Pensilvanya Üniversitesi'nden doktora sonrası araştırmacı Amritha Mallikarjun, "Köpeklerin düğmeler olmadan da bize ne söylemeye çalıştığını zaten anlıyoruz ama insana ait dilsel bir arayüz kullandığımızda iletişimimize çok fazla şey atfetmeye başlıyoruz" ifadelerini kullanıyor:
Bir köpek 'seviyorum' düğmesine basarsa, bunun köpek için anlamı şu olabilir: 'Bu düğmeye bastığımda herkes beni okşuyor ve adımı söylüyor'.
Araştırmacıların konuyla ilgili çalışmaları sürerken, uzmanlar, bu düğmeleri kullanmanın evcil hayvanların sahipleriyle ilişkilerini çeşitlendirebileceğini düşünüyor.
Hunter College'dan Sarah Byosiere, "İnsanların kendi köpekleriyle etkileşime girmesine ve onları daha iyi anlamasına olanak tanıyorsa bence bu harika" diyor:
"Gerçekten öyleyse düğmeye basın."
Independent Türkçe, Washington Post, ACM Digital Library



Japon okullarında üstsüz sağlık kontrolü krizi

Velilerden biri "Kızım eve gelip okulda göğsünü göstermek zorunda kaldığını söylediğinde şoke oldum" diyor (Unsplash/Temsili)
Velilerden biri "Kızım eve gelip okulda göğsünü göstermek zorunda kaldığını söylediğinde şoke oldum" diyor (Unsplash/Temsili)
TT

Japon okullarında üstsüz sağlık kontrolü krizi

Velilerden biri "Kızım eve gelip okulda göğsünü göstermek zorunda kaldığını söylediğinde şoke oldum" diyor (Unsplash/Temsili)
Velilerden biri "Kızım eve gelip okulda göğsünü göstermek zorunda kaldığını söylediğinde şoke oldum" diyor (Unsplash/Temsili)

Ortaokula giden bir kız çocuğu "Göğsüm tamamen göründü ve utandım" yazarken bir diğeri "Kontrolden önce öğretmenimiz 'Üstünüzü ve sütyeninizi çıkarın' dedi. Yapmak istemesem de hayır diyemedim" diyor. 

Birleşik Krallık'ın Guardian gazetesinin ulaştığı bu ifadeler, 13 yaşındaki Japon öğrencilere ait. 

Asya ülkesindeki 5 ila 18 yaşlarındaki kız ve erkek öğrencilerin, vücutlarının üst kısmındaki tüm kıyafetleri çıkarmasını gerektiren sağlık kontrollerine karşı veliler harekete geçti. 

Bir araya gelen ebeveynler ve hak savunucuları, nisanda başlayacak yeni eğitim ve öğretim yılından itibaren bu uygulamanın sonlandırılması için çağrı yapıyor. 

Bazı okullarda yapılan sağlık kontrollerinin kimseyi soymadan gerçekleştirildiğini vurguluyorlar. 

Anketler çoğu öğretmenin çıplak sağlık kontrolü uygulamasına karşı çıktığını ortaya koyarken öğrencilerdeyse oran daha çarpıcı: 12-16 yaşındaki katılımcıların yüzde 95,5'i kıyafetlerini çıkarmak zorunda kalmaktan rahatsız. 

Uzmanlar da bu olayın çocuklarda travmaya neden olabileceğini savunuyor. 

Eylemcilere tıpçılardan itiraz var. Pek çok sağlıkçı iyi bir kontrol için çocukların soyunması gerektiğini vurguluyor. 

Kobe Üniversitesi Hastanesi'nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı Kentaro Iwata'ysa "Başta yaşlılar olmak üzere doktorların çoğu muhafazakar ve yöntemlerini değiştirmek istemiyorlar" diyor. 

Eğitim Bakanlığı, mevcut öğretim yılı öncesinde "Öğrencilerin mahremiyetine ve duygularına dikkat edilsin" deyip kız ve erkek çocuklarının ayrı yerlerde kontrole girmesi gerektiğini söylese de eylemciler bunlara uyulmadığını ve daha net kurallar konması gerektiğini savunuyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Mainichi