Sudan’da nihai siyasi anlaşmanın yapısı görüşülmeye başlandı

Ortak Komite, Hartum'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda toplandı.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Solda - Reuters) ve Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan. (AP)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Solda - Reuters) ve Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan. (AP)
TT

Sudan’da nihai siyasi anlaşmanın yapısı görüşülmeye başlandı

Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Solda - Reuters) ve Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan. (AP)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Solda - Reuters) ve Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan. (AP)

Sudanlı taraflar arasındaki nihai siyasi anlaşmayı hazırlayacak olan Ortak Komite, ilk toplantısını başkent Hartum'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda gerçekleştirdi. Toplantıda tarafların üzerinde anlaşmaya vardığı üzere önümüzdeki nisan ayında imzalanacak olan anlaşmanın yapısı ele alındı.
Komite; 5’i Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, 1’i ordu, 1’i Hızlı Destek Kuvvetleri, 2’i Devrimci Cephe temsilcisi, 2’si ise geçişi destekleyen güçlerin temsilcisi olmak üzere 11 üyeden oluşuyor.
Sudan'daki siyasi süreç sözcüsü Halid Ömer Yusuf dün yaptığı basın açıklamasında, toplantıda anlaşmanın yapısının ele alındığını bildirdi. Toplantıda Çerçeve Anlaşma’nın bölümlerini içeren nihai bir siyasi anlaşma taslağının, bunun kapsamlı açıklamasının, bir önsözün ve nihai hükümlere ait bir bölümün gündeme gediğini kaydetti.
Yusuf, Ortak Komite’nin Juba Barış Anlaşması’nın uygulanması, barış, adalet ve geçiş dönemi adaletinin tamamlanması için bir öneri taslağı hazırladığını bildirdi. Toplantıda, komitenin Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda günde iki farklı oturum düzenleyerek sürekli temas halinde yürütülmesine karar verildi.
Komite’nin mutabık kalınan zaman çizelgesine uygun olarak nihai siyasi anlaşmanın imzalanması yönünde müzakere ve onaya ulaşılması için ortak siyasi mekanizmaya sunulacak anlaşma taslağını birkaç gün içinde tamamlayacağını da sözlerine ekledi.
Sudan ordu liderleri ve sivil güçler geçtiğimiz hafta uluslararası bölgesel üçlü mekanizmanın rehberliğinde, ülkedeki krizi çözme yönünde siyasi süreci ve adımları hızlandırmak amacıyla siyasi Çerçeve Anlaşması üzerinde anlaşmıştı.
Anlaşmaya imza atan taraflar; Çerçeve Anlaşma, siyasi beyan taslağı, siyasi sürece dair çalıştaylar ve konferanslardaki tavsiyeler ile Barolar Birliği’nin geçici anayasa taslağının nihai siyasi anlaşma taslağının hazırlanmasındaki ana referanslar konusunda anlaştı.
Sudan'daki mevcut siyasi süreç, ordu liderlerinin 25 Ekim 2021'den bu yana iktidardaki kontrolünü sona erdirecek.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ordu ile sivil güçler arasında varılan anlaşmaya göre anayasa taslağı 6 Nisan'da imzalanacak, 11 Nisan’da ise siyasi güçler sivil iktidar yapılarını oluşturmaya başlayacak.
Siyasi sürecin son aşamasında bulunan güvenlik ve askeri reform çalıştayının başlatılması için anlaşma taraflarının kısa bir süre içinde takvim belirlemesi bekleniyor.
Çalıştaya Sudan Silahlı Kuvvetleri, Hızlı Destek Kuvvetleri Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, siyasi güçler ve Çerçeve Anlaşma’nın diğer imzacılarından temsilciler katılacak.
Güvenlik ve askeri aygıtın reformu, Hızlı Destek Kuvvetlerini tek bir komutada birleştirme yönündeki senaryolar çalıştayda sunulması beklenen gündemde ön plana çıkacak.
Geçtiğimiz pazar günü bölgesel ve uluslararası arabulucuların katılımı askeri liderler ile sivil güçler arasında gerçekleştirilen hazırlık toplantısında, güvenlik reformu sürecinin genel esasları ve ilkeleri üzerinde anlaşmaya varılmıştı. Ordunun savunma sanayi ile ilgili hususlar haricinde iktidardan ve ekonomik faaliyetlerden geri durması, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin üzerinde mutabık kalınacak aşamalara ve programlara göre orduya entegrasyonu, Juba Barış Anlaşması’nda öngörülen güvenlik düzenlemelerine uygun olarak silahlı hizip savaşçılarının entegrasyonu, devrik rejim unsurlarının ordu ve güvenlik servislerinden uzaklaştırılması da bu kapsamda yer alıyor.
Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ve Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan geçtiğimiz 5 Aralık’ta uluslararası ve bölgesel tarafların sponsorluğunda sivil güçlerle Çerçeve Anlaşması imzalamıştı. Anaşmaya imza atan önde gelen taraflar arasında Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, Merkez Konsey Grubu, ayrıca sivil geçişi ve demokratik geçişi destekleyen diğer güçler yer alıyor.
Çerçeve Anlaşma, ordunun kalıcı olarak iktidardan çekilmesini ve sivil yapıda bir hükümet kurumasını hedefliyor.



“En büyük güvenlik ihlali” Hizbullah’a Lübnan’da ve Suriye'de darbe indirdi

Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)
Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)
TT

“En büyük güvenlik ihlali” Hizbullah’a Lübnan’da ve Suriye'de darbe indirdi

Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)
Yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Hastanesi'ne taşıyan bir ambulans (EPA)

Lübnan’daki Hizbullah Hareketi, üyelerinin kullandığı çağrı cihazlarını hedef alan ‘en büyük güvenlik ihlali’ ile karşı karşıya kaldı. Bu güvenlik ihlali, Hizbullah’ın Lübnan’daki ve Suriye'deki kaleleri olarak kabul edilen bazı bölgelerde yaklaşık 2 bin 800 kişinin yaralanmasına ve 9 kişinin ölümüne neden olurken yaralıların sayısı hastanelerin kapasitesini aştı.

Suriye basını Suriye'de bulunan çok sayıda Hizbullah üyesinin taşıdıkları çağrı cihazlarının patlaması sonucu yaralandığını ve hastaneye kaldırıldığını bildirdi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Şam’ın kentsel ve kırsal kesimlerinde Hizbullah üyelerinin bazılarının taşıdıkları çağrı cihazlarının patlaması sonucu yaralanarak hastaneye kaldırıldığını aktardı.

Suriye’nin başkenti Şam'daki Kefer Susa Mahallesi yakınlarında seyir halindeki bir araçta bir çağrı cihazı patladı. İsrail’in Lübnan ve Suriye'deki Hizbullah üyeleri tarafından yaygın olarak kullanılan çağrı cihazlarını hedef alan eş zamanlı siber saldırısı sonucunda Lübnan'da birkaç cihaz daha patladı.

Güvenlik ihlali saat 15.30 sularında Beyrut'un güney banliyölerinde bir kişinin elindeki cep telefonunun patlamasıyla başladı. Ardından Lübnan'ın çeşitli bölgelerinde eş zamanlı olarak meydana gelen ‘patlamalar’ birbirini takip etti.

Lübnan’ın güney banliyölerinde, Nebatiye’de ve Bekaa'da yollarda kanlar içinde yatan onlarca insanın görüldüğü görüntüler düşmeye başladı. Ardından Hizbullah, çağrı cihazı taşıyan herkesten bu cihazları atmalarını isteyen bir açıklama yapıldı. İç Güvenlik Güçleri de vatandaşlardan yaralılara yardım edilmesini ve hastanelere kaldırılmalarını kolaylaştırmak için yolları açmalarını istedi. Genelkurmay Başkanlığı, vatandaşlardan, sağlık ekiplerinin olay yerlerine ulaşmalarını kolaylaştırmak amacıyla patlamaların yaşandığı bölgelerde toplanmamalarını istedi.

xy6muu7
Beyrut'un güney banliyösünde yaralıların tedavisine yardımcı olmak için kurulan çadırda kan vermek için bekleyen bağışçılar (AFP)

Reuters, Hizbullah yetkililerinin birinin çağrı cihazlarının patlatılması olayının şimdiye kadarki en büyük güvenlik ihlali olduğunu söylediğini aktardı. Reuters’ın emniyet kaynaklarından aktardığına göre Hizbullah, patlayan çağrı cihazları üyelerine daha yeni dağıtmıştı. Fransız Haber Ajansı (AFP) da Hizbullah'a yakın kaynakların ‘yeni çağrı cihazlarının lityum pillere sahip olduklarını ve aşırı ısınma sonucu patlamış gibi göründüklerini’ söylediklerini aktardı.

ABD merkezli gazete New York Times’ın (NYT) konuyla ilgili bilgi sahibi yetkililere dayandırdığı haberine göre cihazlar patlamadan önce birkaç saniye boyunca bip sesi çıkardı. Saldırıda Hizbullah üyelerine ait yüzlerce çağrı cihazı hedef alındı. Sosyal medyada dolaşan videolarda cihazların yollarda, dükkanlarda ve evlerde insanların ellerinde patladığı ve maddi hasara yol açtığı anlar görülüyor.

Hizbullah: Geniş kapsamlı inceleme başlatıldı

‘Güvenlik ihlalinden’ yaklaşık üç saat sonra Hizbullah tarafından yapılan ilk açıklamada dün öğleden sonra saat 15.30 sularında Hizbullah'ın çeşitli birimlerinde ve kurumlarında çalışanların iletişim için kullandığı çağrı cihazlarının patladığı duyuruldu. Açıklamada “Sebebi açıklanamayan patlamalar şimdiye kadar bir çocuğun ve iki kardeşin ölümüne ve birkaç kişinin de yaralanmasına neden oldu” denildi.

Açıklamada Hizbullah'ın uzman kurumlarının şu an eş zamanlı patlamaların nedenlerini belirlemek için geniş kapsamlı bir güvenlik soruşturması başlattığı belirtildi. Hizbullah tarafından yapılan ikinci açıklamada ise “Mevcut tüm gerçekleri ve verileri inceledikten sonra, bu canice saldırıdan tamamen düşmanımız İsrail'i sorumlu tutuyoruz” ifadeleri kullanıldı.

xc
Başbakan Mikati'nin Milletvekili Ali Ammar'ın oğlu için taziye ziyareti sırasında çekilen bir fotoğrafı (Başbakanlık Basın Ofisi)

Öte yandan Bakanlar Kurulu, Lübnan'ın egemenliğinin ağır bir ihlali olan ve suç teşkil eden İsrail'in bu saldırganlığını kınadı. Hükümetin ilgili ülkeler ve Birleşmiş Milletler (BM) nezdinde gerekli tüm temasları derhal başlatarak bu suçla ilgili sorumluluklarını ortaya koyduğunu vurgulayan Bakanlar Kurulu, gelişmelerin takip edilebilmesi için toplantılarını kamuoyuna açık olarak yapma kararı aldı.

Bu arada Başbakan Necip Mikati, Milletvekili Ali Ammar'ı ziyaret ederek oğlu için başsağlığı diledi.