BM’den Libyalı liderlere halk için taviz verilmesi çağrısı

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, Libyalı gençlerle bir araya geldi. (UNSMIL)
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, Libyalı gençlerle bir araya geldi. (UNSMIL)
TT

BM’den Libyalı liderlere halk için taviz verilmesi çağrısı

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, Libyalı gençlerle bir araya geldi. (UNSMIL)
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, Libyalı gençlerle bir araya geldi. (UNSMIL)

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri'nin Libya Özel Temsilcisi ve BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, ülkedeki tüm siyasi partileri Libya ve halkı için diyalog dilini pekiştirmeye, şahsi çıkarlardan vazgeçmeye, taviz vermeye ve tek bir fikirde birleşmeye çağırdı. Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe de savaşa dönmemeye ve vatanın birliğini korumaya vurguda bulundu.
Libya’da Ramazan Ayı, ülkede güvenlik ve istikrarın hakim olması dilekleriyle başladı. UNSMIL Başkanı Bathiliy, “Libyalılar, Ramazan Ayı’nda devam eden siyasi kriz ışığında geleceği korkuyla bekliyor. Vatandaşlar halen siyasi liderlerin ülkeyi daha fazla bölünmeden ve istikrarsızlıktan kurtaracak, ülkeyi güvenli karaya taşıyacak ulusal bir çözüm üzerinde anlaşacaklarını umuyor.”
Ramazan Ayı münasebetiyle Libyalılara seslenen Bathiliy sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu umudu gerçekleştirmenin tek yolu, bu yıl özgür ve adil, kurumlara meşruiyet kazandıran, ülkeyi toparlanma, büyüme ve refah yoluna sokan seçimlerin düzenlenmesinden geçiyor. Libyalılar, istikrarlı ve güvenli bir ülkede barış, huzur ve refahtan yararlanma hakkına sahip.”
Bathiliy, yerinden edilen Libyalılar hakkında ise “Kaçmak zorunda kaldıkları, güvenliklerinden endişe ettikleri yahut kanun çerçevesi dışında tutuklandıkları için ramazan ayını evlerinden ve ailelerinden uzakta geçirenleri unutmuyoruz” dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Bathiliy, Libya'da seçimlere giden yolu açma çabalarını tartışmak amacıyla ülkenin dört bir yanından çeşitli gençlik örgütleri ve öğrenci birlikleri temsilcilerinden 26 genç ile bir araya geldi. UNSMIL’in aktardığına göre kendi liderlerini seçmek istediklerini vurgulayan söz konusu gençler, sivil alanın gerilemesine ve kadına yönelik şiddete dikkat çektiler. Bunların halkın siyasi hayata katılı önündeki engeller olduğunu belirten gençler, karar verme sürecindeki temsil düzeylerinin yükseltilmesi çağrısında bulundu. Aynı zamanda Bathiliy’den siyasi liderleri harekete geçirme çabalarına devam etmesini istediler.
Gençlerden seçim çağrısı yönündeki çabaları koordine etmelerini, sorunlarının siyasi sürece dahil edilmesini sağlamak için çalışmalarını isteyen Bathiliy ise “Ülkenin geleceği size ait. Bu nedenle gençler çabalarını seferber etmeli, haklarını talep etmeli. Seçimlerin kapsayıcı, adil ve şeffaf olması gerektiğini ifade etmeli” dedi.
Ramazan Ayı’nın Libya'nın birliğinin yeniden tesisi, bölünmeye bir son verilmesi, birlik ve yeniden inşa için teşvik edici bir başlangıç ​​olacağı umudunu dile getiren Dibeybe, vatanın savunulması gerektiğini söyledi. Libya kanının akmasını önlemek için dünya ülkelerini dolaşacağını da sözlerine ekledi.
Çarşamba günü Ramazan Ayı münasebetiyle açıklamalarda bulunan Dibeybe şu ifadeleri kullandı:
“Hükümetimizi destekleyen ve desteklemeyen herkesi önemli sabitlere davet ediyorum: Terörizm ile ilişiğin kesilmesi, savaşa geri dönülmemesi, askeri kurumun birleştirilmesi, seçimlerin tamamlanması ve iktidarın barışçıl bir şekilde devri. Vatandaşın bilinci, barış seçeneğine bağlı kalınması ve geçiş döneminin uzatılması yönünde yıkım ve komplo projelerine karşı çıkılmasına bağlı kalınarak üst seviyeye ulaştı. Ülkedeki istikrar, kalkınma projelerine finansman sağlamak için artırmaya çalıştığımız petrol ve gaz üretimi seviyesini korumamıza imkan sağladı.
Ülkede kan dökülmesini ve Libyalıların evlerinin yeniden yıkılmasını önlemek için çaba göstermeye devam edeceğini vurgulayan Dibeybe, petrol sektörünü reforme ederek geliştirme, ülkenin milli gelirini yükseltmek amacıyla üretimi artırma ve kalkınma projeleri için gerekli ödenekleri sağlama yönünde ulusal bir plan olduğunu söyledi. Sivil toplumun Libya'daki siyasi hayatın vazgeçilmez bir kolu olduğunu, ülke birliğinin dış müdahaleye karşı olduğunu ve bunun yerel çapta bir çözüm üretme fırsatı verdiğini vurguladı.
Dün, uzun süredir mustarip olduğu hastalık nedeniyle Mısır'ın başkenti Kahire'de kaldırıldığı hastanede yaşamını yitiren şair, yazar ve diplomat İdris bin et-Tayyib’in ölüm haberini veren Dibeybe, “Geride seçkin bir kültürel miras bırakan merhum, onurlu vatansever duruş sergiledi” dedi.
Gazeteci İdris bin et-Tayyib, 1978'de Kaddafi rejimi tarafından tutulanmış ve yaklaşık 10 yıl hapiste tutulmuştu. Ardından Roma'da ülkesinin kültür ve medya ataşesi olarak atanan Tayyib, ardından Arap Birliği kapsamındaki Libya heyetine dahil oldu.
BM Kalkınma Programı (UNDP) Mukim Temsilcisi Marc-Andre Franche dün Sebha Belediyesi Başkanı Bilhac Ali ile bir araya gelerek barışın inşası, ekonomik iyileşme ve yeni iş insanlarının desteklenmesi yönünde gelişen ortaklığa dikkat çekti.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.