Trump suçlanırsa yine de başkanlığa aday olabilir mi?

ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)
TT

Trump suçlanırsa yine de başkanlığa aday olabilir mi?

ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)

Pek çok ABD’li ve ABD eski Başkanı Donald Trump’ın dünya çapındaki destekçileri, eski başkanın bir porno yıldızına ‘sus payı’ ödemesine yönelik davada alacağı cezayı merak ediyor.
New York Mahkemesi’nde büyük jürinin toplanamaması yüzünden Trump’ın soruşturma değerlendirmesi iki hafta ertelendi.
Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı habere göre Trump, 2016 başkanlık seçimlerini kazanmadan önce porno yıldızı Stormy Daniels’a sessiz kalması için 130 bin dolar ödenmesi konusunda mahkeme önünde hesap vermek zorunda kalacak.
ABD’nin 45. başkanı (2017-2021) olan Trump, seçmenlerine ‘5 Kasım 2024’te Beyaz Saray’ı yeniden kazanacaklarına’ dair söz veriyor.
Trump davada suçlanır veya gözaltına alınırsa, bu ülkede eski bir başkan için emsal teşkil edecek. Çünkü şimdiye kadar görevdeyken veya Beyaz Saray’dan ayrıldıktan sonra hiçbir başkan suçlanmadı.
ABD’nin yasal prosedürlerine göre, Trump muhtemelen birkaç dakikalığına kelepçelenebilir, gözaltında fotoğrafı çekilebilir ve parmak izi alınabilir.
Ancak New York’taki adli makamlar böyle bir sahneden ve ardından medya ve siyasi açıdan yaşanacak kaostan kaçınmak istiyor.
Birçok uzmana göre, ‘Trump hüküm giyerse yine de başkanlığa aday olabilir mi?’ sorusunun yanıtı ‘kesinlikle evet’.
Los Angeles’taki California Üniversitesi’nde hukuk profesörü olan Richard Hasen, “Trump’ın hüküm giymesi halinde aday olmasını engelleyen hiçbir şey yok” dedi.
Anayasa, başkanlık seçimlerinde aday olacak kişilerden sadece üç şey talep ediyor. Bunlar; doğuştan vatandaş olmak, en az 35 yaşında olmak ve en az 14 yıldır ABD’de ikamet ediyor olmak.
Siyasi bir mesele olarak, hüküm giymiş suçlu olabilecek ‘zanlı’ bir adayın seçimleri kazanması belki daha zor.
Tüm bunlar, adayların ellerinden gelenin en iyisini yapmalarına izin vermez. Ancak aday olmaları ve seçilmeleri yasak değildir.

Diğer kısıtlamalar Trump için geçerli mi?
Anayasa’da 14. ve 22. değişiklikler önemli, ancak bunların hiçbiri şu anda söz konusu davalarda Trump için geçerli değil.

Terim sınırları
22. değişiklik, iki kez başkan olan (yani iki kez seçilen veya bir başkasının görev süresinin bir kısmında görev yapan ve ardından kendi başkanlığını kazanan) herkesin tekrar aday olmasını yasaklar. Bu, 2020 seçimlerini kaybettiğinden beri Trump için geçerli değil.

Suçlama
Bir kişi Temsilciler Meclisi tarafından suçlanır ve Senato tarafından ağır suçlar ve kabahatler nedeniyle mahkum edilirse, görevden alınır ve yeniden hizmetten diskalifiye edilir. Trump, başkanlığı sırasında Meclis tarafından iki kez suçlanmasına rağmen, Senato tarafından da iki kez beraat etti.

Diskalifiye
14. değişiklik ise, özellikle eski Konfederasyon askerlerine yönelik bir gözle yazılmış bir diskalifiye etme maddesi içeriyor.
Trump’ın porno yıldızına sus payı ödemesiyle ilgili olarak New York’daki olası suçlamaların isyana teşvik ile hiçbir ilgisi yok. Gizli belgelerle ilgili olası federal suçlamalar da yok.

Trump suçlu bulunursa oy kullanabilir mi?
Trump, New York’ta bir ağır suçtan hüküm giyerse, en azından olası bir cezasını çekene kadar, memleketi Florida’da oy kullanamayacak.

Trump hapse atılabilir mi?
ABD eski başkanı henüz suçlanmadı, yargılanmadı veya mahkum edilmedi.
Herhangi bir iddianame, New York’taki E Sınıfı bir suç için bile olsa, herhangi bir sanık için hapis cezasıyla sonuçlanmayacak türden şiddet içermeyen suç türü olacaktır.
Hasen, “Trump’ın bu suçlamalardan herhangi biriyle suçlanması halinde hapse atılmasını beklemiyorum” dedi.



İsrail'in tahliye uyarıları Lübnanlıların kafasını karıştırdı

İsrail'in Nebatiye'ye düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı büyük yıkımın önünde koltuk değnekleriyle duran Lübnanlı bir adam (AFP)
İsrail'in Nebatiye'ye düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı büyük yıkımın önünde koltuk değnekleriyle duran Lübnanlı bir adam (AFP)
TT

İsrail'in tahliye uyarıları Lübnanlıların kafasını karıştırdı

İsrail'in Nebatiye'ye düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı büyük yıkımın önünde koltuk değnekleriyle duran Lübnanlı bir adam (AFP)
İsrail'in Nebatiye'ye düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı büyük yıkımın önünde koltuk değnekleriyle duran Lübnanlı bir adam (AFP)

İsrail'in Lübnan Dağı, Güney Lübnan ve Doğu Lübnan'daki geniş alanların boşaltılması yönündeki uyarıları, İsrail güçleri tarafından başlatılan ve hava bombardımanının arttığı bir döneme denk gelen dikkat çekici bir tedbirle Lübnan arenasını şaşkına çevirdi.

Dün (Perşembe) sabahtan bu yana İsrail savaş uçakları, boşaltılması emredilen binaların çoğunu hedef alırken, güçlerinin Hizbullah savaşçılarına karşı çetin mücadeleler verdiği sınır bölgelerine de yoğun bombardıman düzenledi. İsrail ordusu birden fazla eksende sınır bölgesinin derinliklerine nüfuz etmeye ve özellikle el-Kuzah ve el-Adise'deki stratejik tepeleri kontrol altına almaya çalışıyor.

İsrail'in sınır hattındaki ilerleyişinin kasabalardaki büyük yıkımın ortasında görüntülenmesinin ardından Hizbullah, parlamentodaki blok üyesi milletvekili Hasan Fadlallah aracılığıyla İsrail güçlerinin ‘yoğun saldırılara rağmen’ herhangi bir köyü ele geçirdiğini yalanladı ve ‘sahadaki direnişin sahada nasıl mücadele edileceğini bildiğini’ vurguladı.

Diğer yandan Alman ordusunun dün yaptığı açıklamaya göre, Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü (UNIFIL) deniz gücünün bir parçası olarak görev yapan bir Alman askeri gemisi Lübnan açıklarında bir insansız hava aracını (İHA) düşürdü. Lübnanlı kaynaklar bu türden ilk olayın UNIFIL'in görev alanındaki operasyonel düzenlemeler çerçevesinde gerçekleşmediğini belirtirken Hizbullah'a ait olduğu düşünülen İHA’nın Alman gemisine yaklaşmasının ardından düşürüldüğünü kaydetti.