Kansere karşı umut veren bir ilaç geliştirildi

Araştırma ekibi deneylerinin sonuçlarını takip ediyor (Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi)
Araştırma ekibi deneylerinin sonuçlarını takip ediyor (Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi)
TT

Kansere karşı umut veren bir ilaç geliştirildi

Araştırma ekibi deneylerinin sonuçlarını takip ediyor (Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi)
Araştırma ekibi deneylerinin sonuçlarını takip ediyor (Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi)

Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ve üniversitenin yan kuruluşu olan APIM Therapeutics’den araştırmacılar, yalnızca kanser hücrelerini hedef alarak, hastalarda saç dökülmesine yol açmayan umut verici bir kanser ilacı geliştirdi. Söz konusu ilacın geliştirilmesi 18 yıl sürdü ve bu amaçta 20 milyon avro harcandı. İlaç 20 ölümcül kanser hastası üzerinde test edildi. Bu hastalar mevcut tüm tedavileri denedi ancak son çare olarak deneysel aşamada olan yeni bir seçeneği denemeyi tercih etti.
Yeni ilaçları test etme konusunda uzmanlaşmış kliniklerin bulunduğu Avustralya’da yeni ilaç ATX-101 üzerinde testler yapıldı. Oncogene dergisinin son sayısında yayınlanan sonuçlar oldukça umut vericiydi.
Çalışmanın baş araştırmacısı moleküler tıp profesörü Marit Otterlei, Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nin internet sitesinde çarşamba günü yayınlanan bir raporda “İlacın uygulandığı hastaların yüzde 70’i 6 hafta sonra stabil hale geldi, 12’si ilacı almaya devam etti ve 18 hafta sonra stabil hale geldi. Hastalardan biri ilacı 17 ay boyunca kullandı ve iki yıldan fazla stabil kaldı” ifadelerine yer verildi.
Avustralya’da yürütülen bu testlere Faz I denemeleriydi. Bu aşamada hedef, ilacın insanlar için zararlı olup olmadığını belirlemekti. Bunun öncesinde, ilacın kanserin büyümesini durdurma yeteneği açısından laboratuvar ve hayvan deneylerinde etkinliğinin kanıtlanmıştı.
Otterlei, kanser hücrelerinin kontrol edilemez bir şekilde bölündüğünü ve sonunda hasarlı hücrelerde birikerek kanserli bir tümör oluşturduğunu ve yeni ilacın kanser hücrelerinin genetik materyaline zarar verdiğini açıkladı. Ayrıca “Kanser hücreleri diğer hücrelere göre daha fazla baskındır, bununla birlikte hasar gördüklerinde bile ölmezler ve büyümeye devam ederler. Kemoterapi ile geleneksel kanser tedavisi, kanser hücrelerine daha fazla baskı uygular, böylece hücreler ölür. Ancak kemoterapi, saç kökleri gibi normal hücreler de dahil olmak üzere tüm hücreleri etkiler ve bu nedenle saç dökülmesi gibi birçok yan etkiye neden olur.  Sadece kanser hücrelerini hedef alan yeni ilacımızda ise bu olmuyor” ifadelerini sözlerine ekledi.
Araştırma ekibi, 18 yıl boyunca birkaç yıl süren deneme ve yanılma çalışmaları sonrasında elde ettiği bu ilaç için patent aldı.



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature