Barış Şimdi Hareketi’nden BMGK'ya yerleşim faaliyetlerine müdahale çağrısı

Doğu Kudüs'teki Ramot Alon yerleşim bölgesi. (AFP)
Doğu Kudüs'teki Ramot Alon yerleşim bölgesi. (AFP)
TT

Barış Şimdi Hareketi’nden BMGK'ya yerleşim faaliyetlerine müdahale çağrısı

Doğu Kudüs'teki Ramot Alon yerleşim bölgesi. (AFP)
Doğu Kudüs'teki Ramot Alon yerleşim bölgesi. (AFP)

İsrail hükümetinin dün 940 yeni yerleşim biriminin inşası için ihale açması, yerleşim yerlerinde 7 bin157 konut inşaatı için planların onaylanması ve dört yerleşim karakolunun yasallaştırılmasının ardından Tel Aviv'deki Barış Şimdi (Peace Now) Hareketi, 12 İsrailli örgütle birlikte Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üyelerine İsrail'in yerleşim bölgelerinde attığı adımlara karşı çalışmaya çağıran bir mektup gönderdiğini duyurdu.
Barış Şimdi Hareketi tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Yerleşim yerlerinde binlerce konut yapılmasına onay verilmesi ve gelişigüzel 15 kadar karakola bir hafta içinde meşruiyet sağlanması fiili bir ilhaktır. Yerleşim yerlerinde inşa bir savaş suçudur ve Filistinliler için vatandaşlık olmaksızın ilhak, Apartheid anlamına gelir. Bu eylemler her şeyden önce Filistinlileri hedef almayı ve Batı Şeria'daki toprakları kontrol ederek gelecekte bir Filistin devletinin kurulmasını engellemeyi amaçlıyor. Bu sadece İsrail'e yönelik bir güvenlik tehdidi değil, aynı zamanda bir demokrasi olarak İsrail'in temellerine yönelik de gerçek bir tehdittir.”
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgile göre İsrail hükümeti dün, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun henüz birkaç gün önce söz vermesine rağmen Beitar Illit yerleşiminde 747 birim ve Efrat yerleşiminde 193 birim olmak üzere toplam 940 yeni konut inşaatı için ihale açtığını duyurdu. Netanyahu, İsrail ile Filistin Yönetimi arasında geçtiğimiz pazar günü düzenlenen Şarm eş-Şeyh toplantısında bu konuda anlaşmaya varıldığı gibi İsrail'in yeni yerleşim birimleri kurmayacağını ifade etmişti. Toplantıda, ‘İsrail'in yerleşim yerlerinde yeni konut birimleri müzakerelerini dört ay süreyle durdurmaya kararlı olduğunu’ doğrulayan bir bildiri yayınlandı.
Konuyu uzun yıllardır takip eden Barış Şimdi Hareketi, yerleşim genişlemesinin yayınlanandan çok daha büyük olduğunu belirterek İsrail hükümeti ve Başbakan Netanyahu'nun, özellikle müttefikleri ABD’den gelen uluslararası kınamayı umursamadığını vurguladı.
Barış Şimdi Hareketi’nin raporuna göre işgalci Sivil Yönetim’in Yüksek Planlama Kurulu alt komitesinde iki gün süren müzakereler perşembe günü sona erdi. Müzakerelerde, yerleşim yerlerinde 7 bin157 konut birimi inşa etme planı onaylandı. Ayrıca yasadışı dört karakola meşruiyet sağlandı ve bunları beşinci bir karakola verme planı ertelendi. Bu onay, 5 bin 257 konutun inşası için planların nihai onay için  bin 900 konutun geliştirilmesi de dahil olmak üzere 37 yerleşim ve karakolda 43 imar planını içeriyor. Mevo’ot Yeriho, Nofei Nehemia ve Bnei Kedem adlarıyla nihai onayın verilmesi için üç karakol dönüştürüldü ve başka bir karakol olan Nativ Ha'avot için de bir yapısal harita bırakıldı. Dört karakol, yerleşim yerlerinde ‘mahalle’ olarak kabul ediliyor. Ancak Barış Şimdi’ye göre burada, ‘alanının önemli ölçüde genişlemesi ve resmi olarak ilhak edildiği yerleşim yerleriyle arasındaki mesafe nedeniyle aslında yeni yerleşim birimlerinin kurulmasından’ söz ediliyor.



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.