Mısır, Nahda Barajı konusunda uluslararası arenadan destek topluyor

Mısır Su Kaynakları Bakanı, New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) 2023 Su Konferansı'na katıldı. (Mısır hükümeti)
Mısır Su Kaynakları Bakanı, New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) 2023 Su Konferansı'na katıldı. (Mısır hükümeti)
TT

Mısır, Nahda Barajı konusunda uluslararası arenadan destek topluyor

Mısır Su Kaynakları Bakanı, New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) 2023 Su Konferansı'na katıldı. (Mısır hükümeti)
Mısır Su Kaynakları Bakanı, New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) 2023 Su Konferansı'na katıldı. (Mısır hükümeti)

Kahire yönetimi, Addis Ababa'nın Nahda Barajı’nın su dolum ve işletimi mekanizmaları üzerinde anlaşma olmadan inşasına karşı çıktığı tutumu konusunda uluslararası toplumdan destek topluyor.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Dr. Hani Suveylem perşembe günü New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) 2023 Su Konferansı’nda yaptığı açıklamada, Nahda Barajı’nın inşası neticesinde ülkesinin beklediği hasarlardan bahsetti.
Mısır, Etiyopya'nın 2011'den bu yana Nil Nehri’nin ana kolu üzerine inşa ettiği barajın nehir suyundaki payını etkileyeceğinden korkuyor. Kahire ve Hartum barajın dolum ve işletimi hususunda bağlayıcı bir yasal anlaşma çağrısında bulunurken Addis Ababa ise hidroelektrik baraj inşasının, su kaynaklarının kullanımı yoluyla kalkınma planlarını desteklediğini savunuyor.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Dr. Hani Suveylem, mevkidaşlarına hitaben şu açıklamada bulundu:
“Nahda Barajı, 12 yıl önce gerekli toplumsal, ekonomik ve çevresel ön çalışmalar yapılmadan tek taraflı olarak inşa edildi. Ancak barajın dolum ve işletimi, bu yönde yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmanın ve çalışmanın yokluğunda devam ediyor. 2021'de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından yayınlanan başkanlık bildirisi tamamen hiçe sayılıyor. Genellikle hidroelektrik projelerinin zarar vermemesi gerektiği iddia edilse de işbirlikçi olmayan bu tür tek taraflı eylemlerin devam etmesi Mısır'a zarar verebilir. Gerçek şu ki bu tek taraflı önlemler uzun süreli bir kuraklıkla çakıştığı takdirde Mısır'ın sosyal ve ekonomik istikrarına ölçülemez bir zarar verilecek. Bu sebeple Mısır'da bir milyondan fazla kişi işsiz kalabilir ve ekili arazilerin büyük bir bölümü yok olabilir.”
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgile göre Suveylem, çarşamba günü konferansın ana oturumu öncesinde yaptığı açıklamada da barajın Mısır’a vereceği zararlara dikkat çekti. Suveylem, bunları milyonlarca Mısırlının hayatını tehdit eden varoluşsal bir tehdit olarak değerlendirdiği açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40'ının ortak nehir ve göl havzalarından yararlandığı göz önüne alındığında, ortak su kaynakları yönetiminde etkin işbirliği vazgeçilmezdir. Su ihtiyacının karşılanmasında neredeyse tamamen Nil Nehri'ndeki ortak sulara güvenen Mısır, her zaman Nil Havzası’nın çeşitli ülkeleri arasındaki iş birliğini ve koordinasyonu geliştirmeye çalışmıştır. Uluslararası hukuka uyumu göz ardı eden bu tür eylemler istişareyi, ayrıca toplumsal, ekonomik ve çevresel ön çalışmalar yürütmeyi içeren temel iş birliği ilkesini göz ardı eder. Bu, ortak suların yönetiminde iş birliği için büyük bir zorluk teşkil ediyor.”
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Suveylem, Hindistan, Fransa, Kenya, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Fas’tan mevkidaşlarının yanı ıra ABD Başkanı'nın Su Kaynakları ve Biyoçeşitlilik Özel Temsilcisi ile de bir araya geldi.
Mısır tarafından yapılan açıklamaya göre görüşmeler sırasında Suveylem, Mısır'ın su güvenliği konusunda üst düzey bir yuvarlak masa toplantısının düzenlendiği COP27 İklim Zirvesi ve Kahire’de düzenlenen su haftaları gibi tüm bölgesel ve uluslararası forumlarda su konusunu ve iklim değişikliğini vurgulamak için gösterdiği çabalara ilişkin bilgi verdi.



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.