Philadelphia'da hamilelere biner dolar aylık verilecek

Program kapsamında, Philadelphia'nın belirli topluluklarında yaşayan hamile kadınlara 18 ay boyunca aylık nakit ödemeler yapılacak

Pixabay
Pixabay
TT

Philadelphia'da hamilelere biner dolar aylık verilecek

Pixabay
Pixabay

ABD'nin Pensilvanya eyaletinin Philadelphia şehri, bebek ölüm oranlarını düşürme amacıyla hamile kadınlara aylık bin dolar vereceği yeni programını açıkladı.
Philadelphia Halk Sağlığı Departmanı 20 Mart Pazartesi günü yaptığı basın açıklamasında Philly Joy Bank adı verilen pilot programın, Philadelphia'nın belirli topluluklarında yaşayan 250 hamile kadına aylık düzenli gelir sağlayarak bebek ölümlerindeki ırksal eşitsizliklerle mücadele etmeyi amaçladığını duyurdu.
Aylık düzenli gelire hak kazanabilmek için bölge sakinlerinin hamile olması, hane gelirinin yıllık 100 bin doların altında olması ve düşük doğum ağırlığı oranının en yüksek olduğu üç Philadelphia mahallesinden birinde yaşıyor olması gerekiyor: Cobbs Creek, Strawberry Mansion ve Nicetown-Tioga.
Philadelphia Inquirer'ın haberine göre bin dolarlık nakit ödeme "koşulsuz" yapılacak ve katılımcılara, doğum sonrası dönem de dahil toplam 18 ay boyunca sunulacak. Ayrıca program katılımcılarına sosyal yardım ve mali danışmanlık, çocuk bakımına yardım amaçlı yapılacak ev ziyaretleri, emzirme desteği ve doulalar (anneyle ailesine doğum öncesi ve sonrası destek sağlayan uzman -ed.n.) gibi gönüllü yardımlar da sunulacak.
The Independent'ın haberine göre Sağlık Müdürü Dr. Cheryl Bettigole pazartesi günü yaptığı açıklamada "Philadelphia'da bebek ölümleri çözülebilir bir kriz" dedi.

"Hamileleri ve yeni ebeveynleri daha iyi destekleyebilmenin bebeklerin hayatta kalmasını sağladığını biliyoruz. Ülkedeki büyük şehirlerin en yoksulu olarak bu her zaman kolay olmuyor, özellikle de şehrin kuşaklar boyu süren yoksulluk ve sistemik ırkçılık tarafından ezilen bölgelerinde."

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (Centers for Disease Prevention and Control/CDC) göre, 2017 ile 2020 arasında Birleşik Devletler'deki siyah bebeklerin ilk doğum günlerinden önce ölme olasılığı beyaz bebeklere kıyasla üç kat daha fazla. Belediye yetkilileri, Birleşik Devletler'in en kalabalık 10 şehri arasında Philadelphia'nın başlı başına, yaşamının ilk yılında ölen bebek oranının en yüksek görüldüğü şehir olduğunu belirtiyor.
Philly Joy Bank, Philadelphia'nın sağlık departmanıyla, bebek ölümlerindeki ırksal eşitsizlikleri azaltmak için çalışan araştırmacı ve doktorlardan meydana gelen Philadelphia Community Action Network (Philadelphia Topluluk Eylem Ağı/CAN) arasındaki bir ortaklık. Şehrin halk sağlığı departmanı, halihazırda William Penn Vakfı ve Spring Point Partners'tan 3 milyon dolardan fazla bağış alan bu programı, 2024'ün başlarında hayata geçirmek için 6 milyon dolarlık bağış toplama hedefine ulaşmayı umuyor.
Hamile kadınlara yönelik benzer aylık gelir programları ABD'deki diğer kalabalık şehirlerde de başlatıldı. Abundant Birth Project (Bereketli Doğum Projesi), 2021'de ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki San Francisco şehrinde yaşayan siyahlara nakit ödeme yapan ilk program oldu. Proje o zamandan bu yana, şehir ve eyalet fonlarından 6,5 milyon dolar almasının ardından Kaliforniya'daki 4 county'e (sözcük anlamı kontluk; ABD ve Birleşik Krallık'ta yer alan, Türkiye'de karşılığı olmayan idari birim -ed.n.) yayıldı.
Geçen nisanda New York'taki Bridge Project (Köprü Projesi), gelecek üç yıl boyunca annelere ayda 500 ila bin dolar ödeme yapmaya başladı.



Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
TT

Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)

Bilim insanları, Neandertallerin 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at sürülerini avladığını öne sürdü. Yeni çalışma modern insanların en yakın akrabasının geçmişinde az bilinen bir döneme ışık tutuyor.

Almanya'nın Schöningen bölgesindeki arkeolojik kazı alanında 1994'te yapılan çalışmalarda, Paleolitik dönemden kalma bugüne kadarki en sağlam tahta mızraklar keşfedilmişti. 

İlk başta 400 bin ve sonra 300 bin yıl önceye tarihlenen mızrakları, modern insanlar (Homo sapiens) ve Neandertallerin ortak atası Homo heidelbergensis'in yaptığı düşünülüyordu. 

Ancak bulguları hakemli dergi Science Advances'ta 9 Mayıs Cuma günü yayımlanan çalışmaya göre mızraklar daha yeni ve muhtemelen Neandertaller tarafından kullanıldı.

Yeni bir yönteme başvuran bilim insanları, mızraklarla aynı tortu tabakasında bulunan salyangoz kabuklarının amino asit analizini yaparak silahları tarihledi. Bulgular aletlerin yaklaşık 200 bin yıl önce yapıldığına işaret ediyor.

Neandertallerin kullandığı anlaşılan bu silahlar, bozulmamış haldeki en eski tahta mızrak olma özelliğini koruyor. 

Araştırmacılar Neandertaller hakkındaki bilgilerin büyük bölümü 60 bin ila 40 bin yıl önceden geldiği için yeni çalışmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden makalenin ortak yazarı Dr. Jarod Hutson "Schöningen, Neandertal davranışının daha eski yönünü gösteriyor ve bu da bir boşluğu dolduruyor ve 200 bin yıl önce Neandertallerin hayatında neler olup bittiğine dair çok net bir resim veriyor" diyor.

Dr. Hutson örneğin mızrakların "bu kadar eski bir şey için epey gelişmiş" seviyede olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında, kesilerek öldürülmüş yaklaşık 50 atın kalıntıları da keşfedilmişti. Bilim insanları Neandertallerin bu hayvanları mızrakla avladığını düşünüyor. 

Araştırmacılar bölgenin, at ailelerinin hedef alındığı bir pusu ve avlanma alanı olduğunu öne sürerek makalede şöyle yazıyor:

Bu rutin başarı seviyesine ulaşmak için Schöningen'deki av saldırıları, ortak bir dizi hedefle tam bir işbirliği içinde gerçekleştirilmiş olmalı. 

Bu kadar koordineli bir avlanma stratejisinin varlığı, yaklaşık 200 bin yıl önce ciddi bir organizasyon ve iletişim becerisine işaret ediyor.

Ekip, bu dönemde yeni yeni ortaya çıkan Homo sapiens'le Neandertallerin birbirine daha önce düşünülenden daha fazla benzediğini tahmin ediyor.

Ancak bazı uzmanlar bulgulara şüpheyle yaklaşarak mızrakların ne zaman ve kim tarafından kullanıldığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Göttingen Üniversitesi'nden arkeolog Thomas Terberger, yer almadığı çalışma hakkında "Şu an için argümanları ilgi çekici buluyorum ama kesinlikle ikna edici değiller" diyor. 

Independent Türkçe, IFLScience, Interesting Engineering, AP, Science Advances