Philadelphia'da hamilelere biner dolar aylık verilecek

Program kapsamında, Philadelphia'nın belirli topluluklarında yaşayan hamile kadınlara 18 ay boyunca aylık nakit ödemeler yapılacak

Pixabay
Pixabay
TT

Philadelphia'da hamilelere biner dolar aylık verilecek

Pixabay
Pixabay

ABD'nin Pensilvanya eyaletinin Philadelphia şehri, bebek ölüm oranlarını düşürme amacıyla hamile kadınlara aylık bin dolar vereceği yeni programını açıkladı.
Philadelphia Halk Sağlığı Departmanı 20 Mart Pazartesi günü yaptığı basın açıklamasında Philly Joy Bank adı verilen pilot programın, Philadelphia'nın belirli topluluklarında yaşayan 250 hamile kadına aylık düzenli gelir sağlayarak bebek ölümlerindeki ırksal eşitsizliklerle mücadele etmeyi amaçladığını duyurdu.
Aylık düzenli gelire hak kazanabilmek için bölge sakinlerinin hamile olması, hane gelirinin yıllık 100 bin doların altında olması ve düşük doğum ağırlığı oranının en yüksek olduğu üç Philadelphia mahallesinden birinde yaşıyor olması gerekiyor: Cobbs Creek, Strawberry Mansion ve Nicetown-Tioga.
Philadelphia Inquirer'ın haberine göre bin dolarlık nakit ödeme "koşulsuz" yapılacak ve katılımcılara, doğum sonrası dönem de dahil toplam 18 ay boyunca sunulacak. Ayrıca program katılımcılarına sosyal yardım ve mali danışmanlık, çocuk bakımına yardım amaçlı yapılacak ev ziyaretleri, emzirme desteği ve doulalar (anneyle ailesine doğum öncesi ve sonrası destek sağlayan uzman -ed.n.) gibi gönüllü yardımlar da sunulacak.
The Independent'ın haberine göre Sağlık Müdürü Dr. Cheryl Bettigole pazartesi günü yaptığı açıklamada "Philadelphia'da bebek ölümleri çözülebilir bir kriz" dedi.

"Hamileleri ve yeni ebeveynleri daha iyi destekleyebilmenin bebeklerin hayatta kalmasını sağladığını biliyoruz. Ülkedeki büyük şehirlerin en yoksulu olarak bu her zaman kolay olmuyor, özellikle de şehrin kuşaklar boyu süren yoksulluk ve sistemik ırkçılık tarafından ezilen bölgelerinde."

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (Centers for Disease Prevention and Control/CDC) göre, 2017 ile 2020 arasında Birleşik Devletler'deki siyah bebeklerin ilk doğum günlerinden önce ölme olasılığı beyaz bebeklere kıyasla üç kat daha fazla. Belediye yetkilileri, Birleşik Devletler'in en kalabalık 10 şehri arasında Philadelphia'nın başlı başına, yaşamının ilk yılında ölen bebek oranının en yüksek görüldüğü şehir olduğunu belirtiyor.
Philly Joy Bank, Philadelphia'nın sağlık departmanıyla, bebek ölümlerindeki ırksal eşitsizlikleri azaltmak için çalışan araştırmacı ve doktorlardan meydana gelen Philadelphia Community Action Network (Philadelphia Topluluk Eylem Ağı/CAN) arasındaki bir ortaklık. Şehrin halk sağlığı departmanı, halihazırda William Penn Vakfı ve Spring Point Partners'tan 3 milyon dolardan fazla bağış alan bu programı, 2024'ün başlarında hayata geçirmek için 6 milyon dolarlık bağış toplama hedefine ulaşmayı umuyor.
Hamile kadınlara yönelik benzer aylık gelir programları ABD'deki diğer kalabalık şehirlerde de başlatıldı. Abundant Birth Project (Bereketli Doğum Projesi), 2021'de ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki San Francisco şehrinde yaşayan siyahlara nakit ödeme yapan ilk program oldu. Proje o zamandan bu yana, şehir ve eyalet fonlarından 6,5 milyon dolar almasının ardından Kaliforniya'daki 4 county'e (sözcük anlamı kontluk; ABD ve Birleşik Krallık'ta yer alan, Türkiye'de karşılığı olmayan idari birim -ed.n.) yayıldı.
Geçen nisanda New York'taki Bridge Project (Köprü Projesi), gelecek üç yıl boyunca annelere ayda 500 ila bin dolar ödeme yapmaya başladı.



Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
TT

Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)

Bilim insanları bugüne kadar görülen en büyük kara delik jeti çiftini buldu.

İkili, evrende 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor. Bu da üst üste yığılmış yaklaşık 140 tane Samanyolu Galaksisi'nin uzunluğuna denk geliyor.

Bu tür jetler, süper kütleli kara deliklerden püsküren muazzam miktarda radyasyon ve parçacık patlamalarını ifade ediyor. Milyonlarca yıl sürebilen bu jetler, maddenin uzaydaki akışını değiştirirken kozmosu yeniden şekillendiriyor ve toplam çıktısı trilyonlarca Güneş'e eş değer patlamalar yaşıyor.

Samanyolu jetleri, evrende bir galaksi tarafından üretilen en büyük oluşumlardır. Ancak yeni bulunan ikili, daha önce gördüklerimizden bile daha büyük; önceki gözlemler sadece 16 milyon ışık yılı kadar bir boyuta ulaşabileceklerini gösteriyordu.

Önceki rekor sahibi Alcyoneus adlı bir jet sistemiydi. Aynı ekip tarafından 2022'de bulunmuştu fakat uzunluğu sadece 100 Samanyolu kadardı.

Gökbilimciler jetlere Yunan mitolojisindeki bir deve ithafen Porphyrion (Porfirion) adını verdi. Evrenin sadece 6,3 milyar yaşında, yani bugünkü yaşının yarısından daha genç olduğu bir mesafede tespit edildiler.

Aynı araştırma, bu türden keşfedilmeyi bekleyen daha birçok mega yapının olabileceğini de öne sürüyor. Bilim insanları halihazırda toplam 10 binden fazlasını buldu.

Yeni makalenin başyazarı Martijn Oei, "Dev jetleri ilk bulduğumuzda epey şaşırdık" diyor. 

Bu kadar çok oldukları hakkında hiçbir fikrimiz yoktu.

Ayrıca jet sistemleri, galaksilerin oluşumuna fark etmediğimiz şekillerde katkı sunuyor gibi görünüyor. Evrenin daha erken bir döneminde, galaksiler arasındaki bağlantıların bugünkünden daha yakın olduğu bir zamanda var olan Porphyrion, "kozmik ağın" daha da geniş bir alanına ulaşıyordu.

Caltech'te astronomi ve veri bilimi profesörü olan, çalışmanın ortak yazarı George Djorgovski, "Gökbilimciler, galaksilerle onların merkezindeki kara deliklerin birlikte evrimleştiğini düşünüyor ve bunun kilit önemdeki bir yönü, jetlerin yaydığı muazzam miktarda enerjinin, ev sahibi galaksilerin ve yakınlardaki diğer galaksilerin büyümesini etkileyebilmesi" ifadelerini kullanıyor.

Bu keşif, etkilerinin düşündüğümüzden çok daha öteye uzanabileceğini gösteriyor.

Bulgular, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Black hole jets on the scale of the cosmic web" (Kozmik ağ ölçeğinde kara delik jetleri) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe