İngiltere'de genetiği düzenlenmiş gıda geliştirmek artık yasal

İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda hükümetleri gen düzenlemenin ticari kullanımına izin vermiyor

Unsplash
Unsplash
TT

İngiltere'de genetiği düzenlenmiş gıda geliştirmek artık yasal

Unsplash
Unsplash

İngiltere'de, yasalardaki bir değişikliğin ardından genetiği düzenlenmiş gıdalar artık ticari olarak geliştirilebilecek.
Gen düzenleme süreci, belirli özelliklerini geliştirmek için bir organizmanın DNA'sının genetik materyalini değiştirmeyi içeriyor.
İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda hükümetleri gen düzenlemenin ticari kullanımına izin vermiyor.
The Independent'ın haberine göre, Çevre, Gıda ve Köy İşleri Bakanlığı (Defra) yeni yasanın, çiftçilerin kuraklığa ve hastalığa dayanıklı mahsuller yetiştirmelerini, gübre ve pestisit kullanımını azaltmalarını ve zararlı hastalıklara yakalanmaya karşı korunaklı hayvanlar yetiştirmelerini sağlayacağını açıkladı.
İngiltere'de gen düzenleme, AB yasalarına göre genetiği değiştirilmiş (GD) mahsullerin ticari gelişimini kısıtlayan sıkı düzenlemeyle aynı kapsamda ele alınıyordu ancak Brexit, Westminster hükümetinin yeni teknolojinin kurallarını gevşetmesini sağladı.
Bu hamle, diğer türlerden genlerin dahil edilmesini içerebilen genetik değiştirmenin aksine yalnızca doğal yollarla ya da halihazırda kullanılan geleneksel melezleme programları yoluyla yapılabilecek genetik değişikliklere izin verecek.
Defra'nın Baş Bilim Danışmanı Gideon Henderson şunları söyledi:
"Bu, tarım bilimi için önemli bir dönem. Organizmaların genetik kodunda, geleneksel ıslahı taklit edebilecek şekilde kesin, hedeflenmiş değişiklikler yapmak amacıyla gen düzenlemeyi kullanabilmek, zararlılara karşı daha dirençli, yemesi daha sağlıklı ve iklim değişirken kuraklığa ve sıcağa karşı daha dayanıklı yeni ürün çeşitlerinin geliştirilmesini sağlar."
Gıda Bakan Yardımcısı Mark Spencer ise şöyle konuştu:
"Genetik Teknoloji Yasası, Britanyalı tüketiciler ve çiftçiler için harika bir haber. Hassas Islah teknolojileri sadece yurt içinde değil, dünyanın dört bir yanında gıda üretiminin geleceği ve bu yasa ulusumuzu bu devrimin ön saflarına taşıyacak. Her yıl dünya genelinde mahsullerin yaklaşık yüzde 40'ı sellerden, zararlılardan ve diğer dış olaylardan dolayı kaybediliyor ve bu yeni yasa, tarımsal biyoteknoloji endüstrimizin gelecek onlarca yıl boyunca dirençli gıda üretimini desteklemesini sağlayacak."
Genetiği değiştirilmiş gıdaları eleştirenler, genetiği düzenlenmiş mahsullerin AB'de GD gıdaların geçmesi gereken kapsamlı testlerden geçmek zorunda kalmayacağı ve bunun da gıda zincirine toksinlerin ve alerjenlerin girmesine neden olabileceği endişelerini dile getiriyor.
Beyond GM'den Pat Thomas, gıda ve çevreyle ilgili düzenlemelerin kaldırılmasının "ufukta beliren felaketi" getirebileceğini söyledi.
Yeni yasa, genetiği düzenlenmiş gıdaların etiketlenmesini gerektirmeyecek. Bu da yasayı eleştirenleri, İngiltere'den gelen genetiği düzenlenmiş gıdalarının Birleşik Krallık'ın bu gıdaların hâlâ yasaklı olduğu diğer bölgelerine girmesinin engellenmesine ilişkin endişelendiriyor.



Güneş sıradaki döngüsünün ilk işaretini yıllar önceden gösterdi

5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
TT

Güneş sıradaki döngüsünün ilk işaretini yıllar önceden gösterdi

5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Güneş'in, mevcut döngüsünün henüz yarısında olmasına rağmen bir sonraki faaliyet döngüsüne başladığının ilk işaretlerini tespit eden bilim insanlarının keşfi, Güneş fırtınalarının daha iyi modellenmesini sağlayabilir.

11 yıllık döngüler sırasında Güneş, leke sayısının ve aktivite yoğunluğunun artarak zirveye ulaşmasıyla yoğun Güneş fırtınaları ihtimalinin en yüksek seviyeye taşındığı dönemlerden geçiyor.

Güneş halihazırda 25. döngüsünün en yüksek aktivitesine, yani  "solar maksimuma" yaklaşıyor. Bu döngü, Güneş aktivitesinin kapsamlı bir şekilde kaydedilmeye başlandığı 1755'ten bu yana gerçekleşen 25. döngü olması nedeniyle bu şekilde adlandırılıyor.

Bu döngünün 6 yıl daha devam etmesi beklenirken, Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları bir sonraki Güneş döngüsünün ilk işaretlerini keşfetti.

Solar maksimum sırasında Güneş, manyetik alanını çevirerek kutuplarının yerini değiştiriyor ve bu da yıldızın yüzeyindeki aktiviteyi etkileyerek Dünya'ya daha fazla Güneş patlaması gönderiyor.

Güneş'in aktivitesinin tavan yaptığı dönemdeki güçlü Güneş fırtınaları, düşük irtifalarda bile parlak auroralara yol açabiliyor.

Ayrıca yörüngedeki uydulara, elektrik şebekelerine ve telekomünikasyon sistemlerine de zarar verebiliyorlar.

Araştırmacılar Güneş döngüsünü, yıldızın içindeki ses dalgalarını ölçüp bunların nasıl döndüğünü izleyerek takip ediyor.

Bunlar, 11 yıllık döngü boyunca Güneş'in ekvatoruna ve kutuplarına doğru dönen ve göç eden, Güneş burulma salınımı adlı hızlı hareket eden şeritlerden oluşan bir örüntü gibi görülebilir.

Bilim insanları daha hızlı dönen şeritlerin bir sonraki Güneş döngüsü başlamadan önce ortaya çıktığını biliyor.

Araştırmacılar, bu şekilde dönen şeritleri gösteren yeni verilere dayanarak bir sonraki Güneş döngüsünün başladığına dair zayıf işaretler buldu.

Birmingham Üniversitesi'nden Rachel Howe "Plan üzerinde bir Güneş döngüsü, yani 11 yıl geriye gidince, 2017'de gördüğümüz şekille birleşiyor gibi görünen benzer bir şey görülüyor. Bu şekil, mevcut Güneş döngüsü 25. Döngü'nün bir özelliği haline geldi" diyor.

2030'a kadar resmen başlamayacak 26. Döngü'nün muhtemelen ilk izlerini görüyoruz.

Bilim insanları daha fazla veriyle, Güneş'in faaliyet döngüsünü yönlendiren plazma ve manyetik alanların karmaşık dansında bu akışların oynadığı rolü daha iyi anlamayı umuyor.

Dr. Howe, "Yaklaşık 6 yıl sonra başlayacak 26. Döngü'de bu örüntünün tekrarlanacağına dair ilk ipucunu görmek heyecan verici" diyor.