عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Lübnan’da telekomünikasyon sektörü çöküşün eşiğinde

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT
TT

Lübnan’da telekomünikasyon sektörü çöküşün eşiğinde

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Lübnan’daki telekomünikasyon sektörü, çökmekte olan devlet kurumlarının geri kalanı gibi kademeli bir çöküş aşamasına girdi. Tamamen izole hale gelen birkaç bölgede iletişim ve internet hizmetleri durdu. Hizmetlerin durması, ulusal para biriminin ABD doları karşısında değer kaybetmesi nedeniyle düşük maaşlarına itiraz eden Ogero Şirketi çalışanlarının grevi başlatmasından 24 saatten az bir zaman sonra geldi.
Sabit telefon ve internet hizmetlerini sağlayan bazı santrallerde meydana gelen arıza ve bakımsızlık nedeniyle hizmetler kısmi olarak veya tamamen durdu. Bu durum, iki komünikasyon şirketinin Ulaştırma Bakanlığı santrallerinden sağlanan internet hizmetini de etkiledi. Ogero Genel Müdürü Mühendis Imad Kreidieh, durumu ‘sektörü etkileyen eskime ve yıpranma durumuna’ bağladı. Kreidieh Şarku’l Avsat’a “İnternet kesintisi iki ana sebepten kaynaklanıyor. Birincisi geçtiğimiz saatlerde şebekede arızaların meydana gelmesi ve çalışanların grevi sebebiyle tamir edilememesi, ikincisi ise elektriğin olmaması. Zira santraller ya düzeltilemeyen mekanik arızalara maruz kalıyor ya da şu anda mazot sağlanamayan jeneratörler ile çalışıyor” açıklamasında bulundu. Ayrıca “Çalışanlar maaşlarında iyileştirme taleplerinde haklılar. Kurumdaki en yüksek yetkili maaşının 200 doları geçmemesi düşünülemez. Bu maaş sadece ulaşım için bile yeterli değil” ifadelerini kullandı.
Hükümet yarın (Pazartesi) bir toplantı düzenleyecek ve tüm kamu sektörünün durumunu, özellikle de doların değer kaybetmesi nedeniyle eriyen maaşlar ve sosyal yardımlar konusunu ele alacak. Kreidieh, hükümet çalışanların maaşlarına hızlı bir çözüm bulmaz ve sektörün sürekliliği ve gelişimi amacıyla destek için inisiyatif almazsa görevinden istifa etme tehdidinde bulundu. Kreidieh “İstifamın akıbeti hükümetin pazartesi günü alacağı karara bağlı ve ben kurumun çöküşüne ve halkın çektiği çilelere de yalancı bir tanık olmayı kabul etmiyorum” ifadelerini kullandı. Telekomünikasyon sektörünün desteklenmesi ve Lübnan topraklarındaki vatandaşlara ve bölge sakinlerine hizmet sağlama yeteneğine sahip olması çağrısında bulunan Kreidieh, aynı zamanda çalışanların ‘gerilimi yükseltmemelerini ve kısmen de olsa bu hayati tesisi çalıştırmak için işlerine dönmelerini temenni etti.
Ogero çalışanları sendikası, santralleri aksatmayacağını ancak çalışmayı durmuş olan 7 santralde oluşan arızaların giderilmesi için inisiyatif almayacağını açıkladı. İletişim Bakanı Johnny el-Karm, Touch ve Alfa şirketlerinden, çalışmalarına devam edebilmeleri için Ogero şirketinin jeneratörleri için mazot sağlamalarını istedi.
Eski İletişim Bakanı Cemal el-Cerrah, ‘iletişim durumunun kötüleşmesinden ve kuleleri çalışır durumda tutmak için gerekli finansmanı sağlamamaktan’ hükümeti sorumlu tuttu. Cerrah Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, ‘internet kesintisinin, Lübnan’a internet sağlayan Avrupalı ​​şirketlere ücretlerin ödenmemesinden ya da elektrik jeneratörlerini çalıştıran mazotun olmamasından kaynaklandığını’ açıkladı. Sonrasında “Ogero Vakfı, kalıcı elektrik akımı sağlamak için 8 milyon dolarlık bir güneş enerjisi projesi sundu ancak hükümet bu miktarı sağlamadı. Ulaştırma Bakanlığı 5 ay önce uluslararası aramalar karşılığında Avrupalı ​​şirketlerden 26 milyon dolar aldı. Ogero’ya güneş enerjisi projesi için 8 milyon dolar destek verebilirdi ama kimse bu sektörü kurtarmak için iş birliği yapmak istemiyor” dedi.
Geçtiğimiz yıllarda telekomünikasyon sektörü, gerilemeye başlamadan önce her yıl sağladığı büyük gelirler ile devlet hazinesinin en önemli kolunu teşkil ediyordu. Cerrah “Büyük sorun iki yıl önce, artık kurumun taleplerini hızlı bir şekilde karşılayamayan İletişim Bakanlığı hesabının Lübnan Bankası’ndan Maliye Bakanlığı’na devredilmesiyle başladı” ifadelerini kullandı. Sorunun bir kısmının da fiyatların düşük olmasından kaynaklandığını belirtti.
Sürekli yükselen mazot fiyatlarına göre güneş enerjisi sistemi kurma maliyeti daha az kalıyor. Eski Bakan çıkar çatışmasının telekomünikasyon sektöründen büyük karlar elde eden dizel yakıt tüccarları adına güneş enerjisi projesini finanse etmeyi reddetmesinin ardındaki sebep olabileceğini vurguladı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah savaşçılarını Lübnan ordusuna entegre etme fikri gerçeklerle çarpışıyor

21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
TT
TT

Hizbullah savaşçılarını Lübnan ordusuna entegre etme fikri gerçeklerle çarpışıyor

21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın Hizbullah savaşçılarının, 1990 iç savaşından sonra olduğu gibi Lübnan ordusuna entegre edilmesi önerisi siyasi çevrelerde ve uzmanlar arasında tartışma konusu oldu.

Ordunun çeşitli sebeplerle bu savaşçıları bünyesine katamaması nedeniyle öneri henüz yaygın kabul görmezken, uzmanlar bu meselenin doğuracağı sonuçlar konusunda uyarıda bulundu. Bunun ‘silahlarını devlete teslim etmesi karşılığında Hizbullah için bir teselli ödülü’ olduğunu belirten uzmanlar, ‘dini emir alan ve ideolojik inanca sahip olan unsurların orduda yer alamayacağını’ vurguladı.

Cumhurbaşkanı Avn basına verdiği demeçte, “Ordu içinde Hizbullah savaşçılarından oluşan bağımsız bir birim oluşturmak mümkün değil. Ancak 1990'ların başında Lübnan'daki iç savaşın sonunda çeşitli taraflarla olduğu gibi üyeleri orduya katılabilir ve kurslara tabi tutulabilir” ifadelerini kullandı.

Bu öneriyi yorumlayan Güçlü Cumhuriyet Bloğu Milletvekili Giyas Yazbek, ordunun ‘Hizbullah'ın dış uzantılarla ordusunu oluşturduğunu iddia ettiği 100 bin savaşçıyı absorbe edemeyeceğini’ söyledi. Şarku’l Avsat'a konuşan Yazbek, “Hizbullah'ın 25 bin savaşçısı olsa bile, şu anda subaylarının ve üyelerinin maaşlarını dış yardımlarla güvence altına almaya çalışan askeri kuruma bunları dahil etmek imkânsız” dedi.

Yazbek, ‘ordunun cumhurbaşkanı ve hükümetle birlikte geliştirdiği ulusal güvenlik stratejisinin henüz Lübnan'ın ordu ve güvenlik güçlerinin sayısına olan ihtiyacını belirlemediğini’ vurguladı. Yazbek, “Sınırlarımızı çizdiğimizde, savaşın nedenlerini ortadan kaldırdığımızda ve Lübnan'da siyasi bir çözüme doğru ilerlediğimizde, ordunun mevcut subay ve personel sayısı yeterli olacak ve artacaktır” şeklinde konuştu.

Hizbullah savaşçılarının durumu

Askeri uzman Halid Hamade'ye göre, ‘Taif Anlaşması'ndan sonra silahlı milislerin dağıtılmasında olduğu gibi bugün de Hizbullah savaşçılarının orduya alınması önerisi, Cumhurbaşkanı'nın Hizbullah'ı silahlarını devlete teslim etmeye ikna etme çabaları bağlamında Hizbullah için bir teselli ödülüdür.’

Hamade, ‘Hizbullah savaşçılarının orduya entegre edilmesinin, özellikle ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından yaşanan gelişmelerden sonra, birçok engelle karşı karşıya olduğunu’ savundu.

fvdgh
Hizbullah Genel Sekreteri Haşim Safiyuddin'in 24 Şubat 2025 tarihinde Lübnan'ın güneyindeki Deyr Kanun en-Nahr kasabasında düzenlenen cenaze töreni sırasında Hizbullah üyeleri (Reuters)

“İç savaşın sona ermesinin ardından Lübnan devletinin yüzlerce milisi orduya ve güvenlik güçlerine katmayı başardığı doğrudur, ancak Hizbullah'ın durumuyla karşılaştırma yapmak artık mümkün değildir” diyen Hamade, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Ulusal Mutabakat Belgesi imzalandığında milis liderleri belgeyi tanıdı, milislerin feshedildiğini duyurdu, silahlarını gönüllü olarak devlete teslim etti ve siyasi sürecin bir parçası oldu. Hizbullah ise ateşkes anlaşmasını tanımıyor ve silahlarını teslim etmeyi kabul etmiyor. Dolayısıyla siyasi sürecin bir parçası haline geldiğini ve artık askeri bir kanadı olmadığını kabul etmeden milislerini orduya dahil etmekten bahsetmek bağlamdan kopuktur.”

Hizbullah'ın ideolojisi

Yazbek'e göre Hizbullah'ın ideolojisi, savaşçılarının orduya entegrasyonunun önündeki en büyük engel. Yazbek, “Hizbullah, Lübnan'ı İran'ın uzantısı olan coğrafi bir nokta olarak görüyor. Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım'ın silahları teslim etmeyeceğini ve silahların devletin elinde olmasıyla ilgili konuşmalarla ilgilenmediğini açıklamasının da gösterdiği gibi bu doktrin halen varlığını sürdürüyor” ifadelerini kullandı.

ukıo
24 Şubat 2025 tarihinde düzenlenen cenaze töreninde eski Hizbullah Genel Sekreteri Haşim Safiyuddin'in tabutunu taşıyan Hizbullah savaşçıları (AP)

‘Lübnan iç savaşı sırasında milisleri olan ve devlet şemsiyesi altına giren liderlerin Lübnanlı liderler olduğunu, kararlarının Lübnanlıların kararı olduğunu’ hatırlatan Hamade, “Hizbullah ise organik olarak bölgesel bir otoriteye bağlıdır ve hem Lübnan içinde hem de dışında tehlikeli askeri ve güvenlik rolleri oynamıştır” dedi. Hizbullah'ın ‘Tahran'dan ayrıldığını, yerel bir siyasi bileşen olmayı kabul ettiğini ve askeri kolunu feshettiğini açıklamadığına, böylece savaşçılarının ordu içinde absorbe edilmesi konusunun tartışılabileceğine’ dikkat çeken Hamade sözlerini şöyle sürdürdü: “Veliyyül Fakih tarafından verilen ve uygulanması gereken meşru yetki çerçevesinde faaliyet gösteren askeri bir grup ile anayasal makamlar tarafından demokratik mekanizmalar çerçevesinde alınan siyasi bir karar çerçevesinde faaliyet gösteren başka bir grubu uzlaştırmak nasıl mümkün olabilir? İster sivil idarelerde ister güvenlik kurumlarında milislerin devlete entegre edilmesi deneyimi tekrarlanabilecek kadar başarılı oldu mu?”

Ordu disiplini

Bazılarının iddia ettiği gibi iç savaş sürecindeki milislerin orduya alınmadığını belirten Yazbek, ‘güvenlik ve askeri kurumlara alınanların Lübnan'ı yöneten Suriye rejimine yakın olduğunu, ülkenin egemenliği için savaşan ve Suriye işgaline karşı çıkanların ise kovalandığını, hapsedildiğini ve birçoğunun Lübnan'ı terk etmek zorunda kaldığını’ vurguladı. Yazbek ayrıca, ‘ordu personeli tarafından uygulanan disiplinin Hizbullah savaşçıları için geçerli olmadığını, çünkü milislerin orduyla, ordunun da onlarla uyumlu olmadığını’ belirtti.

Hamade, “Hizbullah savaşçılarının Lübnan ordusuna ve diğer devlet kurumlarına dahil edilmesinin artıları ve eksileri ne olursa olsun, doğru yol Hizbullah'ın silahlarını devlete teslim etmesiyle başlamalı. Hizbullah üyeleri Lübnan toplumundan izole edilmiş bir grup değildir ve topluma entegre edilmelidir. Ancak Hizbullah’ın silahlarını teslim etmesi için bir tür ayartma olarak özümsenmeleri konusunu gündeme getirmekte acele etmek hedefe ulaşılmasını sağlamayacaktır. Gerekli olan, Hizbullah’ın öncelikle devleti, silahların yalnızca devletin elinde olmasını, savaş ve barış kararının devletin elinde olduğunu ve bu konuda meydana gelebilecek herhangi bir düzenlemenin başlangıcı olarak uluslararası kararları uygulama ihtiyacını tanımasıdır” dedi.