İtalya'da yaşlıların bakımını robotlar mı üstlenecek?

Ülkede 3,8 milyon yaşlı kendine bakamayacak durumda

Yaşlı bakımında robotlardan dünyanın pek çok yerinde yararlanılıyor (AP/Arşiv)
Yaşlı bakımında robotlardan dünyanın pek çok yerinde yararlanılıyor (AP/Arşiv)
TT

İtalya'da yaşlıların bakımını robotlar mı üstlenecek?

Yaşlı bakımında robotlardan dünyanın pek çok yerinde yararlanılıyor (AP/Arşiv)
Yaşlı bakımında robotlardan dünyanın pek çok yerinde yararlanılıyor (AP/Arşiv)

Yaşlı nüfusunun gitgide arttığı İtalya'da bu kişilerin bakımıyla ilgili sorunlar var. Ülkenin kuzeyindeki Carpi bölgesinde bu problemleri çözmek için bir toplantı yapıldı. Yaşlı akrabalarına bakanlara ve profesyonel bakıcılara robotlar tanıtıldı.
Avrupa'nın en düşük doğum oranlarından birine sahip olan ülkede 60 milyonluk nüfusun 7 milyonu 75 yaşın üzerinde. Bu kişilerin 3,8 milyonu kendine bakamıyor.New York Times (NYT) İtalya'da yaşlıların genellikle huzurevine yerleştirilmediğini vurguladı.Uzmanlar, düşük doğum oranlarının ve gençlerin iş imkanları sebebiyle yurtdışına yerleşmesinin bakıcı sayısını düşürdüğünü söylüyor. Ailelerde de yaşlılara genellikle kadınlar bakıyor. Böylece kadınlar işgücünün dışına çıkarken ekonomik sorunlar artıyor ve doğum oranları daha da düşüyor.Bunlar rağmen İtalya'da evde bakım, huzurevine göre daha çok tercih ediliyor. Haberde ülkede bakıcı için onlarca yıldır çoğu Doğu Avrupa'dan gelen ve genellikle kayıt dışı olan işçilere başvurulduğu kaydedildi. Ocakta bu işçileri temsil eden sendikalar sayesinde maaşlara 145 euro zam yapıldı. İtalya'da maddi zorluk yaşayan kişiler bunun ardından yaşlı bakımını kendileri üstlenmeye başladı. İtalya'da ailelerde, yaşlılara bakan tek bir kişiye devlet yardımı yapılıyordu. Bu yıl itibarıyla ücretli izin ve diğer yardımların aile içinde paylaştırılması bekleniyor.
Parma Üniversitesi'nde görev yapan psikoloji profesörü Olimpia Pino, hazırladığı projeyle ailelere ve bakıcılara yardım etmesi için robotları evlere sokmayı istiyor.Carpi'de robotlarla ilgili yapılan tanıtım toplantısına yaşlı yakınlarına bakanlar katıldı. Çoğu kadın olan katılımcılar, cihazla ilgili geri bildirimde bulundu. Toplantıyla robotların İtalyanlar için daha ilgi çekici olması ve hangi konularda yardım edebileceğinin belirlenmesi amaçlanıyor.
NYT, çoğu katılımcının Fransız yapımı Nao adlı robota ilk başta şüpheyle yaklaştığını yazdı. Haberde "İlk önce gözleri turuncu, sarı ve mor ışıklarla parlayan, arkadaşça görünen robotun zarar verip vermeyeceğini kontrol etmek istediler" ifadesi kullanıldı.
Projeyi geliştiren Profesör Pino, "sosyal robotların yaşlı bakımına yardım etmesinin bir devrim" olacağını söyledi.
Akademisyen, yapay zekadaki gelişmelerin robotların yaşlı bakımında daha fazla rol oynamasını sağlayacağını savundu.
İtalya'daki bakıcılara destek veren Sadece Yaşlılar Değil adlı örgütün başkanı Loredana Ligabue ise şöyle konuştu:
Hepimiz bu durumda teknoloji de olmak üzere tüm muhtemel çözümleri aramalıyız.
Projede görev yapan psikoloji öğrencisi Leonardo Saponaro "Robotlar, diğer insanlarla sosyalleşmenin yerine alamaz. Yine de bir refakatçi olabilir" dedi.
Pek çok ülkede yaşlılara yardım etmesi için robotlardan yararlanılıyor. Örneğin geçen sene ABD'nin New York kentinde yalnız yaşayan yaşlılara arkadaşlık yapması için robotların dağıtılması kararı alınmıştı. Japonya'da da huzurevlerinde robotlardan istifade ediliyor. 
 Independent Türkçe, New York Times, New York Post, Los Angeles Times
 



Trump'ın müttefiklerinin onu 'çılgın bir destekçi’ diye uyardıkları Loomer kim?

 Laura Loomer (AFP)
Laura Loomer (AFP)
TT

Trump'ın müttefiklerinin onu 'çılgın bir destekçi’ diye uyardıkları Loomer kim?

 Laura Loomer (AFP)
Laura Loomer (AFP)

İsa en-Nehari

Sağcı aktivist Laura Loomer'ın Donald Trump'la sık sık bir araya gelmesi dikkatlerden kaçmadı. Son olarak Demokrat Parti’nin Hint ve Afrika kökenli başkan adayı Kamala Harris'in kazanması halinde Beyaz Saray'ın köri gibi kokacağını söyleyen Loomer'ın geçmişteki tartışmalı açıklamaları, sadece Demokratların değil, Loomer'ın artan nüfuzuna ve partiyi bölebilecek etkisine karşı uyaran Trump destekçisi Cumhuriyetçilerin de tepkisini çekti.

Loomer'ın Harris'e ‘uyuşturucu kullanan fahişe’ demesi, İslam dinini ‘kanserli bir tümör’ olarak tanımlaması ve İslam dinine duyduğu nefretten ‘gurur duyduğunu’ söylemesi de diğer tepki çeken ifadelerinden sadece birkaçı. New York Times (NYT) gazetesine göre Loomer'ın 2017 yılında attığı ve Akdeniz'i geçen yaklaşık 2 bin göçmenin ölümünü kutladığı bir tweet sosyal medyada viral olmuştu.

Komplo teorileri barındıran söylemleri, Müslüman sürücüleri hedef almasının ardından Facebook ve Instagram hesaplarının yanı sıra araç çağırma uygulamaları Uber ve Lyft hesaplarının askıya alınmasına neden olmuştu. Twitter hesabı da kapatılmıştı, ancak Elon Musk’ın Twitter’ı satın almasının ardından ismini değiştirerek X platformu olarak ifade özgürlüğünü teşvik etmeye yönelik genel politikasının bir parçası olarak Loomer'ın hesabı yeniden etkinleştirildi.

Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Radikal sağcı komplo teorisyeni Loomer'la ilgili bir haberinde Donald Trump'ın Nancy Pelosi gibi siyasi rakiplerine ‘çılgın’ demeyi sevdiği vurgulanarak “O halde neden 11 Eylül komplo teorisinin destekçisi Laura Loomer ona eşlik ediyor? Trump, Bayan Loomer ile birlikte olmaktan mutlu görünüyor. Bu, kendisine seçim zaferine mal olabilir” ifadeleri yer aldı.

Eski Başkan’ın yakın çevresi, Trump'ın Loomer’ın tavsiyelerini dinlediğini söylüyor. Gazete, Loomer’ın Twitter hesabının askıya alınmasını protesto etmek için 2018 yılında sosyal medya platformunun New York'taki merkezi önüne kendini zincirlemesi, Florida Valisi’nin eşi Casey DeSantis'in meme kanseri konusunda yalan söylediğini ima etmesi ve kendisini eleştiren Senatör Lindsey Graham'a iftira atması gibi tuhaf geçmişine atıfta bulunarak Trump'ın Loomer’ın tavsiyelerini dinlemesine karşı uyardı.

Peki, kim bu Loomer?

Laura Loomer, 1993 yılında Arizona'da doğdu. İnternet dünyasına ilk adımını 2015 yılında bir üniversite öğrencisiyken, kampüste DEAŞ yanlısı bir kulüp kurma önerisini tartışan üniversite yetkililerinin videosunu gizlice kaydedip yayınlayarak attı. Cumhuriyetçi Parti 2020 yılında Trump'ın desteğiyle onu Florida'daki kongre seçimlerinde aday gösterdi, ancak Demokrat Partili rakibine karşı kaybetti. Bundan iki yıl sonraki ikinci denemesi de başarısız oldu.

Loomer (31) kendisini ‘beyaz milliyetçi yanlısı’ olarak nitelendiriyor. ABD’yi de ırk çeşitliliği sonucu yok edilmiş bir ‘beyaz Yahudi-Hıristiyan etno devleti’ olarak tanımlıyor. Sosyal medyada, özellikle de X platformunda oldukça aktif olan Loomer, 1,2 milyon takipçisiyle ABD'nin en önde gelen komplo teorisyenlerinden biri. Önceleri 11 Eylül'ün ABD hükümeti tarafından gerçekleştirilen bir komplo olduğuna inanıyordu, ancak daha sonra bu teorisinden geri adım attı.

Loomer, 2017 yılında New York'ta Shakespeare'in Julius Caesar oyunu sahnelenirken gösterimin yarıda kesilmesine yol açtıktan sonra dikkatleri üzerine çekmeye başladı. Loomer, oyun sırasında sahneye atlayıp suikasta kurban giden Julius Caesar’ı canlandıran aktörün Trump'a benzeyen bir kostüm giymesine “Bu Donald Trump'a karşı bir şiddettir!” diye bağırarak itiraz etti. Loomer, kendi ifadesiyle ‘sağ kanada karşı siyasi şiddetin normalleştirilmesine’ bir son verilmesini istedi.

Cumhuriyetçilerden eleştiri

Loomer, Harris ile münazaranın yapılacağı gün Trump'la birlikte seyahat ettikten ve 11 Eylül anma törenine katıldıktan sonra başkanlık seçimleri sürecinde ön plana çıktı. Bu durum, özellikle de Loomer'ın arkasında olduğuna inanılan Trump’ın göçmenlerin kedi ve köpekleri yediğine ilişkin son açıklamasının ardından, Loomer'ın Trump üzerindeki etkisinin boyutuna ilişkin tartışmaları yeniden gündeme getirdi.

Aşırı sağcı olmakla suçlanan Cumhuriyetçi Temsilci Marjorie Taylor Greene, Trump'ı Loomer'ı bölgesinde tutmaması konusunda uyararak onu ‘belgelenmiş bir yalancı’ olarak nitelendirdi. Loomer’ın açıklamalarını ‘dehşet verici ve son derece ırkçı’ olarak nitelendiren Greene, Loomer hakkında “Biz Cumhuriyetçileri ve ABD’yi yeniden büyük yapma kampanyasını temsil etmiyor” dedi.

Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise Loomer tarafından yapılan açıklamaların ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi. Senatör Thom Tillis da X hesabından yaptığı paylaşımda, Laura Loomer'ın ‘düzenli olarak Cumhuriyetçileri bölmeyi amaçlayan berbat sözler sarf eden çılgın bir komplo teorisyeni’ olduğunu yazdı.

Loomer’ın Trump’ın seçim kampanyasıyla bağlantısı

Şarku’l Avsat’ın NYT’den aktardığı habere göre Trump geçtiğimiz yıl Loomer'ı seçim kampanyasında görevlendirmeye sıcak bakıyordu. Fakat üst düzey yardımcılarının, Loomer'ın seçim çalışmalarına zarar verebileceği yönündeki endişelerini dile getirmesi üzerine geri adım attı. Ancak Loomer, Trump'ın seçim çalışmalarında yer bulamamasına rağmen eski Başkan’a yakın olmaya devam etti. Bu durum, Trump’ın seçim kampanyası içindeki ve dışındaki bazı müttefiklerini üzdü.

Haber sitesi Semafor, Trump’ın seçim kampanyası ekibine yakın bir kaynağın, Loomer'ın Trump'ın zayıflıklarını daha da kötüleştireceğine dair ciddi endişeler olduğunu söylediğini aktardı. Semafor’a göre kampanya ekibine yakın bir başka kaynak ise Loomer'ın rolünü küçümsedi ve Trump’ın Harris ile olan münazarasının hazırlıklarına dahil olmadığını söyledi.

Düzenli olarak Trump'ı destekleyen etkinliklere katılan Loomer, daha önce de Trump'ın Florida'daki malikanesinde görülmüştü. Loomer, Bu yılın başlarında Trump’ın uçağıyla Iowa'ya gitmiş ve Trump burada düzenlenen bir etkinlikte onu sahneden selamlamıştı. Trump, ayrıca Truth Social hesabında Loomer tarafından yayınlanan videoları paylaşmıştı.

Loomer, geçtiğimiz hafta 11 Eylül saldırılarının yıldönümünü anma töreninde Trump'ın yanında göründükten sonra Trump'ın seçim kampanyasında çalıştığı iddialarını reddetti. Misafir olarak davet edildiğini söyleyen Loomer, “Beni arayan ve adeta takıntılı bir şekilde bugün onlarla konuşmamı isteyen birçok muhabir için cevabım ‘hayır’. Hikayelerim ve araştırmalarım üzerinde çalışmakla çok meşgulüm. Sizin komplo teorilerinizi tartışacak vaktim yok” ifadelerini kullandı.

Peki, Trump Loomer hakkında ne diyor?

Trump, iki gün önce Kaliforniya'da düzenlenen bir basın toplantısında Loomer'ın sadece bir ‘destekçisi’ olduğunu ve Harris ya da 11 Eylül hakkındaki son yorumlarından haberdar olmadığını belirterek “Laura'yı kontrol altına alamam, ne istiyorsa onu söylemeli, o özgür bir ruh” dedi.

Bu açıklamadan birkaç saat sonra Trump, sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, “(Laura'nın) yaptığı açıklamalara katılmıyorum. Ama beni destekleyen milyonlarca insan gibi Laura da Marksistlerin ve radikal sol faşistlerin bana saldırmasını ve beni acımasızca karalamasını izlemekten yoruldu” yazdı.