Çin, Suudi Arabistan ile ticaret alanındaki liderliğini pekiştiriyor

Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)
Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)
TT

Çin, Suudi Arabistan ile ticaret alanındaki liderliğini pekiştiriyor

Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)
Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)

Çin, Suudi Arabistan'a yapılan ithalatta en önemli ortak listesinde liderliğini pekiştirdi. Suudi Arabistan'daki Genel İstatistik Kurumu, son Uluslararası Ticaret Bülteni’nde, Ocak 2023'te Çin'den yapılan ithalatın değerinin 14,8 milyar Suudi riyaline yükseldiğini ve bunun da toplam ithalatın yüzde 22'sine eşdeğer olduğunu ortaya koydu. Aralık 2022'de ise bu ithalatın değeri 13,7 milyar Suudi riyali olarak kaydedilmişti.

İhracatta göreceli düşüş
Pekin, Suudi Arabistan'dan yapılan ihracatta en önemli ortak ülkeler listesinde Aralık 2022'ye göre göreceli bir düşüş yaşamasına rağmen liderliğini yeniledi. Pekin’in Suudi Arabistan'dan yaptığı ihracat Ocak 2023'te 15,6 milyar Suudi riyali ile toplam Suudi ihracatının yüzde 14,8'ini oluşturdu. Bu oran bir önceki ayda ise 16,2 milyar Suudi riyali ile ülkenin toplam ihracatının yüzde 15'iydi.

Çin'in Suudi petrolü ithalatı arttı
Yavaşlayan küresel taleple birlikte ihracatta yaşanan keskin daralmaya ve koronavirüs enfeksiyonlarındaki artışın etkisiyle ithalattaki düşüşe rağmen Çin, Aralık 2022'de 78 milyar dolarlık ticaret fazlası verdi. Geçen yıl yapılan bir Reuters anketinde 76 milyar dolarlık fazla bekleniyordu. Çin verileri, ülkenin ham petrol ithalatının Aralık ayında bir önceki yıla göre yüzde 4,2 arttığını gösterdi.
Şarku’l avsat’ın edindiği bilgilere gre Çin ile Suudi Arabistan arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler ve yatırımlar, iki ülke arasındaki gelişen ilişkilerin odak noktasını oluşturuyor. Resmi istatistiklere göre Riyad, Çin’in Ortadoğu'daki yatırımlarının yüzde 20'sinden fazlasını satın aldığı için Pekin'in bölgedeki en büyük ekonomik ortağı konumunda. Ayrıca Çin'in kuzey komşusu ve stratejik ortağı Rusya'yı geride bırakarak Çin'in ilk petrol kaynağı.

Güçlü ortaklık ve fırsat çeşitliliği
Suudi Arabistan Odalar Federasyonu tarafından geçen aralık ayında yayınlanan bir rapor, 2017'-2021 döneminde Krallık ile Çin arasındaki ticaret hacminin 1,2 trilyon Suudi riyali olduğunu ortaya koydu. Bu, ekonomik ortaklığın gücünü ve iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım fırsatlarının çeşitliliğini yansıtıyor.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, geçen aralık ayı başlarında Riyad'a gerçekleştirdiği ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmeler imzaladı. Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Halid el-Falih, anlaşmaların kamu ve özel sektörü kapsadığını vurguladı.
Suudi-Çin İş Konseyi Başkanı Muhammed bin Abdulaziz el-Aclan, ticaret hacminin ‘tatmin edici’ olduğunu ve sıçramalar kaydedileceğini söyledi. Aclan açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Suudi Arabistan ile Çin arasındaki ticaret alışverişinin seviyesi bugün çok tatmin edici. Önümüzdeki dönemde rakamların artacağına inanıyorum. Çünkü 2001'de yalnızca bir milyar dolar olan ticaret hacmi 2022 yılında Çin istatistiklerine göre 120 milyar dolar oldu. Bu, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping liderliğinde iki ülke arasındaki stratejik ilişkilerin gelişmesi ve büyümesi sayesinde oldu. İki ülke arasındaki stratejik ilişkiler geçen yılın sonundaki tarihi ziyarette ve Riyad'da üç zirvenin düzenlenmesinde temsil edildi.”
Aclan, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte Çin'in ‘enerji sektöründe Suudi Arabistan'a güvendiğini ve Riyad’ı çok güvenilir bir tedarikçi olarak gördüğünü’ de sözlerine ekledi.
Suudi Arabistan'da petrol dışı ihracatın desteklenmesi ve yatırımın teşvik edilmesi
Suudi Arabistan'ın Çin'e ihracatının çoğunlukla ‘petrol, petrokimya ve diğer bazı ürünler’ ile ilgili sektörlerde gerçekleştiğini kaydeden Suudi-Çin İş Konseyi Başkanı, “İthalata gelince; ağır sanayiden elektriğe, gıda maddelerine, tekstile, elektroniğe ve diğer ürünlere kadar Çin'den çok sayıda ithalat var” diye konuştu.
Aclan, Suudi Arabistan'da yatırıma yönelik büyük teşvikler ve potansiyeller göz önüne alındığında, Çin yatırımlarını Suudi Arabistan'a çekmenin yanı sıra Suudi Arabistan'ın Çin'e petrol dışı ihracatını desteklemenin de önemini vurguladı.



ABD Hazine Bakanı Yellen'dan borç limitine yönelik önlemlerin 1 Haziran'a kadar tükenebileceği uyarısı

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)
TT

ABD Hazine Bakanı Yellen'dan borç limitine yönelik önlemlerin 1 Haziran'a kadar tükenebileceği uyarısı

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen (Reuters)

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, borç limitine yönelik alınan önlemlerin 1 Haziran'a kadar tükenebileceği ve ülkenin bu tarihten sonra nakit sıkıntısı çekebileceği uyarısında bulundu.
Yellen, borç limitine ilişkin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'ye yönelik yeni bir mektup kaleme aldı.
Hazine Bakanlığının federal hükümetin faaliyetlerini finanse etmeye devam etme kabiliyetine ilişkin McCarthy'yi haberdar etmek için kendisine yazdığını belirten Yellen, 13 Ocak'taki mektubunda, nakdin ve olağanüstü tedbirlerin haziran başından önce tükenmesinin olası olmadığını belirttiğini anımsattı.
Yellen, "Son federal vergi tahsilatlarını inceledikten sonra, en iyi tahminimiz, Kongre'nin borç limitini artırmaması veya askıya almaması durumunda, hükümetin tüm yükümlülüklerini haziran başına kadar ve potansiyel olarak 1 Haziran itibarıyla getiremeyeceğidir." değerlendirmesinde bulundu.

"Kongre'nin en kısa sürede harekete geçmesi zorunlu"
Bu tahminin mevcut verilere dayandığına dikkati çeken Yellen, federal gelirler ve harcamalar doğası gereği değişken olduğu için Hazine'nin olağanüstü önlemlerinin tükeneceği fiili tarihin bu tahminlerden birkaç hafta sonra olabileceğini kaydetti.
Yellen, Hazine'nin devlet borçlarını ne zaman ödeyemeyeceğini kesin olarak kestirmenin mümkün olmadığını vurgulayarak, daha fazla bilgi geldikçe Kongre'yi bilgilendirmeye devam edeceğini aktardı.
Janet Yellen, "Mevcut tahminler göz önüne alındığında, Kongre'nin borç limitini hükümetin ödemelerini yapmaya devam edeceğine dair daha uzun vadeli kesinlik sağlayacak şekilde artırmak veya askıya almak için mümkün olan en kısa sürede harekete geçmesi zorunlu." ifadelerini kullandı.

Eyalet ve yerel yönetim tahvillerinin ihracını askıya alma kararı
Ayrıca Hazine Bakanlığının Eyalet ve Yerel Yönetim Serisi (SLGS) hazine tahvillerinin ihracını da askıya aldığına dikkati çeken Yellen, bunların eyaletlere ve belediyelere verilen özel amaçlı hazine tahvilleri olduğunu, ihraçlarının borç limitine dahil edildiğini, borç limiti ile ilgili riskleri yönetmek için bu adımın atılacağını, ancak eyalet ve yerel yönetimler mali durumlarını yönetmek için önemli bir araçtan mahrum bırakılacağı için maliyetinin de olabileceğini ifade etti.
Yellen, "Borç limitinin askıya alınması veya artırılması için son dakikaya kadar beklemenin işletmelere ve tüketici güvenine ciddi zararlar verebileceğini, vergi mükellefleri için kısa vadeli borçlanma maliyetlerini artırabileceğini ve ABD'nin kredi notunu olumsuz etkileyebileceğini geçmiş borç limiti çıkmazlarından öğrendik." değerlendirmesinde bulundu.
Kongre'nin borç limitini yükseltmemesi halinde bu durumun Amerikan aileleri için ciddi zorluklara neden olacağına dikkati çeken Yellen, ABD'nin küresel liderliğine zarar vereceğini ve ulusal güvenlik çıkarlarını savunma kabiliyeti hakkında soru işaretleri doğuracağını vurguladı.
Yellen, Kongre'ye, mümkün olan en kısa sürede harekete geçerek ABD'nin itibarını koruma çağrısında bulundu.

Borç limiti açmazı
ABD'de federal hükümet, temerrüde yol açabilecek 31,4 trilyon dolarlık borç limitine ulaşmış bulunuyor.
Borç limiti ya da borç tavanı, "ABD hükümetinin borçlarını ödemek için ödünç alabileceği para miktarının üst sınırı" anlamına geliyor.
Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu elinde bulunduran Cumhuriyetçiler, borç limiti müzakerelerinde önemli harcama kesintilerinden yana bir tavır sergiliyor. Demokratlar ise borç limitinin artırılmasında ısrarcı oluyor ve Cumhuriyetçilerin belirli harcamaları kısma önerilerini geri çeviriyor.
Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasında bir açmaz haline gelen borç limiti konusunun piyasaları sarsmasından endişe duyuluyor. ABD'de resesyon beklentileri artarken, iki partinin borç limiti üzerindeki hesaplaşması her zamankinden daha fazla risk taşıyor.