Netanyahu'dan Biden'a yanıt: İsrail egemen bir devlettir

Netanyahu önceki gün Knesset'te bir toplantıya katıldı (Reuters)
Netanyahu önceki gün Knesset'te bir toplantıya katıldı (Reuters)
TT

Netanyahu'dan Biden'a yanıt: İsrail egemen bir devlettir

Netanyahu önceki gün Knesset'te bir toplantıya katıldı (Reuters)
Netanyahu önceki gün Knesset'te bir toplantıya katıldı (Reuters)

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un ofisi, dün (Salı) 'olumlu bir ruhla' gerçekleşen ilk görüşmenin ardından, çoğunluk ve muhalefet partileri arasında tartışmalı yargı reformu planına ilişkin müzakerelerin bugün (Çarşamba) devam edeceğini duyurdu.
Cumhurbaşkanlığı'ndan dün akşam saatlerinde yapılan açıklamada, "Olumlu bir havada geçen görüşme yaklaşık bir buçuk saat sonra sona erdi" denildi. 
Bu ilk 'diyalog toplantısı' Herzog'un Kudüs'teki konutunda, 'iktidar koalisyonunu temsil eden çalışma grupları' ile muhalefet partileri Yeş Atid ve Ulusal Birlik partisi arasında yapıldı.
Pazartesi günü Yair Lapid ve Benny Gantz, Herzog'un himayesinde diyaloga hazır olduklarını açıkladılar.
Yeş Atid Partisi'nin Twitter hesabından yapılan açıklamada, "İsrail vatandaşlarının yararına evini müzakere sürecine açık hale getirdiği için cumhurbaşkanına teşekkür ediyoruz" denildi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dün akşam yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, ülke çapında kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamıştı.
Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden dün İsrail hükümetinin 'bu yola devam edemeyeceğini' ifade ederek, yargı reformu projesinden vazgeçileceğini umduğunu ifade etti. Kuzey Carolina eyaletindeki programı dönüşü uçağa binerken gazetecilerin sorularını yanıtlayan Biden "Bu yola devam edemezler ve sanırım fikrimi netleştirdim. İsrail'in birçok güçlü destekçisi gibi ben de çok endişeliyim" dedi.
Biden daha sonra Washington'a döndükten sonra gelişmeler hakkında "Umarım bundan vazgeçerler. Başbakan'ın (Netanyahu) gerçek bir çözüme ulaşmaya çalışacak şekilde hareket edeceğini umuyorum" dedi.
Netanyahu ise Biden'ın bu açıklamalarına cevaben yaptığı konuşmada, "İsrail, kararlarını halkının iradesine göre veren, en iyi dostlarından gelse bile dışarıdan gelen baskılara boyun eğmeyen egemen bir devlettir" dedi.
İsrail'de gösterileri düzenleyen gruplardan 34'ü, Netanyahu'nun krize neden olan yargı reformunu erteleme adımını samimi bulmayarak, protesto gösterilerini sürdüreceklerini açıkladı.
Yedioth Ahronoth yazarı Nahum Barnea, başbakanın 'nazik sözlerle ezici bir yenilgiyi beraberliğe çevirmeyi başardığını' söyledi. Barnea, "Söylediği veya söyleyeceği ne olursa olsun, ona çok az kişi inanıyor" diye ekledi.
Hükümetin önerdiği yargı reformlarına karşı çıkanlar, Netanyahu’nun yargı değişiklikleri üzerinde diyaloğu sürdürmek ve uzlaşma sağlamak için yasama sürecini askıya aldığını açıklamasına rağmen dün gece de kolluk kuvvetleriyle çatışmaya devam etti.
Netanyahu açıklamasında, tartışmalı yargı reformunun ikinci ve üçüncü okumalarının bir sonraki meclis oturumuna ertelendiğini bildirdi.
Bu, tasarının en erken nisan ayı sonuna kadar mecliste oylamaya sunulmayacağı anlamına geliyor.
Haftalardır devam eden gösterileri düzenleyen protestocular yaptıkları açıklamada, hükümetin İsrail’i yıkıma yaklaştırdığını ve demokrasiyi ortadan kaldırmakla tehdit etmeye devam ettiğini vurguladı.
Yargı reformunun geçici olarak ertelenmesinin yeterli olmadığının altını çizen protestocular, yasa Knesset’te reddedilene kadar protestoların devam edeceğini ifade etti.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.