Çin, Tayvan lideri Tsai Ing-wen'in ABD'de Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'le görüşmesi halinde bunu provokasyon olarak nitelendirip karşılık vereceklerini duyurdu.
Çin'in Tayvan İlişkileri Ofisi Sözcüsü Zhu Fenglian, bugün yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"Tsai, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy'yle temasa geçerse, bu tek Çin ilkesini ciddi şekilde ihlal eden, Çin'in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne zarar veren ve Tayvan Boğazı'nda barışla istikrarı yok eden bir başka provokasyon olacaktır. Buna tamamen karşı çıkıyoruz ve mücadele etmek için kesinlikle önlemler alacağız."
Tsai, bugün başlattığı 10 günlük ziyaret programı kapsamında Belize ve Guatemala'yı ziyaret edecek. Yola çıkmadan önce yaptığı açıklamada Tayvan lideri, Pekin yönetiminden korkmadıklarını belirterek şunları söyledi:
"Tayvan'ın dünyaya açılma kararlılığı daha da güçlenecek. Biz sakin, kendinden emin, boyun eğmeyen ve kışkırtıcı davranmayan bir ülkeyiz. Uluslararası toplum Tayvan'a ihtiyaç duyduğunda, Tayvan katkı sağlayacaktır. Tayvan zorluklarla karşılaştığındaysa müttefikleri Tayvan'ı destekleyecektir."
Tayvan liderinin ziyaretlerinde New York'ta ve Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles'ta temaslarda bulunması da bekleniyor. Öte yandan Tsai'nin Cumhuriyetçi McCarthy'le görüşeceği henüz resmi kaynaklar tarafından doğrulanmadı.Washington ise Tsai'nin Belize ve Guatemala'ya düzenleyeceği ziyaretlerde ABD'ye de uğramasının normal olduğunu savunarak, Pekin yönetiminin bunu saldırgan bir tavır sergilemek için bahane olarak kullanmaması gerektiğini bildirmişti.
Eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin ağustosta Tayvan'ı ziyaret etmesi Pekin'den büyük tepki toplamış, Çin Halk Kurtuluş Ordusu adanın etrafını sararak büyük askeri tatbikatlar düzenlemişti.
Kimliğini paylaşmayan bir ABD'li üst düzey yetkili de Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Guardian'a açıklamasında, Washington'ın McCarthy-Tsai görüşmesiyle tansiyonun artmasını istemediğini belirtti.
Çin - Tayvan gerginliği
II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.
Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.
BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.
Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.
Independent Türkçe, Guardian, Straits Times
20 Mayıs 2025'te Tahran dışındaki Lar Barajı'nın uydu görüntüsü (Planet Labs - AP)
