Bakü, ‘Tahran karşıtı’ milletvekiline yönelik suikast girişimini soruşturuyor

Aliyev, ‘terör saldırısı’ ile ilgili acil soruşturma talimatı verdi.

Önceki gün Bakü'de milletvekili Fazıl Mustafa'nın evinin önünde bir polis memuru duruyor (Azerbaycan EPA)
Önceki gün Bakü'de milletvekili Fazıl Mustafa'nın evinin önünde bir polis memuru duruyor (Azerbaycan EPA)
TT

Bakü, ‘Tahran karşıtı’ milletvekiline yönelik suikast girişimini soruşturuyor

Önceki gün Bakü'de milletvekili Fazıl Mustafa'nın evinin önünde bir polis memuru duruyor (Azerbaycan EPA)
Önceki gün Bakü'de milletvekili Fazıl Mustafa'nın evinin önünde bir polis memuru duruyor (Azerbaycan EPA)

Azerbaycan Devlet Güvenlik Servisi dün yaptığı açıklamada İran karşıtı Milletvekili Fazıl Mustafa'nın evinin önünde silahlı saldırıya uğrayarak yaralanması olayını ‘terör saldırısı’ olarak nitelendirerek, eylemin soruşturduğunu bildirdi.
Güvenlik teşkilatından yapılan açıklamada, Salı akşamı Kalaşnikof tüfeğiyle omzundan ve bacağından vurulan Milletvekili Fazıl Mustafa'nın hastaneye kaldırıldığı bildirildi. Açıklamada, yaralının hayati tehlikesinin bulunmadığının, faili tespit etmek için adli soruşturma açıldığı belirtildi.
Haqqin.az haber sitesi, 57 yaşındaki Mustafa'nın hastanedeki ifadesinde garajına giderken kendisine iki el ateş açıldığını  söylediğini aktardı. Devlet Güvenlik Servisi ise yaptığı açıklamada Mustafa'nın Azerbaycan'ın güney komşusu olan İran karşıtı görüşleri ile tanındığını belirtti.  Şarku’l Avsat’ın  Azerbaycan Trend Haber Ajansı’ndan aktardığı habere göre Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, güvenlik servislerine ‘terör saldırısını’ acilen soruşturma talimatı verdi.
Azerbaycan ile ülkenin kuzeybatısında çok sayıda Azeri barındıran İran arasındaki ilişkiler son birkaç aydır gergin vaziyette bulunuyor. Ocak ayında Azerbaycan, büyükelçiliğin güvenlik şefini öldüren ‘terör saldırısı’ olayının ardından Tahran'daki büyükelçiliğini kapattı.
Azerbaycan, Çarşamba günü Bakü'de büyükelçiliğini resmen açan İsrail ile uzun vadeli ilişkilerini güçlendirdi. Azerbaycan’ın İsrail ile yakın ilişkiler sürdürmesi Tahran'da öfkeye yol açtı. Azerbaycan ayrıca ordusu için İsrail yapımı insansız hava araçları (İHA) satın aldı. İran tesislerine iki yıl önce düzenlenen saldırının ardından İran medyası, Azerbaycan'ı İsrail İHA'larının İran'ı hedef almasına izin vermekle suçlamıştı.
Azerbaycan ve Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesi için savaşırken Azerbaycan ile İran arasındaki gerilim tırmanmaya devam ediyor. İran ayrıca, Azerbaycan'ın savaş yoluyla yeni topraklar ele geçirmesi durumunda tehdit altında olan 44 kilometre (27 mil) uzunluğundaki Ermenistan sınırını güvende tutmak istiyor.
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) geçen Ekim ayında Azerbaycan sınırı yakınlarında askeri tatbikatlar başlatmıştı. Tatbikatlar, dikkatleri Eylül ayından beri ortalığı sallayan protestolardan başka yöne çevirme girişimi olarak yorumlanmıştı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov dün İranlı mevkidaşı ile Moskova'da düzenlediği ortak basın toplantısında, Azerbaycan ile İran arasında ‘sürtüşme’ olarak nitelendirdiği soruna yakında çözüm bulmayı umduğunu söyledi. Moskova her iki ülke ile de dostane ilişkilerini sürdürüyor.
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ihtilafta arabulucu olan Rusya, geçtiğimiz Cumartesi günü Bakü'yü, Rus barış güçlerinin konuşlandırıldığı Şuşa bölgesindeki sınır hattını geçmesine izin vererek iki ülke arasındaki savaşı 2020 yılında sona erdiren ateşkesi ihlal etmekle suçladı.



Pekin ve Manila Güney Çin Denizi'ndeki gemi çarpışması nedeniyle karşılıklı suçlamalarda bulundu

Çin Sahil Güvenlik gemisi (solda) Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Sabina Adaları yakınlarında Filipin Sahil Güvenlik gemisi BRP Teresa Magbanua ile çarpıştı. 31 Ağustos 2024 (AFP)
Çin Sahil Güvenlik gemisi (solda) Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Sabina Adaları yakınlarında Filipin Sahil Güvenlik gemisi BRP Teresa Magbanua ile çarpıştı. 31 Ağustos 2024 (AFP)
TT

Pekin ve Manila Güney Çin Denizi'ndeki gemi çarpışması nedeniyle karşılıklı suçlamalarda bulundu

Çin Sahil Güvenlik gemisi (solda) Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Sabina Adaları yakınlarında Filipin Sahil Güvenlik gemisi BRP Teresa Magbanua ile çarpıştı. 31 Ağustos 2024 (AFP)
Çin Sahil Güvenlik gemisi (solda) Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Sabina Adaları yakınlarında Filipin Sahil Güvenlik gemisi BRP Teresa Magbanua ile çarpıştı. 31 Ağustos 2024 (AFP)

Çin ve Filipinler bugün (Cumartesi) birbirlerini, Güney Çin Denizi'nde iki sahil güvenlik gemisinin çarpışmasına kasıtlı olarak neden olmakla suçladılar; bu, hayati önem taşıyan su yolunda artan benzer olayların sonuncusuydu.

Pekin, bir Filipin gemisini 31 Ağustos 2024 tarihinde Çin sahil güvenlik gemisine kasten çarpmakla suçladı (AFP)Pekin, bir Filipin gemisini 31 Ağustos 2024 tarihinde Çin sahil güvenlik gemisine kasten çarpmakla suçladı (AFP)

Bir ay içinde beşinci deniz kazası

Sabina Adaları yakınlarında meydana gelen çarpışma, iki ülke arasında uzun süredir devam eden Güney Çin Denizi anlaşmazlığın parçası olarak bir ay içinde yaşanan beşinci deniz kazası oldu.

Pekin, bir Filipin gemisini 31 Ağustos 2024 tarihinde bir Çin sahil güvenlik gemisine kasten çarpmakla suçladı (AFP) Pekin, bir Filipin gemisini 31 Ağustos 2024 tarihinde bir Çin sahil güvenlik gemisine kasten çarpmakla suçladı (AFP)

Filipinler Sahil Güvenlik Sözcüsü Jay Tarela, olayın görüntülerini göstererek yaptığı basın açıklamasında, Çin sahil güvenlik gemisinin herhangi bir provokasyon olmaksızın “doğrudan ve kasıtlı olarak Filipin gemisine çarptığını” söyledi.

Çin Sahil Güvenliği yaptığı açıklamada, Güney Çin Denizi'ndeki tartışmalı sığ sularda “yasadışı olarak karaya oturan” bir Filipin gemisinin çapasını kaldırdığını ve Çin gemisine çarptığını söyledi.

Çin Sahil Güvenlik sözcüsü Liu Dejun, yaptığı açıklamada, Filipinler'i Sabina Adaları bölgesinden derhal çekilmesi veya Çin'in "tüm ihlalleri kesin bir şekilde engellemek" için kararlılıkla yapacaklarının sonuçlarına katlanması çağrısında bulundu.

Tarela, çarpışmanın Filipin Sahil Güvenliği'nin en büyük gemilerinden biri olan 97 metrelik Teresa Magbanua'ya zarar verdiğini, ancak kimsenin yaralanmadığını söyledi. Ülkesinin “tacizlere ve Çin Sahil Güvenliğinin tırmanan eylemlerine rağmen” gemiyi geri çekmeyeceğini belirtti

Çin Sahil Güvenlik gemisi, Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Sabina Adaları yakınlarında Filipin Sahil Güvenlik gemisi BRP Teresa Magbanua ile çarpıştı 31 Ağustos 2024 (AFP)Çin Sahil Güvenlik gemisi, Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Sabina Adaları yakınlarında Filipin Sahil Güvenlik gemisi BRP Teresa Magbanua ile çarpıştı 31 Ağustos 2024 (AFP)

Güney Çin Denizi'nde egemenlik hakları

Pekin, Filipinler, Brunei, Malezya, Tayvan ve Vietnam'ın hak iddia ettiği kısımlar da dahil olmak üzere Güney Çin Denizi'nin neredeyse tamamı üzerinde egemenliği olduğunu söylüyor.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre yılda 3 trilyon dolar değerinde ticaretin geçtiği su yolunun bazı bölümlerinin petrol ve doğal gaz yataklarının yanı sıra balık stokları açısından da zengin olduğuna inanılıyor.

Lahey'deki Daimî Tahkim Mahkemesi, 2016 yılında Çin'in stratejik Güney Çin Denizi'nin büyük bir bölümü üzerinde “tarihi haklara” sahip olmadığına hükmetmiş, Pekin ise bu kararı reddetmişti.