Peru, Bogota Büyükelçisi Boza'yı süresiz geri çektiğini duyurdu

Sol görüşlü Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (Reuters)
Sol görüşlü Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (Reuters)
TT

Peru, Bogota Büyükelçisi Boza'yı süresiz geri çektiğini duyurdu

Sol görüşlü Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (Reuters)
Sol görüşlü Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (Reuters)

Peru, Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro'nun iç işlerine müdahale ettiğini ileri sürerek Bogota Büyükelçisi Felix Denegri Boza'yı süresiz geri çağırdı.
Peru Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Petro'ya tepki gösterilerek, "Gerçeği ısrarla çarpıtmaya devam ediyor, Cumhurbaşkanı Petro'nun tavrı ve sürekli müdahaleci ifadeleri, Peru ile Kolombiya arasında var olan tarihi dostluk, işbirliği ve karşılıklı saygı ilişkisini ciddi şekilde sarsmıştır." ifadesine yer verildi.
Açıklamada, iki ülke arasında 200 yıldır sürmekte olan diplomatik ilişkiye Peru'nun dengeli, ilerici ve orantılı şekilde yanıt verdiği kaydedilerek, diplomatik ilişkilerin maslahatgüzar seviyesine indirildiği bildirildi.
Peru ile Kolombiya'nın karşılıklı saygı ve ilkeler çerçevesinde bir ilişki sürdürdüğü hatırlatılan açıklamada, "Bir arada yaşamayı öğreten normlar, ilkeler ve değerler çerçevesinde yola devam edilmesini umuyoruz." denildi.
Öte yandan eski Peru Cumhurbaşkanı Pedro Castillo, sosyal medya hesabından Kolombiya Cumhurbaşkanı Petro'ya destek ve dayanışması için teşekkür etti.
Petro, 25 Mart'ta "28. İbero-Amerika Zirvesi" Dominik Cumhuriyeti'nde yaptığı konuşmada, Peru'nun mevcut yönetimini eleştirerek, "Bugün burada olmalıydı (Castillo'yu kast ederek) fakat onu görevden aldılar ve şimdi hapiste." ifadesini kullanmıştı.
Peru Dışişleri Bakanı Ana Cecilia Gervasi ise aynı zirvede Petro'ya yanıt vererek, "Eğer burada olsaydı, bir diktatör olacaktı" diye konuşmuştu.

Petro, "istenmeyen kişi" ilan edilmişti
Peru Cumhurbaşkanı Dina Boluarte, 15 Şubat'taki açıklamasında Petro'yu eleştirerek, "Kendini ülkeni yönetmeye ada, sokakların protestoyla dolmuş taşmış, Peru halkını kışkırtmayı bırak." şeklinde konuşmuştu.
Peru Kongresi, 18 Şubat'ta polise yönelik ifadeleri nedeniyle Kolombiya Cumhurbaşkanı Petro'yu ülkede "istenmeyen kişi" ilan etmişti.
Cumhurbaşkanı Petro, 12 Şubat'taki açıklamasında, Peru'da devam eden hükümet karşıtı protestolara değinerek, "Peru'da, (Polisin göstericilere müdahalesi) Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi çiğnenerek kendi halklarına karşı Naziler gibi yürüyorlar." ifadesini kullanmıştı.
Eski Cumhurbaşkanı Castillo'nun Peru Kongresi tarafından görevinden azledilmesinin ardından özellikle Kolombiya, Meksika ve Honduras, Peru'nun mevcut yönetimini sert ifadelerle eleştirmişti.
Peru, 26 Ocak'ta Honduras'taki büyükelçisini, 24 Şubat'ta ise Meksika'daki büyükelçisini iç işlerine müdahale edildiğini iddia ederek süresiz geri çekmişti.

Castillo'nun görevden alınması
Eski Cumhurbaşkanı Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafından "kalıcı ahlaki yetersizlik" suçlamasıyla 7 Aralık 2022'de görevinden azledilmişti.
Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından gözaltına alınmıştı.
Daha sonra Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dina Boluarte, ülkenin yeni Cumhurbaşkanı olarak yemin etmişti.
 



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post