Gazzeli çocukların hayali: Çizgi filmler

Filistin topraklarında ayrımcılığa veya şiddete maruz kalan insanların hikayelerini anlatan çizgi filmler yapan Ala, çocuklara ulaşmayı hedefliyor

Gazzeli çocukları çizgi filmlerle teselli etmek / Fotoğraf: Independent Arabia
Gazzeli çocukları çizgi filmlerle teselli etmek / Fotoğraf: Independent Arabia
TT

Gazzeli çocukların hayali: Çizgi filmler

Gazzeli çocukları çizgi filmlerle teselli etmek / Fotoğraf: Independent Arabia
Gazzeli çocukları çizgi filmlerle teselli etmek / Fotoğraf: Independent Arabia

İzzeddin Ebu Ayşe
Gazze Şeridi'nde çizgi film yarışmalarına katılım sayısı sıfır.
Görsel sanatçı Ala Barakat'ın çocuk dünyasını kasıp kavurduğu ve bu sayede İtalya'da her yıl düzenlenen "Terra dei Tutti" film festivaline katıldığı bir dizi çizgi film hazırlayana kadar bu böyleydi.
Ala, parlak renkler ve kartonlarla kaplı küçük yatak odasında, Filistin topraklarında ayrımcılık veya şiddete maruz kalan insanların hikayelerini anlatan animasyon filmler yapıyor ve Gazzeli çocukların gerçek hayatta yaşadıkları sorunları ekrana yansıtırken alışılmadık içerikler sunuyor.
Ala'nın çizgi filmleri İtalya'da her yıl düzenlenen.jpg
Ala'nın çizgi filmleri İtalya'da her yıl düzenlenen "Terra dei Tutti" Film Festivali'ne katıldı / Fotoğraf: Independent Arabia
 
Atölyeler
Çocuklara Gazze'de yaşadıkları gerçek hikayeleri dinlemeleri için düzenlediği atölyelerde sanatçı, çocukların maruz kaldıkları durumları ekrana yansıtarak gerçekçiliğe önem veren animasyon filmler üretiyor. 
Ala, ürettiği çizgi filmlerle ilgili şöyle konuştu:
"Gazze'de çocuklar çok sayıda kötü olaya maruz kalıyor. Her zaman onlara eşlik eden bir acı var. Diğer taraftan, çocukların Filistin topraklarındaki sorunlarına yönelik hiçbir program yok. Bu yüzden stop motion çizgi filmlerle bu konular üzerinde çalışmaya başlamak hoşuma gitti. Sunduğum içerik, Filistinli çocukların sorunlarını göstermek için ifade özgürlüğü sağlıyor. Çocuklar kendilerini ifade ediyorlar ve bu, zamanımızda çok önemli çünkü gerçekçi çizgi filmler, eğlence amacının yanı sıra toplumsal sorunları akıcı ve eğitici bir şekilde ele almalı."

Çocuklar için program yok
Aslında Gazzeli çocuklar, YouTube'da veya özel uydu kanallarında yayınlanan çizgi filmleri takip ediyor ve yaşadıkları gerçekliklerden çok uzakta içerikler izliyor.
Bu grubu hedef alan herhangi bir Filistin içerikli program yok ve yerel kanallar, çocukların davranışlarını değiştirmeye ve hatta onları eğitmeye katkıda bulunan eğitim müfredatları hazırlamıyor.
Ala'ya göre bu eksiklik, onu Filistinli çocuklar için çizgi film yapmaya sevk etti.
Diğer çocuklar gibi o da tüm mahallelinin dilinden düşmeyen, siyasi hayatın koşuşturmacasından uzakta çizgi film izlemeyi istemiş, ama aynı zamanda bu içeriklerin kendi hayatının doğasına yakın olmasını arzu etmişti.
Ala'nın animasyon filmleri, Filistinlilerin ilk animasyon filmleridir (Independent Arabia).jpg
Ala'nın animasyon filmleri, Filistinlilerin ilk animasyon filmleridir / Fotoğraf: Independent Arabia
 
Tüm rolleri üstleniyor
Ala buradan hareketle çocuklardan fikirler alıp onlara yönelik hikayelere dönüştürüyor ve yapım aşamasına geçmeden önce çizgi filmin senaryosunu, fikrin izleyicilere ulaşmasını kolaylaştıracak bir düzen içinde hazırlıyor.
Stop motion tekniği, grafikleri kendi başlarına hareket ediyormuş gibi gösterecek şekilde hızla hareket ettirme sanatı olarak tanımlanır.
Ala'nın animasyon film yapmak için özel bir atölyesi yok ve bir ekip ona yardım etmiyor, bunu tek başına yapıyor ve hikayeyi, diyalogları ve senaryoyu yazma, ardından karakter resmi çizme rolünü üstleniyor.
Seslendirmeyi kendisi yapıyor, efektleri ve müziği kendisi seçiyor, ardından kurgu ve montaj sürecini yürütüyor.
Çizgi film yapımının tüm aşamaları, odasındaki uzunluğu üç metreyi, genişliği bir metreyi geçmeyen ahşap bir masa üzerinde geçiyor ve kil, yün, kumaş, karton gibi basit malzemeler kullanıyor.

İlkel yöntem
Kendi yöntemiyle animasyon film yapmanın aşamalarına değinen sanatçı, şunları söyledi:
"Hikayedeki karakterleri kağıda çiziyorum, ardından onlara verilen rolle bağlantılı olarak renklendiriyorum ve daha kolay hareket edebilmeleri için parçalara ayırıyorum. Yeşil karton kullanıp masama yapıştırıyorum ve ardından çizgi filmi çekme ve karakterleri hareket ettirme aşamasına geçiyorum. Bu görevi bitirdiğimde seslendirme aşamasına geçmiş oluyorum. Sesimi karakterlere uyacak şekilde değiştirip tüm rolleri üstleniyorum. Hem çocuk hem de yaşlı adam tonlarını çok iyi yapıyorum. Bunların hepsini tamamladıktan sonra, son montaj süreci başlıyor. Bir dakikalık bir film yapma süresi, hikaye senaryosuna bağlı olarak yaklaşık yedi gün veya daha fazla sürüyor. Film yapım aşamaları basit görünebilir ama tüm bu detayları kendim yapıyor olmam, hikayenin doğruluğu ve takibi nedeniyle hiç de kolay değil. Ayrıca kayıt için uygun zamanları seçmem ve çevremde gürültü olmamasını sağlamam gerektiğinden, evden çalışmak ve ses kaydetmek benim için zor oluyor. Günde 12 saati aşan elektrik kesintileri ek yük oluşturuyor. Bu yüzden elektrik gelene kadar çalışmayı bırakıyorum."

Uluslararası gönderiler
Geçen yıl içinde aralarında cinsiyet eşitliğini konu edinen "My Spirit and Transcendence" adlı animasyon filminin de bulunduğu 15 animasyon film çeken Ala, uluslararası film festivallerine katıldı ve bu alanda üretim yapan ilk Filistinli oldu.
Ala'nın yaratıcılığına rağmen animasyon filmleri Gazze ve Batı Şeria'daki yerel televizyon kanallarında (eğitim ve spora özel uydu kanalları dahil) gösterilmiyor.
Sanatçı, ürettiklerini sosyal medyada yayınlamakla yetiniyor ve elektronik filmlerinde genellikle 5-14 yaş arası çocukları hedefliyor.  
Gazze'de çocuklara yönelik programların gösterilmemesiyle ilgili olarak, Devlet Medya Ofisi Lisanslama Departmanı Müdürü Ahmed Rizka şu açıklamayı yaptı:
"Filistin topraklarındaki siyasi olaylar gündeme hakim ve yerel kanallar genellikle eğlence yerine politika içerikli yayınlar hazırlıyor. İnternette dolaşan videoların bolluğu, kanalları çocuk programları yapmaktan kaçınmaya itiyor. Ancak yine de biz, bu kategoriyi hedeflemeye çalışıyoruz ve bu konuda program departmanları ile sürekli iletişim halindeyiz."



Refah tünellerinin sırrı: Hamas unsurları 8 ay yeraltında nasıl hayatta kaldı?

TT

Refah tünellerinin sırrı: Hamas unsurları 8 ay yeraltında nasıl hayatta kaldı?

Refah tünellerinin sırrı: Hamas unsurları 8 ay yeraltında nasıl hayatta kaldı?

İsrail ordusunun, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kentindeki tünellerde Kassam Tugayları’na bağlı unsurları öldürdüğüne ve esir aldığına dair ardı ardına yaptığı açıklamalar, bu kişilerin kim olduklarına ve özellikle Mayıs 2024’te İsrail’in kenti işgal etmeye başlamasından, ardından operasyonu genişleterek tam kontrol sağlamasından sonra, tünellerde nasıl bu kadar uzun süre gizlenebildiklerine ilişkin pek çok soruyu beraberinde getirdi.

Bir aydan uzun bir süre boyunca, bu unsurların tünellerden silahsız ve can güvenliklerini sağlayacak bir yöntemle çıkarılmasına yönelik temaslar yürütülüyordu. Bu girişimler, İsrailli subay Hadar Goldin’in naaşının 9 Kasım’da teslim edilmesini hızlandırdı. Ancak İsrail, dosyayı Türkiye ile birlikte takip eden ABD ile yapılan sözlü mutabakatları daha sonra ihlal ederek bu kişilere güvenli çıkış izni tanımadı.

Günler ilerledikçe İsrail, söz konusu unsurları tünellerden veya sığınaklarından çıktıkları anda hava saldırılarıyla ya da doğrudan takip ederek öldürmeye veya esir almaya başladı. Bu durum, Refah’ın doğusundaki Ceninah Mahallesi’nde tünellerin son kalan ceplerinin tamamen kuşatılmasıyla daha da yoğunlaştı.

Tünellerde ve pusu bölgelerinde 8 ay

Şarku’l Avsat’a  konuşan Hamas içindeki sahaya yakın kaynaklar, “Bu direnişçilerin, savaşın büyük kısmını, İsrail ordusunun kentte konuşlanmasına ve çok sayıda tünele girmesine rağmen, çoğu zaman tünellerin içinde geçirdiklerini” söyledi. Kaynaklara göre tüneller, İsrail’in tüm ayrıntılarını hâlâ çözemediği bir yapıda inşa edilmişti.

Aynı kaynaklar, Kasım 2023’teki ilk 7 günlük ateşkes sırasında söz konusu savaşçıların yer üstüne çıktığını, çatışmalar yeniden başlayınca tekrar tünellere döndüğünü aktardı. Bu süreçte zaman zaman yer üstünde hareket ettikleri, pusu noktaları arasında geçiş yaptıkları, ardından yeniden tünellere çekildikleri belirtildi. Komutanlarıyla temas, Ocak 2024’te varılan ikinci ateşkese kadar sürdü. Bu ateşkes 18 Mart’a kadar devam etti.

Kaynaklardan biri, çatışmaların yeniden başlaması öncesinde, İsrail ordusunun Refah’ta konuşlanmasına rağmen bazı savaşçıların yer üstüne çıkarak Han Yunus’a ulaştığını, burada komutanlarıyla buluştuğunu ve bazılarıyla birlikte Şubat 2024’te İsrailli esir Avraham Mengistu’nun teslim sürecine katıldığını söyledi. Mengistu, 2014 savaşından beri Gazze’de tutuluyordu.

Savaş yeniden başlayıp diplomatik girişimler sonuçsuz kaldıktan sonra Kassam unsurları tüneller aracılığıyla tekrar Refah’a döndü ve yer üstündeki pusu bölgelerine geri yerleşti.

rth
İsrailli rehine Avraham Mengistu, Hamas ile İsrail arasında geçen Şubat ayında Refah'ta imzalanan esir değişim anlaşması kapsamında teslim platformunda görülüyor (Reuters)

Mart ayı sonunda itibaren bu kişiler, Ağustos ayına kadar komutanlıklarıyla irtibat hâlinde kaldı. Bu süre zarfında İsrail’in Refah’ı tamamen kontrol altına aldığı yönündeki açıklamalarına rağmen, İsrail güçlerine kayıplar verdiren bir dizi saldırı gerçekleştirdiler.

Bu dönemde Kassam Tugayları “Cehennem Kapıları” adını verdiği operasyonlar dizisini başlattı. Askeri araçların, tuzaklanmış evlerin ve tünel çıkışlarının patlatıldığı saldırılarda yaklaşık 6 İsrail askerinin öldürüldüğü açıklandı. Bu saldırılardan birinde Kassam unsurlarının bir İsrail askerini esir almaya çalıştığı belirtildi.

Hamas, o dönem yürütülen ateşkes müzakerelerinde, Refah Taburu’nun hâlâ sahada aktif olduğuna dair bir mesaj vermeyi hedefliyordu. Buna karşın İsrail’in askeri kaynakları, taburun tümüyle dağıtıldığını savunuyordu.

Doğrulanabilen bilgilere göre, Kassam komutanlarıyla birlikte Refah’ta bulunan savaşçılar yer altı tünellerinde ve yer üstündeki pusu noktalarında toplamda 8 aydan fazla süre geçirdi.

Yiyecek ve suya nasıl ulaştılar?

Ateşkesin ardından İsrail ordusunun kontrolündeki bölgede sıkışan bu savaşçıların iaşesiyle ilgili soruları yanıtlayan saha kaynakları, tünellerde belirli miktarda yiyecek ve suyun önceden stoklanmış olduğunu aktardı.

Kaynaklardan biri, geçmişte benzer şekilde erzakın tükendiği bir savaş deneyimine atıfla, savaşçıların muhtemelen İsrail askerlerinin daha önce kullandığı evlerde bıraktığı yiyeceklerden ya da hasar görmemiş Filistinli evlerindeki malzemelerden faydalanmış olabileceğini söyledi. Sosyal medyada aylar önce paylaşılan, “ev sahiplerinden aldıkları yiyecekler için helallik isteyen Hamas ve İslami Cihad mensuplarının bıraktığı notlar” buna örnek gösterildi.

Kaynaklar, Kassam’ın elit birliklerinin görevleriyle yer altındaki destek gruplarının görevlerinin birbirinden farklı olduğuna da dikkat çekti. Bazılarının lojistik ve ikmal, bazılarının pusu operasyonları yürüttüğü, bazılarının ise farklı gruplar arasında geçiş yaparak doğrudan saha komutanlığı ile temas kurduğu belirtildi.

Öne çıkan komutanlar

İsrail medyasının öldürülmelerinin ardından fotoğraflarını yayımladığı kişiler arasında, Refah’ın doğu tabur komutanı Muhammed el-Bavab, yardımcısı ve aynı zamanda eniştesi İsmail Ebu Lebde, ayrıca elit birlik komutanı Tufik Salim bulunuyor.

Kaynaklara göre Ebu Lebde, Avraham Mengistu’nun teslim edilmesi sürecinde Kızılhaç ekibiyle doğrudan temas kuran isimdi. Bavab ise süreci uzaktan takip etti.

Her iki isim de 2014 savaşında İsrailli subay Hadar Goldin’in kaçırılması operasyonunu yöneten kişiler olarak biliniyor.

df
Kızılhaç araçları, Hadar Goldin'in cenazesini geçtiğimiz kasım ayında Gazze Şeridi'nde taşıyor (Reuters)

İsrail’in öldürdüğü isimler arasında ayrıca, Hamas Siyasi Büro üyesi Gazi Hamad’ın oğlu Abdullah Hamad da bulunuyor. Abdullah Hamad’ın müzakere heyetinin üyesi olduğu, savaş öncesinde Hamas yönetimine bağlı Rubat Askerî Koleji’nden mezun olduğu ve eğitimci olarak görev yaptığı aktarıldı. Abdullah Hamad, kuzeni Ahmed Said Hamad ile birlikte, tünelde Kassam komutanları ve diğer savaşçılarla aynı noktada öldürüldü.

Kaynaklar, Gazi Hamad’ın kardeşi Said Hamad’ın ise 7 Ekim saldırısına katılan damatlarının öldürülmesinin ardından üç kızını İsrail bombardımanında kaybettiğini belirtti.


İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
TT

İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi bugün, İsrail’in Hamas tarafından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla teslim edilen kalıntı örneklerini teslim aldığını duyurdu. Örneklerin adli tıp laboratuvarına gönderilmesi planlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bir Hamas lideri, hareketin bugün Gazze Şeridi'nde kalan iki cesetten birini teslim edeceğini açıklamıştı.

İsrailli rehine Ran Gvili ve Taylandlı rehine Sudthisak Rinthalak'ın cesetleri halen Gazze'de bulunuyor.

Bu gelişme, İsrail güçlerinin bugün Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda bir Filistinliyi öldürmesi ve Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde evlerin yıkılması ve bombardımanların devam etmesi ile birlikte gerçekleşti.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, ‘işgal güçlerinin kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’na yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve kuzey Gazze’de bazı konut binalarını yıktığını’ bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) et-Tuffah mahallesindeki es-Senafur kavşağı yakınlarında Filistinlilerin evlerine bombalar attı ve eşzamanlı olarak yoğun ateş açıldı.


Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP