Mısır, su geri dönüşüm projelerine hız verdi

Mısır Sulama Bakanlığı, Etiyopya ile baraj krizinin sürdüğü bir dönemde, kaynakların sınırlı olduğunu vurguladı.

Nahda (Rönesans) Barajı. (DPA)
Nahda (Rönesans) Barajı. (DPA)
TT

Mısır, su geri dönüşüm projelerine hız verdi

Nahda (Rönesans) Barajı. (DPA)
Nahda (Rönesans) Barajı. (DPA)

Mısır hükümeti, Etiyopya'nın inşasına devam ettiği Nahda (Rönesans) Nahda Barajı’nın yol açtığı krizin devam etmesi ve Mısır'ın su güvenliğini tehdit etmesi nedeniyle su geri dönüşüm projelerine hız verdi.
Mısır, Etiyopya’nın 2011 yılından bu yana nehrin ana kolu üzerine inşa ettiği barajın Nil suyundaki payını etkilenmesinden çekiniyor. Kahire, Hartum ile birlikte barajın doldurulmasını ve işletilmesini düzenleyen bağlayıcı bir yasal anlaşma çağrısında bulunurken Addis Ababa, su kaynaklarının işletilmesi yoluyla kalkınma hakkını savunarak hidroelektrik üretmeyi planladığı barajın inşasını sürdürmekte ısrar ediyor.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Hani Suveylem, ‘tarımsal sulamadan dönen suların yeniden kullanılması projeleriyle’ ilgili bir toplantı düzenledi. Bakanlık açıklamasında, Mısır devletinin tarımsal sulamadan dönen suların yeniden kullanılması amacıyla birçok büyük projeyi hayata geçirerek, sınırlı su kaynaklarından ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinden kaynaklanan su sorunlarıyla ve çölleşmeyle mücadele etmek, ayrıca gıda güvenliğini sağlamak için büyük çaba sarf ettiğini vurguladı.
Mısır, Etiyopya ile Sudan arasında Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesiyle ilgili bağlayıcılığı olan yasal bir anlaşmaya varılması amacıyla on yılı aşkın bir süre boyunca yapılan müzakereler sonuçsuz kaldı.
Müzakereler, Afrika Birliği'nin (AfB) meseleyle ilgili bir çözüm bulmakta başarısız olmasının ardından 2021 yılının nisan ayında durdu. Bunun üzerine Mısır, dosyayı, daha önce müzakereleri hızlandırma ve tüm tarafların üzerinde uzlaştığı bir anlaşmaya varma çağrısında bulunan bir karar alan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) taşıdı.
Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Suveylem, yaptığı açıklamada, “Söz konusu projeler, Mısır'daki su yönetiminin bir örneği olarak tarımsal sulamadan dönen suların yeniden kullanılmasını amaçlıyor” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Mısırlı yetkililer, baraj konusundaki anlaşmazlığa ilişkin açıklamalarında daha sert bir ton benimsediler. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, ülkesinin ‘herhangi bir su sıkıntısına katlanmayacağını’ söylerken, Dışişleri Bakanı Samih Şukri yaptığı bir açıklamada, “Etiyopya, aşağı havza ülkeleri Mısır ve Sudan ile daha fazla gerilimi daha da artırması beklenen bir adımla baraj rezervuarını dördüncü kez doldurmaya hazırlanıyor” dedi.
Bakan Suveylem, günlük 7,50 milyon metreküp kapasiteli (Mısır’ın Akdeniz’e bakan kuzey kıyılarındaki) el-Hamam İstasyonu için tarımsal sulamadan dönen suları taşıyan su yolu inşası gibi tarımsal sulamadan dönen suların yeniden kullanılması projelerinin yüzde 55’nin tamamlandığını açıkladı. Suveylem’in açıklamasına göre el-Hamam İstasyonu’na su yolu inşası projesi, 12 adet aktarma istasyonu ve 174 kilometre uzunluğunda açık ve kapalı bir hattan oluşuyor.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.